Wat gebeurt er in de BOVO-projecten?

ate van balen bovo projecten wat gebeurt e r in de bovo projecten 23 ate van balen medewerker van het katholiek pedagogisch centrum schrijft over wat er in de 17 80 vo projecten gebeurt eerst geeft hij in het kort aan om welke lokaties het gaat wat de verschillende projecten met de uitgangspunten doen en hoe het overleg is georganiseerd daarna gaat hij uitvoeriger in op het project in delft waar alle rk scholen van bo en vo meewerken geleerd van de ervaringen van voorgaande bovo projecten besloot men om zoveel mogelijk onderwijsgevenden bij het project te betrekken om de gestelde doe len te bereiken behalve op het terrein van leergebieden werkt men aan leer ingbegeleiding en aan het selectie vrij maken van het basisonderwijs in 1980 werd door het ministerie aan tien loka en d idactische we r kwijzen bezien zou bijvoor ties een bovo project toegekend in 1981 wer beeld moeten worden op welke wijze een flexibe den nogmaals negen lokaties voor een bovo le overgang van het systeem van groepsleerkrach project aangewezen ten in het bo naar een vakleerkrachtensysteem de bovo projecten kregen vier uitgangspunten in het vo kan worden gerealiseerd bijvoorbeeld mee bij de opstelling van hun projectplannen door een zekere vakkenintegratie in de eerste 1 het ontw i kkelen van een longitudinale leer leerjaren van het vo stofopbouw in het kader van deze activiteit 3 het ontwikkel e n van een verbreed vormings d ient een zodanige opbouw van de leerstof te aanbod voor de l ee rling en in het bo en de eers te worden ontwikkeld dat een geleidelijke overgang paar jaren vo in het kader van deze activiteit van het bo naar het vo mogelijk wordt bezien zou kunnen word e n nagegaan op welke wijze so zou kunnen worden in hoeverre in het bo al ciale manuele en expressieve aspecten een vooruitgelopen kan worden op vo vakken bij belangrijker plaats in het onderwijs en vormings voorbeeld engels wiskunde en in welke mate programma kunnen krijgen het vo kan voo rtbouwen op bo verworv enheden 4 het leveren van een bijdrage aan het meer se als bijvoorbeeld wereldorientatie lectievrij maken van het basisonderwijs 2 het maken van afspraken over pedagogische 211 het eerste wat de bovo projecten moesten doen van het eerste leerjaar vo wordt grote aandacht was een projectplan opstellen tot 1 augustus geschonken aan de didactische werkvormen 1984 daarop kregen ze wel of niet toestemming de werkgroep non cognitieve aspecten houdt om door te gaan van jaar tot jaar wordt aan de zich hoofdzakelijk bezig met het welbevinden hand van de voortgangsrapportage die elk pro van de leerling in het eerste leerjaar vo ject elk jaar ter goedkeuring aan het ministerie in enschede functioneren drie werkgroepen de moet voorleggen bekeken of een project door werkgroep begrijpend studerend lezen houdt mag gaan zich bezig met het aangeven van mogelijkheden twee bovo projecten hebben tussentijds moe om het begrijpend en studerend lezen van zakelij ten stoppen deventer en leiden de overige 17 ke teksten te bevorderen verder is er nog een werken nog steeds door het gaat om bovo pro werkgroep voor didactische werkvormen en een jecten in amersfoort den helder enschede voor continue begeleiding deze laatste heeft tot gulpen vaals rotterdam termunten venray taak een systeem van continue begeleiding te ont vught en zaanstad die per 1 augustus 1980 zijn wikkelen van klas 5 bo t m 2 vo daarin staan gestart en om bovo projecten in ameland am centraal sterdam noord landsmeer bommelerwaard de schoolkeuzebegeleidin g delft eindhoven groningen leiden en utrecht de beleving van de sociaal emotionele ontwik die per 1 augustus 1981 zijn gestart keling ik geef nu in het kort aan wat er in deze lokale het ontwikkelen van een leerling dossier rap bovo projecten gebeurt en ga daarna wat uit po rt age voeriger in op het project in delft waar ik zelf plaats en functioneren van de klasseleer als begeleider werkzaam ben kracht mento r het