Variaties op een zakelijke tekst

Publicatie datum: 1978-01-01
Auteur: Roger Roger
Collectie: 08
Volume: 08
Nummer: 5
Pagina’s: 12-14

Documenten

12 variaties o p een zakelijk e teks t voor mi j ligt een teks t herman teirlinck s radiored e bij de belgische national e feestda g v a n 21 juli 1554 een nogal vervelende toespraak die du s i n verschil lende bloemlezingen staat beu ij s voor teu n van dijks stelling da t al die bloemlezers va n elkaa r afschrij ven die teks t i s een uitdagin g mat zou je met zoiets i n de klas allemaa l kunne n doe n je zou hem kunnen voorleze n terwij l d e leerlinge n alleen maa r luisteren of beter no g he m o p een band zetten e n zo laten beluisteren daarn a vraa g j e iede reen om de hoofdlijnen va n het betoog op t e schrij ven klasgespre k wat onthoudt d e doorsneeluisteraa r van zo n toespraa k waarvoor dien t z e dan je zou stilistisc h onderzoe k ero p kunne n doen om na te gaan waar d e verheven too n uit voortkomt waar het clichetaalgebruik zit hoe hij het groepsgevoel wi l opwekken e n zo concluderen to t het ritueel maatschap pi jbevestigend versluierend karakte r va n deze toe spraak je zou e r samenvattingen va n kunnen late n schrijven een keur voo r de standaard een keer voo r t pallieter ke een keer voo r het agentschap belga je zou een samenvatting kunne n late n schrijve n voo r iemand di e aan een proefschrift voo r teirlinck werkt voor ieman d di e een studie maakt over gelegenheids toespraken voor ee n politicus je zou de zeven dele n va n de klassieke redevoerin g erin aan kunnen late n wijzen die staan erin maar daar zi e i k het nut niet er g van in want i k heb ze nog nooit elder s ontmoet je zou kunnen late n discussiere n ove r d e vraag of de problemen di e teirlinck aansnijd t n u 25 jaar later nog belangrijk zijn da n moet je ze er wel eerst eve n uithalen e n vergelijken me t wat i n de kranten e n week bladen staat je zou kunnen praten ove r d e zin van nationale feest dagen wi e viert wat hoe en waarom je zou d e tekst kunnen late n herschrijven i n korte zinnen e n eenvoudige woorden zodat iederee n he m ver staan kan je zou hem kunnen late n bewerken to t ee n script voo r een tu film voor ee n reclamespot je zou de hele zaa k to t een affiche a f tot een pam fletje kunne n late n omwerken je zou hot kunnen late n omwerken to t ee n radiotoe spraakje va n 30 seconden afii stij l s just see your local education officer 12 3e zou de toespraak kunne n late n omzette n i n dia lect e n dan praten ove r d e vraag of da t gaat de zou de speech kunne n late n v olzette n me t modale u oorden die onzekerheid uitdrukken die zekerhei d uitdrukken je zou henv kunnen late n voorleze n o p romantische opzwepende samenzweerderige aarzelende militaire notariele zalvende toon 3e zou hem kunnen late n overdoen i n jabber aalk 3e zou hem kunnen late n voorleze n voo r ee n man voor een klein groepje voor eon heel sportpaleis vol 3e zou ee n zin ervan kunne n late n rondfluistere n en zie n wat erva n overblijf t al s hij rond gewees t is 3e zou een radiorede kunne n late n inake n bij de na tionale feestda g va n d e seychelleneilanden van het vorstendom haaseik 3e zou lezersbfieve n naa r d e krant kunne n late n stu ren over dez e toespraak 3e zou een schema va n dez e toespraa k kunne n late n maken nadat j e eerst all e zinsverbindinge n heb t late n aanstrepen 3e zou uit de tekst kunnen late n afleide n wat voor iemand di e herman teirlinc k was 3e zou kunnen enkel e sarkastisch e opmerkinge n make n over d e tekst op tie n minuten tijd s wa t dinge n erove r dicteren voo r hu n schrift e n dan iet s interessanter s gaan doen 3e zou kunnen beslisse n dez e teks t nie t t e behandelen omdat j e er geen enkele relevant e doelstellin g meen t mee n a te kunnen streven er i s maar ee n onzinnige manie r o m met dez e toespraa k te gaan werken i k vree s helaas dat he t een zeer ge bruikelijke i s de leraar lees t d e tekst voo r e n alleman volg t in zijn boek de biografie va n teirlinck volg t dan de moeilijke woorde n worde n verklaard er wordt op he t bord ee n schema va n de tekst ge maakt de vrage n di e i n het boek onde r d e tekst staan worden ee n na een beantwoord de leraar wek t d e leerlingen e n iedereen gaa t naar huis en dan no g dri e bedenkingen wie a l deze ideee n me t een klas gaa t uitwerken bi j 14 een teks t overdrijft uiteraard zij n dez e ideee n minsten s eve n geschik t voor toepassin g o p ander e teksten tenslotte het behandele n va n dez e elke teks t is noga l zinloo s al s hi j nie t i n ee n ruime r pers pectief ka n u orde n geplaats t een reek s lesse n rond bv media communicatie nationalisme vie ren roger omtrent he t reservaa t van war d ruyslinc k in ihe t reserva a t vinde n we war d ruyslinck o p zij n bes t nu e e ns g r immig dan w eer ironisch maa r altij d verbluf fend door zijn taalvaa rdigheid e n overtuigen d doo r zij n groot inle vings vermoge n e n zij n bewoge n engagement e n dat a lies in e e n boei e nde e n voortreffelij k gecomponeer de r o man rijk aan th e nta s en motieven e n boordevo l in teres sante deta ils het h oof dp erson age bas ile jona s i s d e laatst e individua list in e b n ma a tschapp ij va n grijz e kudde olifanten me t hem g aat o ok d e mensel ijkheid te n onde r i n d e geweten loosh eid v an d e massa die he t individ u naa r ee n mensen reser vaat veruii jst aan a 1 deze asp ecten p robee rt omtren t he t reservaa t va n ward ruysl inck recht t e la t en we d ervaren de s truc tuur analy se w o rdt v oorbere id i n een b eknopte uiteen zett ing over de be langr i j k s t estruc tuuras pecten v an d e roma n s gebeu ren perso nages tijd ruimt e e n pe r specti ef tel kens gecon creti seerd e n ge i llustr eerd me t voorb eeld en uit r uysli ncks oeuvre de eigenl ijke te k stbeha ndel ing begel eidt de i n dividue ie o g klass ikale i e ctuur door mid del v an v r agen en opd r achte n e n s itueert tegeli jker tijd het b oek i n ee n ruime liter aire e n extra litera ire con text i et behu lp va n actue el tr a nsfermat eriaal wor dt daarb ij oo k d e mogelij kheid gebod en he t r eserva at a is toeko mstro man t e toet s en o p zijn futurologische bet rouw baarh eid de m o derne didactiek poog t doo r midde l va n nieuw e metho des h et r e ceptieve passiev e karakte r va n he t literatuur onder wijs te doe n verdwijnen omtren t het reservaa t sluit hier bij aa n doo r vrijwe l all e didactisch e onderwijs vorme n aa n bod t e late n kome n i individuel e e n groepsop drach ten gericht schrijven discussies creatiev e e n za kelij ke o p drachten e n allerle i soorte n dramatisch e werk vorme n man uyttendael e omtrent he t reservaa t van war d ruys linck manteau brussel omvan g 70 blz prij s 9 5 fr