Waarom het nu wèl lukt

we r k n u t v 0 e r n g waarom het nu wel lukt de drempel om op oudere leeftijd opnieuw lees en schrijflessen te volgen is hoog jaarlijks nemen 5 000 van de 1 5 miljoen laaggeletterden deel aan speciale cursussen voor autochtone laaggeletterden hoe komt het dat deze nt1 cursisten nu wel zij het langzaam beter leren lezen en schrijven terwijl dat vroeger niet lukte marieke hanekamp trachtte voor haar afstudeeronderzoek verricht in samenwerking met cinop het antwoord te vinden marieke hanekamp radboud universiteit nijmegen verloop van het onderzoek wat fijn is aan de cursus gen kwam ik tot twee punten die maak om een antwoord te kunnen geven op tijdens de interviews probeerde ik het ten dat de cursisten het naar hun zin de belangrijke vraag hoe het komt dat gesprek na een paar inleidende vragen hadden tijdens de cursus en het gevoel ntr cursisten op een volwassen leeftijd hoe ging het met ze was het sollicitatie hadden vooruitgang te boeken het eer wel kunnen leren lezen en schrijven gesprek van vorige week goed gegaan ste was het werken via een vast systeem koos ik ervoor om zoveel mogelijk cur te sturen naar inhoudelijke vragen betref de taalwerkplaats dat hun individuele sisten en ambassadeurs i te intervie fende hun visie op het ntr onderwijs verantwoordelijkheid over het eigen leer wen alle geinterviewde cursisten had wat zouden ze liever anders zien op proces gaf het tweede was de positieve den les van docente karin zij was qua welke manier zouden ze de meeste voor feedback die zij van hun docente ontvin opvattingen over de invulling van het uitgang kunnen boeken ik merkte al gen lees en schrijfonderwijs aan laaggelet snel dat het voor veel cursisten moeilijk terden de meest neutrale docent die was om kritisch en objectief over het de taalwerkplaats had deelgenomen aan mijn eerdere eigen leerproces en de behaalde vooruit de taalwerkplaats is een werkvorm die onderzoek zie hanekamp 2008 de gang te praten een artikel van jeanne de docente van deze groep laaggeletter ambassadeurs werden tijdens een kurvers 2002 had me hier op voorbe den heeft opgezet op basis van het regionale bijeenkomst geinterviewd reid kurvers beschrijft daarin dat veel raamwerk ntr de cursisten beslissen daar leerden zij onder andere hoe ze analfabete volwassenen zich niet kunnen zelfstandig aan welke vaardigheid zij tij met de media om moesten gaan door voorstellen dat een onderzoeker geinte dens de les willen werken de opdrach bij deze bijeenkomst de rol van journa resseerd is in wat zij te vertellen hebben ten waaruit zij mogen kiezen zijn inge list op me te nemen kon ik een steentje kom jij helemaal van de universiteit deeld per deel vaardigheid en kse bijdragen aan de training en tegelijker voor ons maar ik ben nog nooit naar niveau wanneer een cursist besluit te tijd mijn data verzamelen in totaal zijn school geweest daarnaast zijn sommi oefenen met het schrijven van een brief er vijftien cursisten en vijf ambassa ge cursisten beducht voor onbekende kan hij of zij een passende opdracht zoe deurs geinterviewd daarnaast heb ik vragen waarop ze misschien geen ant ken die aansluit bij zijn of haar niveau inzage gekregen in de jaarlijkse toetsre woord weten of voor de beoordeling van de opdrachten die zijn afgerond worden sultaten van de deelnemende cursisten de antwoorden die ze wel geven ook al is verzameld in een persoonlijk over de afgelopen drie jaar op deze gepoogd die onrust weg te nemen taalportfolio samen met de docent manier kon ik de visie van de cursisten kurvers 2002 68 ik besloot om tij wordt dit portfolio regelmatig bekeken verbinden aan de vooruitgang die zij dens het interviewen het roer om te gooi om te bespreken welke opdrachten de zoals vastgesteld in de toetsen al dan en en niet te vragen naar wat de cur cursist heeft gemaakt hoe de uitvoering niet hadden behaald ten slotte heb ik sisten liever anders wilden zien tijdens van de opdrachten verliep welke vaardig uit de film ongeletterd 2007 zoge de contacturen maar naar wat ze fijn heden de cursist beheerst en aan welke noemde sleutelincidenten geanaly vonden aan de cursus door op de ant vaardigheden nog gewerkt kan worden seerd woorden die ik hierop kreeg door te vra de cursisten gaven zonder uitzondering 4 alfa nieuws nummer3 oktober20og we we r k r k n n u ut v 0 e r t v 0 e r n g n g aan deze werkwijze als zeer prettig te die daaruit moet afleiden dat hij een linguistische feedback of een elicitatie ervaren doordat zij zelfhun opdrachten fout