ontwerpen van een overlegstructuur bo bovo projecte n begonn en i n 198 0 vo die ook na afloop van het project gehand haafd kan blijven in amersfoort gaat het om een project in het in zuid oost limburg wordt in de regio gulpen openbaar onderwijs er wordt de nadruk gelegd vaals ook gewerkt aan schoolwerkplanontwikke op het wegnemen van knelpunten in de leerstof ling er is een werkgroep die zich bezighoudt met aansluiting en methodisch didactische continui het taalgebruik en taalgedrag in allerlei onderwijs teit tussen lo en vo er zijn werkgroepen voor situaties zowel bij nederlands als andere school nederlands wiskunde rekenen zaakvakken en vakken expressie verder was er reeds lang een stuur in rotterdam is men in navolging van haarlem groep bavo die tot doel heeft de overgang ba en den haag begonnen aan het ontwikkelen van vo voor alle zuilen te verbeteren onder meer vormen van continue begeleiding men werkt in door het keuzeproces van ouders en leerlingen te drie werkgroepen aan vier onderdelen neder bevorderen in het project worden deze procedu lands rekenen wiskunde wereldorientatie zaak res verder uitgewerkt vakken en aan de ontwikkeling van leerlingbege in den helder werkt men ook met vier werkgroe leiding pen taal talen rekenen wiskunde zaakvakken in de vakken gaat het om het ontwikke l en van non cognitieve aspecten de werkgroep taal een continue onderwijsleerlijn om diagnostische houdt zich bezig met het deelproject studerend toetsen en om remedierende aanwijzingen ver lezen in het basis en voortgezet onderwijs de der is er een begeleidingsmap ontwikkeld de cen werkgroep rekenen wiskunde werkt een pro trale verzamelplaats van leerlinggegevens en ject uit waarbij in het basisonderwijs de volgende schoolvorderingsgegevens van klas 5 t m de brug begrippen uitgewerkt worden schaal gemiddelde klas snelheid oppervlakte en het werken met rooster in termunten oost groningen staat school papier over onregelmatige figuren het vo zal werkplanontwikkeling voor 4 tot 14 jarigen cen hierop aansluiten traal de onderdelen waaraan gewerkt wordt de werkgroep zaakvakken heeft het project zijn uitgangspunten doelstellingen scholings leven en samenleven ontwikkeld in dit pro concept registratie van leerlingactiviteiten en ject dat start in de laatste periode van de zesde leerlinggedrag beeldende vorming met accent op klas bo en afgerond wordt in de eerste periode handenarbeid afstemming aanvankelijk lezen e n 212 rekenen op kleuterschoolactiviteiten en aanslui iedereen van alles op de hoogte kan zijn deze ting bo vo bij rekenen en taal bovo boekjes vormen een wezenlijk onderdeel de doelstelling van noord limburg venray en van de werkwijze ze bevorderen het gevoel van omgeving is een zo groot mogelijke continuiteit betrokkenheid mede verantwoordelijkheid en in leerstofopbouw didactische werkwijzen en pe saamhorigheid van het projec t dagogische benadering te verkrijgen met de inten in amsterdam noord landsmeer ligt een sterke tie dat dit leidt tot een groeiend persoonlijk en nadruk op activiteiten in de deelnemende sch o sociaal verantwoordelijkheidsbesef bij leerlingen len het thema didactische werkvormen wordt didactische werkvormen leerstof en pedagogisch uitgewerkt door in de scholen met projectonder klimaat moeten in dienst staan van de overall wijs te experimenteren de parallelle schoolwerk doelstelling het vormen van mondige mensen planontwikkeling die in drie werkgroepen plaats in vught worden door middel van deelprojecten vindt schoolkeuze aansluiting en afstemming is centrale impulsen gegeven aan scholen om samen enerzijds bedoeld om tot afspraken tussen bo en hang in schoolwerkplannen te brengen zes werk vo scholen te komen anderzijds moet het de lei groepen nederlandse taal wiskunde rekenen draad worden voor een overleggroep bo vo die aardrijkskunde geschiedenis biologie natuurkun een permanent karakter krijgt en dus ook na het de en muzische vorming ontwikkelen lessugges bovo project zal blijven