Wat heb je vandaag op school gelezen?

viiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiii wat heb je vandaag op school gelezen patrick jordens leesbevordering is geen helder omlijnd idee eerder een verzamelbegrip voor allerlei activiteiten die met lezen te maken hebben ze drukken de bekommernis uit van de overheid boekhandels uitgevers scholen vormingsinstellingen en bibliotheken om het lezen van allerlei boeken te bevorderen het spreekt vanzelf dat die ruime definitie gezien de opzet van deze workshop zal moeten worden gereduceerd tot de relatie basisonderwijs leescultuur leesbevordering is een vrij recent begrip en het werd gelanceerd ter vervanging van de term boekpromotie de gedachte daarachter is dat boekpromotie meer de nadruk legt op het produkt en dus eerder in de sfeer van de reclame de commerciele promotie thuishoort terwijl leesbevordering de nadruk legt op de consument de lezer et doel van leesbevordering is toch h oeft er geen reden te zijn tot onno niet eenduidig dige bezorgdheid uit onderzoek blijkt na soms wil men het lezen van melijk dat kinderen van 6 tot 12 jaar lezen het goede meestal literaire als derde belangrijke vrije tijdsbesteding boek bevorderen en staat de kiezen na de absolute topper n en de ontwikkeling van het kwaliteits nummer twee spel en sport met betrek besef voorop king tot die constatatie mag men echter soms ligt de nadruk veeleer op het niet uit het oog verliezen dat een groots leesplezier opgezet initiatief als de jeugdboeken soms gaat het gewoon om het stimu week volgend jaar al aan haar twintigste leren van de leesvaardigheid editie toe is en dat de kinderliteratuur soms gaat het om al die verschillende grotendeels dankzij dergelijke systema en andere aspecten samen tische promotiecampagnes in de lift zit maar steeds speelt op de achtergrond de maar dat betekent natuurlijk nog niet dat idee dat het lezen moet gedemocra de weg naar het betere boek voor alle tiseerd en aangemoedigd worden kinderen en jongeren even toegankelijk dat de belangstelling voor leesbevor is het is en blijft een opgave voor opvoe dering groeit heeft te maken met de vast ders ouders en onderwijsmensen om ook stelling dat de leescultuur enigszins be op kleinere schaal te werken aan dreigd wordt enerzijds omdat het lezen leescultuur sensibilisering niet alleen om concurrentie krijgt van andere vormen van dat leesvaardigheid in onze samenleving mediagebruik n anderzijds omdat het een onmisbaar instrument blijkt te zijn functionee analfabetisme toeneemt 1 maar ook omdat boeken een essentiele vw 20 e jaargang nummer 12 sep okt 1990 1 19 lx bijdrage kunnen leveren in de persoonlijk krachten bevinden zich in de begunstigde heidsontwikkeling zowel op cognitief als positie om kinderen te laten ontdekken op dynamisch affectief vlak dat lezen geen karwei hoe ft te zijn als een vak dat gequoteerd wordt maar dat het hen integendeel kan verrassen verlichten leesplezier verblijden verrijken een absolute voorwaarde nog steeds is er toch te veel onderwijs in het lezen en te weinig lezen in het onder nu zullen kinderen aan dergelijke peda wijs leesplezier lijkt misschien een nogal gogische beschouwingen weinig zeg vrijblijvende bezigheid maar niettemin maar geen boodschap hebben kinde kunnen we met zekerheid stellen dat het ren zullen pas graag lezen als ze een een absolute voorwaarde is om een duur grappig spannend gezellig boek in zaam leesgedrag te ontplooien naast het handen hebben om diezelfde gevoels eerder technisch leesonderwijs zijn er met matige redenen kijken ze meestal ook andere woorden zeker ook activiteiten naar n bovendien kijken ze in hun boe nodig om regelmatig de al dan niet ken graag een beetje verder dan hun geringe belangstelling aan te wakkeren dagelijkse leefwereld groot is herkenning om de kinderen te enthousiasmeren om is een