maakte dikwijls reageerden met een incorporatie mogen kiezen en die in hoge mate indi verzoek om opheldering de docent vraagt of een zelfcorrectie het lijkt erop dat vidueel kunnen uitvoeren ervaren ze een om meer uitleg of om herhaling deze manieren van feedback het meest gevoel van zelfstandigheid dit in tegen metalinguistische feedback de docent effectief zijn het zijn dus eigenlijk stelling tot vroegere onderwijservaringen geeft metalinguistische informatie bij manieren van de docent om impliciet te daarnaast zijn ze verantwoordelijk voor voorbeeld door een regel te geven om zeggen dat er een fout gemaakt wordt het eigen leerproces en dat is nieuw de leerling te helpen de fout te verbete de cursisten gaven al in de interviews vroeger had je als leerling op school ren aan veel waarde te hechten aan compli geen invloed op je leerproces maar deed elicitatie de docent laat pauzes in de menten positieve feedback maar in de je simpelweg wat de docent e van je ver zin vallen of stelt vragen aan de cursist praktijk blijkt dat ook deze impliciete langde doordat het werken met de en leidt zo de cursist naar het juiste ant wijze van negatieve feedback krijgen als taalwerkplaats in grote mate verschilt woord positief wordt ervaren en veel effectiever van eerdere onderwijservaringen wordt herhaling de docent isoleert en her is dan duidelijkere maar negatieve feed de kans dat negatieve onderwijservarin haalt de gemaakte fout met nadruk om back ook de ambassadeurs noemden tij gen de cursisten blokkeren verkleind de cursist de gelegenheid tot verbete dens de interviews vaak het belang van ring te geven het krijgen van complimenten het horen positieve feedback dat je het goed doet in mijn onderzoek heb ik gebruikge reactie op feedback maakt van van duijvenvoorde s 2008 het is belangrijk dat er een reactie van de praktijkvoorbeelden onderscheid tussen positieve en negatie cursist komt op de gegeven feedback met behulp van twee fragmenten uit de ve feedback positieve feedback betekent omdat dat het teken is dat de fout tot de film ongeletterd zullen voorbeelden van in haar onderzoek dat de leerder te horen cursist is doorgedrongen het achterlig de diverse soorten feedback worden krijgt wat hij of zij goed doet negatieve gende idee is dat er zonder aandacht gegeven deze documentaire gaat over de feedback betekent juist dat de leerder te voor een fout de fout niet verbeterd kan laaggeletterde anneke van amelsfoort horen krijgt wat hij of zij fout doet van worden lyster en ranta onderscheiden eens per week volgt ze s avonds een duijvenvoorde toonde aan dat kinderen daarom ook vijf manieren waarop cur lees en schrijfcursus ze beheerst voor leren van positieve feedback en volwasse sisten kunnen reageren op feedback zowel lezen als schrijven kse niveau i nen van negatieve feedback de cursisten herhaling de leerling herhaalt de geiso tijdens de lees en schrijfles moeten de die ik interviewde gaven echter juist aan leerde correcte vorm die de docent heeft cursisten de zin ralf is een autopoetser het erg prettig te vinden om veel compli gegeven opschrijven anneke maakt een fout en menten van hun docente te ontvangen incorporatie de leerling gebruikt de cor wordt met behulp van correctieve feed de behoefte om te horen wat wel goed recte vorm die de docent heeft gegeven back die niet als negatief overkomt tot ging was bij deze cursisten vele malen in een langere uiting verbetering gebracht groter dan de behoefte om te horen wat zelfcorrectie de leerling begrijpt van de in bovenstaand fragment staat de docen nog niet goed ging het onderscheid docent dat er een fout is gemaakt en te achter de tafel van anneke en ziet dat tussen positieve en negatieve feedback is geeft vervolgens zelf de correcte vorm deze een fout heeft gemaakt met behulp echter verder te specificeren lyster en peer correctie een andere cursist corri van elicitatie geeft ze anneke feedback ranta 1997 onderscheiden bijvoorbeeld geert de gemaakte fout in plaats van de fout te verbeteren vraagt de volgende zes soorten feedback die geen correctie de leerling reageert niet ze haar allereerst om voor te lezen wat er voor het huidige onderzoek werden toe op de gegeven feedback staat hierbij wijst ze anneke niet op de gepast op de vaardigheden lezen en fout die ze gemaakt heeft maar probeert schrijven in dit onderzoek bleek dat een expliciete ze om anneke zelf de fout te laten ont expliciete correctie de docent benoemt correctie of een recastjherformulering dekken als anneke spoeter zegt