bestaan ties en dragen deze als half produkten over aan de in de bommelerwaard heeft de relatie buo bo andere onderwijsgevenden ter uitvoering in de vo accent gekregen het buo neemt geinte klaspraktijk verwacht wordt dat elke school greerd deel aan het ontwikkelen van een plan zo n deelproject gebruikt bij het autonoom ont voor de pedagogische en didactische opvang van wikkelen van zijn schoolwerkplan en bereid is leerlingen in het lager en voo rtgezet onderwijs andere scholen over die ontwikkelingen te infor door werkgroepen wordt gebruik gemaakt van de meren verwo rv enheden en opva tt ingen van het buitenge in zaanstad heeft men vanuit drie regionale woon onderwijs met als doel de leerlingen beter werkgroepen gewerkt aan het bezoeken van el te kunnen begeleiden een apa rte werkgroep kaars lessen en aan het inventariseren en wegwer hee ft een plan ontwikkeld om leerlingen uit het ken van knelpunten nu wordt er een rekenpro buitengewoon onderwijs theorielessen te laten gramma ontwikkeld voor de brugklassen mavo volgen op de eigen school en de praktijklessen op en havo vwo verder zijn er sub werkgroepen verschillende scholen voor vo merendeels het voor rapportage en leerstofafspraken didactische lbo werkvormen schoolkeuze voorbereiding opvang in eindhoven richt men zich op studiebegeleiding en beoordelingssystemen de pedagogisch didactische aansluiting tussen bo en vo voor de leergebieden moede rtaal bovo projecten begonnen in 198 1 onderwijs en wereldverkenning aardrijkskun de geschiedeni s in de lokaties die in het schooljaar 1981 1982 het vaststellen van een communaal vormings een voorbereidingsjaar hebben gehad is men aanbod voor moede rtaalonderwijs en wereld sinds augustus 1982 bezig met de uitvoering van verkenning aardrijkskunde geschiedenis het projectplan er zijn drie werkgroepen voor moede rtaalonder alle betrokkenen in het project ameland streven wijs wereldverkenning en keuze begeleiding gezamenlijk naar een ononderbroken ontwikke hun werkwijze is sterk inventariserend en opinie lingslijn pedagogisch en onderwijskundig voor rend verder is een uitgebreid lesuitwisselingspro ieder kind van 4 tot 16 jaar met gebruik van de gramma tussen bo en vo gerealiseerd me n unieke mogelijkheden van elk kind enerzijds en een geintegreerd basis en voortgezet onderwijs anderzijds zij doen dit door middel van werk groepen die deze longitudinale lijnen op peda ik ga waarschijnlijk naar het edith steincol gogisch en didactisch terrein uitzetten initiatie lege want dat is een katholieke school en ik ven meningen op en aanmerkingen van betrok ben katholiek maar er mogen ook kinderen kenen vinden hun plaats in een bovo boekje komen van een ander geloof danijl dat iedere participant elke maand bereikt zodat 213 werkt aan het opzetten van een goede communi gebreid aandacht te besteden aan hoe de verschil catiestructuur bobo vovo en bovo lende bovo projecten in de prakti j k werken in groningen is men enerzijds bezig met een daar z ijn onderling grote verschillen tussen de doorlopende lijn van bo naar vo op het gebied praktijk van een klein project als ameland ver van leerstof en didactische werkvormen ander schilt nogal van het grootschalige project in am zijds werkt men aan een doorlopende lijn in de sterdam noord landsmeer een middelgroot pro rapportage van leerlinggegevens van de boven ject is dat van delft waar ik als begeleider werk bouw van het bo tot en met de onderbouw vo zaam ben ik verte lt nu iets meer van dit project inspraak en betrokkenheid van ouders en leerlin in delft werken alle rk scholen van basis en gen staan hierbij centraal men werkt in zes the voo rt gezet onderwijs mee zeven basisscholen en magroepen moedertaal rekenen wiskunde we zes scholen van voo rtgezet onderwijs een vwo reldorientatie muzische vorming rapportage havo twee mavo s een its een lagere agrarische van leerlinggegevens en de oosterparkgroep school las en een scholengemeenschap ihno huiswerkbegeleiding en