belangrijke basis maar daarnaast hen op een prettige wijze leesgewoontes kan een boek ook nieuwe ideeen aandra bij te brengen het lijdt geen twijfel dat gen andere situaties en avonturen laten onze leesgewoontes hoofdzakelijk tijdens zien waarvan je alleen maar durft te de jeugdjaren gevormd of afgeleerd kun dromen nen worden als je aan leesbevordering wil doen is het uitermate belangrijk om niet alleen met en nu de praktijk het technisch niveau maar zeker ook met de verwachtingen en behoeftes van de maar in concreto beschikt de vaak over kinderen in kwestie rekening te houden belaste onderwijzer es die in aanvang beginsituatie bij het promoten van wel het belang van deze materie inziet literatuur dien je dan vaak een ludiek ver over onvoldoende middelen tijd geld leidingsmaneuver toe te passen opdat energie deskundigheid om de daad hun nieuwsgierigheid geprikkeld wordt en geestdriftig bij het woord te voegen en ze smaak krijgen in boeken waar ze door toch kan je leesbevordering realiseren op gaans niet mee in contact komen een bijna ongeloofwaardig eenvoudige een belangrijke terzijde in dit verband manier voorlezen en vertellen bijvoor niet alle boeken hoeven van een gelijk beeld zijn twee gemakkelijke en tegelijk aardig kwalitatief niveau te zijn we bijzonder dankbare werkvormen die in de moeten de kinderen eerlijkheidshalve meeste gevallen succes verzekeren maar zeker ook kennis van verschillende boek met een minimum aan verbeelding en soorten en genres bijbrengen zodat ze creativiteit kan je snel en efficient enkele uiteindelijk volledig zelfstandig op een andere activiteiten bedenken die boeken gefundeerde wijze hun keuze kunnen tot gegeerd leesvoer kunnen maken een maken leesbevordering staat overigens willekeurige opsomming levert al het vol niet voor literatuur bevordering al hoort gende op het dramatiseren van een frag het er natuurlijk wel bid het onderwijs ment het beluisteren en of aanleren van heeft dus een niet geringe opdracht als een liedje dat over een gelijkaardig thema het op leesstimulering aankomt leer gaat het uitnodigen van een schrijver ser okt 1990 nummer 1 2 20 e jaargangvit illustrator een prikbord met de leeser bekroond worden een initiatief dat vanaf varingen op het maken van illustraties een dit jaar werd opgezet door de kempense kringgesprek over het thema van het boek bibliothecarissen maar ook los van de een brief schrijven naar een schrijver of een jbw actie bestaat er een uitgebreid aan hoofdpersonage het ontwerpen van een bod van brochures met zeer veel boekenslag enz de reeds vermelde jeugd boekenweek jbw zorgt bovendien voor een stevige onder steuning naar aanlei ding van dit inititatief worden er didactische brochures samenge steld die speciaal op het onderwijs gericht zijn en als zeer handig instrument kunnen fun geren bij het werken met en rond boeken er worden in die periode hall maart ook keuze lijsten uitgegeven die boeken rond een be paald thema en per leeftijd groeperen en er verschijnt telkens een algemene ideeen brief vol tips en sug wwtf1eenden vijand de mens daar t en hebbenn maarr kin vijand gesties je kan ook al le twee soorten van de enert soo met e g geweer en de an tijd maar vooral in de dcrrmsoort met auto jbw een beroep doen op de plaatselijke bi bliotheek om hulp en advies te vragen je kan een collectie van 35 boeken lenen als je in het bezit bent van een klaskaart een kor te rondleiding in de jeugdafdeling aanvra gen participeren aan een leesprogramma waarbij de kinderen opdrachten moeten uitvoeren op basis van de boeken en daarvoor wc 20 e jaargang nummer 1 2 sep okt 1990 plezierige suggesties of lesmodellen om het laatste woord laat ik aan die andere aan leesbevordering te doen zie grote dame uit de kinderliteratuur astrid literatuurlijst en er is de jaarlijkse uitgave lindgren aan het geluk of ongeluk