zegt en corrigeert expliciet de gemaakte fout vaak werden gevolgd door geen correctie de docente dat ralf geen autospoeter is recast ofherformulering de docent her of een herhaling terwijl de cursisten op ze vraagt anneke wat hij wel is met formuleert het antwoord van de leerling een verzoek om opheldering meta deze elicitatie komt anneke tot een zelf alf a nieuws nummer 3 oktober 2009 15 e r k n u i t v 0 e r n g fragmerlt 1 elicitatie deelnemende cursisten erg motiverend de docente staat achter de tafel van anneke en leest wat ze opgeschreven heeft het ontvangen van positieve feedback docente wat staat hier lees eerst eens wat er staat zorgt voor een gevoel van eigenwaarde anneke poet poets spoet spoeter bovendien stuurt als positief ervaren docente spoeter inderdaad maar dat is hij niet een autospoeter feedback die wel op een fout wijst de anneke hahaha cursisten naar zelfverbetering van de docente wat is hij dan gemaakte fout anneke een poetser binnen het laaggeletterdenonderwijs kan docente inderdaad deze wegdoen en ergens anders neerzetten dan ben je klaar er nog ontzettend veel onderzocht wor den allereerst zou er een grootschalig even later krijgt anneke de vraag om de zin voor te lezen onderzoek opgezet moeten worden naar anneke ralf is een autopoetser de verschillende vormen van feedback docente zo staat hij er he welke van de zes vormen van feedback die lyster en ranta 1997 onderscheiden is voor deze leerders het meest effectief correctie een poetser anneke ontvangt nogmaals nieki de feedback wordt niet om deze vraag te beantwoorden zouden bevestiging van haar docente en krijgt opgepakt er is geen sprake van correctie er veel meer voorbeelden van feedback later nogmaals de beurt om aan de groep de docente vertelde desgevraagd dat ze geanalyseerd moeten worden zodat er haar goed geschreven antwoord voor te bewust niet elke leesfout van aya verbe meer generaliseerbare conclusies kun lezen hierna ontvangt ze een compli tert want als je elk woordje gaat verbe nen worden getrokken ment van haar docente de docente teren raken ze de lust van het lezen daarnaast bleek uit mijn onderzoek dat houdt bij het geven van feedback reke kwijt een risico daarbij is wel dat dit als volwassen laaggeletterden veel behoefte ning met de kennis van anneke en de positieve feedback wordt opgevat en hebben aan wat van duijvenvoorde context waarin deze kennis toegepast gedacht wordt dat er geen fout is 2008 positieve feedback noemt wordt de elicitatie is succesvol en leidt uit bovenstaande fragmenten blijkt wel volwassen laaggeletterden willen gewe tot zelfcorrectie anneke ontdekt en ver dat er veel verschil zit in de effectiviteit zen worden op de aspecten die al wel betert zelf de gemaakte fout van de diverse soorten feedback goed gaan van duijvenvoorde toonde in haar onderzoek aan dat kinderen leren het effect van een recast is mooi te zien conclusie van deze positieve feedback en volwasse in onderstaand fragment waarin een het werken met een systeem waarin de nen van negatieve feedback wellicht dat groep nt1 cursusten gezamenlijk een cursisten zelfstandig aan het werk zijn het onderzoek van van duijvenvoorde artikel over de geboorte van een giraffe en verantwoordelijk worden gehouden nog eens kan worden uitgevoerd maar gaat lezen aya wordt gevraagd om het voor hun eigen leerproces werkte voor de dan met laaggeletterde nt1 cursisten fragment hardop voor te lezen fragment 2 recast aya leest het artikel voor met een sterk marokkaans accent sommige woorden docente aya wil jij ook wat lezen wat vind jij interessant spreekt ze verkeerd uit bijvoorbeeld aya mag ik van de giraf lezen arties in plaats van artis en ze zegt docente lees jij maar van de giraf consequent een in plaats van n aya giraf geboren in de amsterdamsche dierentuin arties is vorige maand daarnaast vergeet ze om de punten en een sjie gi giraf geboren het dier heet nieki komma s in acht te nemen de naam docente niek niek wordt door haar consequent gele aya hij is helemaal gezond de geboorte van een giraf af is be beste bij zen als nieki de docente geeft aya een zonder want de moeder blijft gewoon staan de baby giraf maakt maal feedback door middel van een daardoor een val van twee meter maar nieki is niet gewond geraakt hij recast ze herhaalt de goede naam name stond na een kwartier al op zijn benen lijk niek aya reageert hier echter niet docente ja dat is snel dat maak je met mensen niet mee op en noemt de giraf in de zin daarna 16 alfa nieuws nummer 3 oktober 2009 i