ouderbetrokkenheid in leao als projectscholen en zeven andere bas i ssch o het vo len als vo lgschool in lochem zijn drie werkgroepen voor engels het project is in augustus 1981 gesta rt in de pe orientatie op de natuur en sociaal pedagogisch riode tot 1 januari 1982 is het projectplan opge klimaat bij de werkgroep engels ligt het accent steld door de projectgroep bestaande uit ve rt e op de herverkaveling van leerstof dat wil zeggen genwoordigers van alle dee l nemende scholen dat de werkgroep zal nagaan welke onderdelen van projectplan is door alle docentenvergaderingen de leerstof overgeheveld kunnen worden naar de van de scholen goedgekeurd en heeft in april klassen 5 en 6 van het bo de werkgroep orien 1982 het consent van het m i nisterie gekregen in tatie op de natuur richt zich met name op een de per iode januari juli 1982 is het pro ject bij aansluitend werkplan voor bo vo de werkgroep alle onderwijsgevenden verder bekend gemaakt sociaal pedagogisch klimaat heeft als uitgangs onder andere op een studiedag op 28 april waar punt het integrale karakter van het project en aan alle docenten en leerkrachten van de bovo richt zich op het totale schoolklimaat waarbij ge scholen deelnamen verder is in die periode de dacht wordt aan verbeteringen en veranderingen hele interne organisatie op poten gezet op het gebied van de inrichting van lokalen pro in delft heeft men eerst gekeken wat bovo pro jectonderwijs ouderparticipatie rapportage via jecten in het verleden hebben gewild en wat er leerlingencahier en differentiatie door werkvor van terecht gekomen is in veel reg io s zijn in de men jaren zeventig bovo groepen ontstaan die tot ook in utrecht heeft men als hoofdthema con doel hadden leerstofafspraken te formuleren in tinue begeleiding belangrijkste instrument daar begrenzings of aansluit i ngsrappo rten daarvan bij is het begeleidingscahier waarin van klas 5 bo zijn er her en der in den lande tientallen samenge t m klas 2 vo zo eenduidig mogelijk gerappor steld vooral voor nederlandse taal en rekenen teerd wordt over werkhouding sociale contacten soms ook voor aardrijkskunde geschiedenis en en leerresultaten van de leerlingen actiepunten biologie ondanks het feit dat vaak hard aan deze daarbij zijn ieren observeren en rapporteren re rappo rten i s gewerkt bleek de uitwerking erv an gelmatig spreken met leerlingen en ouders over beperkt h i e rvoor zijn du i delijke oorzaken aan te het functioneren van de leerlingen naar aanlei wijzen ding van de gerapporteerde gegevens het bevor vaak werden zulke bovo rappo rten door een deren van het keuzeproces en het opzetten van klein aantal mensen samengesteld handelingsplannen in utrecht zijn twee werk de resultaten van deze rappo rten werden niet groepen een voor observatie rapportage en een voor longitudinale leerstofplanning bij taal ver der is er een twee wekelijks mentorenoverleg in het vo de zesde klas was wel het leukst de cito en veel vrij door vergaderingen en niet te verge h oe werkt het b ovo project in de praktijk ten invalsters klieren prop es schieten kort om een beestenbende jorg het is ondoenlijk in het bestek van dit a rt ikel uit 214 schillende scholen in het voortgezet onderwijs ei was een open dag je kon toen in alle l o 3 o nderlinge uitwisseling en afstemming op el kalen komen kijken de leraren hadden er kaar van programma s d oor leerkrachten van toen we voor gezorgd dat ze de leukste din bao en docenten van vo gen deden die je normaal misschien een keer in hei jaar krijgt toen we de eerste echte deze processen zijn ook in de tijd gepland eerst schooldag hadden viel me op dat alle leraren vinden gedurende hit schooljaar 1982 1983 de ontzettend aardig waren dat aardige bleef activiteiten onder 1 en 2 plaats in het schooljaar zo enkele weken maar na verloop van tijd 1983 1984 gaan de gemengde groepen zoals ge werden ze veel strenger noemd onder 3 aan het werk in het schooljaar 1982 1983 worden door leer krachten van het bao basisprogramma s ontwik op brede schaal in openbare vergaderingen be keld voor alle scholen een basisprogramma om discussieerd waardoor de inspraak van de vat doelstellingen leerstof en didactische werk scholen beperkt bleef vormeg voor het opstellen daarvan is soms uit de rapporten werden vaak zonder veel toelich gebreid uitgewisseld over de verschillen in peda ting verspreid terwijl door de autonomie van gogisch didactische aanpak tussen de verschillen de scholen de gemaakte afspraken een vrij de scholen men doet dat met betrekking tot vier blijvend karakter hadden leergebieden moedertaalonderwijs rekenen wis soms zijn de afspraken tussen bo en vo in el kunde wereldorientatie en muzische vorming de kaar grenzende regio s in meerdere of mindere basisprogramma s voor moedertaalonderwijs en mate verschillend waardoor voor basisscholen rekenen wiskunde zijn inmiddels gereedgekomen die leerlingen aan scholen in twee of meer de overige zijn aan het eind van dit schooljaar regio s afleveren geen eenduidigheid ontstaat klaar in het voortgezet onderwijs werken zes intersec mede op grond van deze ervaringen werd beslo ties voor moedertaal engels wiskunde kennis ten dat het bovo project delft niet tot een paar der natuur biologie algemene technieken en mensen beperkt zou moeten worden men koos beeldende vorming handvaardigheid muziek te ervoor te werken op verschillende fronten en zo kenen expressie in een intersectie zitten leraren veel mogelijk onderwijsgevenden bij het project van alle schooltypen in het vo wat daar gebeurt te betrekken en de overige steeds schriftelijk tus is zeer boeiend en leerzaam en tegelijkertijd zeer sentijds over de vorderingen te informeren door moeilijk docenten in de vakken nemen kennis verslagen van de projectgroep en de werkgroepen van elkaars werkwijzen en programma s zo zien op grote schaal te verspreiden en driemaal per vwo havo leraren wat er gebeurt in de verschillen jaar een bovo nieuws te publiceren en door een de typen van lager beroepsonderwijs en welke maal per jaar een studiedag te beleggen voor alle moeilijkheden de docenten daarbij ervaren zo onderwijsgevenden op alle scholen vergroot ieder zijn haar focus men kijkt over de verder werd bereikt dat het bevoegd gezag van scheidslijnen van de schooltypen heen de inter de school zijn zeggingsmacht delegeerde aan het secties vergaderen eenmaal per veertien dagen om directie en hoofdenoverleg waardoor snel en tot een basisprogramma te komen voor alle efficient beslissingen konden worden genomen en schooltypen daarnaast bezoeken de docenten el de afspraken ook minder vrijblijvend zouden kaars lessen op de verschillende schooltypen het worden opgevat is de bedoeling dat de intersecties aan het einde in delft is men ervan uitgegaan dat er om aan de van dit schooljaar basisprogramma s voor het eer bovo uitgangspunten van het ministerie ade ste leerjaar vo gereed hebben het is nu al dui quaat gestalte te geven drie processen moesten delijk dat dit voornemen niet bij alle vakken ge plaatsvinden tussen onderwijsgevenden realiseerd zal worden en dat sommige intersecties 1 onderlinge uitwisseling en afstemming op el het volgende schooljaar daarmee door zullen kaar van programma s door leerkrachten van gaan verschillende scholen in het basisonderwijs in het schooljaar 1983 1984 gaan gemengde 2 onderlinge uitwisseling en afstemming op el groepen van docenten uit het vo en leerkrachten kaar van programma s door docenten van ver uit het bo aan de slag om tot longitudinale leer 215 stofplanning en pedagogisch didactische afstem behalve op het gebied van vakken en leergebie ming te komen voor de volgende leergebieden den wordt ook gewerkt aan onderlinge uitwisse moedertaa l ling en afstemming op het terrein van de leerling rekenen wiskund e begeleiding door de commissie leerlingbegelei wereldorientatie bo kennis der natuur en ding in het bovo project bestaande uit docen aardrijkskunde v o ten van bo en verschillende vormen van vo is muzische vorming bo beeldende vorming vo een enquete gehouden naar de systemen en knel engels punten van leerlingbegeleiding op alle scholen in het bovo project delft moet evenals andere het bovo project daarover is een rapport ver projecten opereren binnen de bestaande structu schenen dat op een bovo project middag in fe ren toch hoopt men aan het eind van het pro bruari voor onderwijsgevenden in bo en vo is ject zo ver te zijn dat voor de genoemde leerge besproken tevens is toen een nieuw formulier bieden sprake is van een meer continue ontwik voor rapportage van leerling gegevens van bo kelingsgang daar hebben de leerlingen baat bij naar vo ter discussie gesteld uiteindelijk is het ze zullen de stap van bo naar vo minder moei de bedoeling dat de systemen en de praktijk van lijk vinden omdat er afstemming plaatsgevonden leerlingbegeleiding meer op elkaar worden afge heeft wat betreft leerstof en pedagogisch didac stemd zodat ook op dit punt de horizontale en tische aanpak zo richt men zich in delft direct verticale scheidsmuren tussen de schooltypen ge tot de leerkrachten wat indirect voor de leerlin slecht of in ieder geval verminderd zullen wor gen gunstige gevolgen heeft voor de onderwijs den gevenden betekent dit een prijsgeven van een stuk autonomie ter wille van de meer continue ont er is geen onderwerp waar in delft zoveel en zo wikkelingsgang maar ze ervaren nu al dat het geemotioneerd over gediscussieerd is als het on heel zinvol en leerzaam voor hen is dat ze meer derwerp tegelijk voorwaarde van het ministerie zicht hebben gekregen op het onderwijs in andere een bijdrage leveren tot het meer selectievrij schooltypen zowel horizontaal ander schoolty maken van het basisonderwijs pe in vo als verticaal van vo naar bo en omge afgesproken is dat in het eerste leerjaar op de keerd deelnemende scholen goed bekeken wordt welke toch moet men de problemen van afstemming leerlingen beter naar een ander schooltype kun niet onderschatten na een inventarisatie van de nen in de huidige praktijk komt dit ook wel zij lespraktijk bleek dat waar bijvoorbeeld het het sporadisch voor vaak hebben de docenten vwo havo voor een bepaald onderwerp vijf lessen in de eerste maanden van het vo wel aanwijzin nodig had op de agrarische en technische school gen dat een bepaalde leerling het zeer slecht res tien of meer lessen nodig waren om tot beheer pectievelijk zeer goed doet maar men is vaak nog sing te komen te onzeker om beslissingen te nemen voor een in verschillende vakken en leergebieden in het verwijzing naar een ander schooltype dat er zo vo is nu een discussie aan de gang of men die weinig overstap is komt mede voort uit het feit verschillen niet kan opvangen door meer thema dat de leerlingen zelf en de ouders vaak een tus tisch te werken bij nederlands gebeurt dit al sentijdse overstap afwijzen bovendien is de kans enigszins bij wiskunde en biologie kennis der na op succes thans ook niet zo groot omdat van tuur worden de mogelijkheden daarvan nu onder school tot school de methoden en programma s zocht vermoedelijk zal de confrontatie met de verschillen onderwijspraktijk in het bo een verdere stimu nu er in delft gewerkt wordt aan basisprogram lans zijn om op de daar gevestigde praktijk voort ma s er tussen de vakleraren van de verschillende te bouwen het spreekt vanzelf dat een en ander scholen intensieve contacten onderhouden wor gaat betekenen dat enerzijds in de leerstof ge den en ook de leerlingbegeleiders frequent bij el snoeid zal worden verouderde onderdelen wor kaar komen en de systemen op elkaar afstem den geschrapt of beperkt anderzijds zal een ac men is er een grotere kans dat een tussentijdse tuele thematische benadering leiden tot nieuwe overstap van schooltype mits goed begeleid een leerstof waardoor het vormingsaanbod geactua grotere kans van slagen heeft liseerd en verbreed zal worden in het project is nu besloten dat de horizontale doorstroming tussen de verschillende scholen i n 216 het eerste leerjaar vo verbeterd moeten worden nog geen discussienota over het voortgezet basis rond 1 november en met kerstmis wordt beke onderwijs bestond de regionale en plaatselijke ken voor welke leerlingen zo n overstap naar een bovo projecten hebben in eerste instantie een ander schooltype goed zou zijn lokale betekenis de bedoeling is dat de aanslui een nadere uitwerking van de dan te hanteren ting bo vo op lokaal niveau verbeterd wordt procedures geschiedt door de brugklasco rdina toch heeft het bovo project delft wel landelij toren van de verschillende scholen hierbij wordt ke betekenis omdat er in delft een model ont gebruik gemaakt van de rapporten die door drie wikkeld wordt volgens welke samenwerkende stagiaires onderwijskunde van de universiteit van scholen van bo en vo in drie jaar kunnen wer leiden zijn samengesteld en die in maart 1983 ken aan het slechten c q verminderen van gereedgekomen zijn scheidslijnen tussen schooltypen zowel verticaal in de rapporten is op basis van de ideeen van dr als horizontaal marx verwoord in zijn proefschrift over school dat model dat ook elders toegepast zou kun organisatie een overzicht gemaakt van de orga nen worden is eigenlijk een procesplanning nisatiestructuur het onderwijskundig denken en voor drie werkjaren de fricties daartussen van alle zes in het bovo a een jaar waarin groepen in bo en vo afzon project participerende vo scholen derlijk tot onderlinge uitwisseling en het sa menstellen van basisprogramma s komen al met al wordt er in delft hard gewerkt aan de b een jaar waarin de basisprogramma s in de verbetering van de aansluiting bo vo en aan het praktijk uitgeprobeerd worden en op basis van verminderen van de scheidslijnen tussen de cate evaluaties daarvan zo nodig worden bijgesteld goriale schooltypen in het vo op het einde van of veranderd het project medio 1984 hoopt men daarmee de c een jaar waarin gemengde groepen van leer volgende doelstellingen te hebben bereikt krachten uit bo en docenten vo de pedago 1 verbreding van het vormingsaanbod in het gisch didactische aanpak en de basisprogram vijfde en zesde leerjaar van het basisonderwijs ma s op elkaar afstemmen zodanig dat een 2 verbreding van het vormingsaanbod in alle o f concrete ondervvijsleerlijn gerealiseerd wordt een groot deel van de vakken in het eerste en daardoor wordt in overeenstemming gehandeld tweede jaar van het voortgezet onderwijs met de doelen die het ministerie heeft met het 3 komen tot een gemeenschappelijk basispro voortgezet basisonderwijs dat ook die verticale gramma voor het vijfde en zesde leerjaar van en horizontale scheidsmuren wil afbreken het het basisonderwijs zal voor de scholen in delft dan ook een minder 4 komen tot een gemeenschappelijk basispro grote opgave zijn voortgezet basisonderwijs te gramma voor alle of een groot deel van de vak realiseren als de staten generaal tot invoering ken in de diverse vormen van het voortgezet daarvan zouden besluiten in het bovo project onderwijs delft is evenals in andere bovo projecten voor 5 afstemming op elkaar van de basisprogram werk verricht omdat onderwijsgevenden in de ma s van het basis en voortgezet onderwijs verschillende schooltypen intensief gewerkt heb longitudinale leerstofplanning ben aan het verminderen van die scheidsmuren 6 overeenstemming in het hanteren van pedago gische en didactische werkvormen tussen bo en vo 7 uitstel van de definitieve schoolkeuze tot in het voortgezet onderwijs 8 verbetering van de aansluiting bo vo wat be treft de begeleiding van de leerling noo t hoe verhoudt zich het bovo project tot de landelijke ontwikkelinge n voor de beschrijvingen van de 17 bovo projecten is ge bruik gemaakt van de projectplannen en voo rtgangsrap met betrekking tot voortgezet basisonderwijs po rtages van de verschillende bovo projecten de uit eindelijke tekst is tot stand gekomen met medewerking de bovo projecten zijn gestart in 1980 toen er van de begeleiders van de 17 bovo projecten 217