van je boek en jeugd gids met een kind kan je niet zoveel doen je kunt hem th ematische ontsluiting en inhoudelijke laten zien waar hij troost kan vinden als beschrijving van recente kinderboeken hij bedroefd is en vreugde en schoonheid en wie zich verder wil specialiseren vindt als hij het leven saai en triest vindt je kunt zijn haar gading bij de stichting lodewijk hem vrienden geven die hem nooit in de de raet die regelmatig een bijscholings steek zullen laten ja je kunt hem de cursus organiseert of een of andere weg naar het boek wijzen en het m oet nu studiedag gebeuren nu zolang hij of zij zes of acht je kan je tenslotte ook informeren bij het of tien of twaalf jaar is in die tijd moet het nationaal centrum voor jeugdliteratuur of gebeuren daarna is het te iaat 2 bij een bibliotheekorganisatie plob kclb en of hun documentatiemateriaal raadplegen kortom er bestaat heel wat ter illustratie materiaal om aan de noden van bereid een mogelijk lesverloop willige onderwijsmensen tegemoet te ko voor de derde graad men zodat leesbevordering geen extra belasting ma ar integendeel een vera dieren zijn ook mensen over de relatie deming kan zijn mens dier tekstmateriaal zie bijlage doelstel li ngen lees en leefkinderen een spontane kinderen kunnen hun ervaringen gevoe lens en gedachten omtrent hun relatie rela ti vering t o v een huisdier verwoorden kinderen kunnen a d h v boekfragmen a m g schmidt heeft er lang geleden ten korte teksten en een liedje hun me geruststellend op gewezen dat er lees en ning uiten omtrent verscheidene vormen leefkinderen zijn het ene kind l eest van dierenmishandeling doet e rvaringen op via het boek het misbruik van dieren voor de media en andere kind leeft ooral via het spel en de wetenschap de dagelijkse werkelijkheid daar zit vol de jacht bij bosdieren maar ook op gens mij de volgende kern van waarheid zeehonden olifanten e d in het heeft geen zin om alle kinderen te het asiel dwingen tot lezen dat zal enkel een groter de milieuvervuiling gevoel van weerz in creeren je kan alleen trachten hen een deel van je eigen bezie kinderen kunnen een rollenspel opbouwen ling mee te geven dat is dan te nemen of over te laten leesbevordering behoo rt een uit het standpunt van de vegetariers nodiging te zijn die je graag en overtuigd de slechte behandeling verwaarlozing tot iedereen wil richten en wa ar hopelijk van huisdieren n a v beestach ti g van zoveel mogelijk kinderen op ingaan want rindert kromhout lezen sluit leven nooit uit maar het is de con frontatie eend jager natuurlijk geen wereldramp als sommigen kinderen kunnen een brief opstellen voor onder hen dat liever niet doen de dierenbescherming waarin ze een al sep okt 1990 nummer 1 2 20 e jaargangnin p 1 1 7 ik i ieb vawaaag een heel selangr k beslu t c enomeij q eeietagstr een t e u etarier is iemaaid die uit pr nc pee rv ulees eet een mens heeft niet het recht z n mede schepsels te doden en op te eten vecietgrit r b een ioncser dat je er van krat nv moet je eens lk wil 1545 5t de mele a4r4 t oe d luisteren v t e vepetpe veetarier zjiv noor alleen y t ti dens net eten 1 oe kan all es ovef rj ven i dan niet fictief geval van dierenmis schematisch lesverloop handeling aanklagen kinderen kunnen een affiche ontwerpen 1 aangrijpingspunt met collage techniek tegen dierenmis handeling de leerkracht schrijftop het bord de nogal kinderen leren de poetische dieren eigenaardige stelling dieren zijn ook verhalen kennen van toon teltegen en mensen naar een boek van janosch kunnen a d h v een voorgelezen verhaal er volgt een kringgesprek een aantal voorbeelden geven van die wat zou er met deze zin bedoeld rengevoelens uit hun omgeving worden wie heeft er thuis een huisdier we 20 e jaargang nummer 1 2 sep okt 1990 12 zorg je er zelf voor treem willen verdedigen door bijvoorbeeld is het een moeilijk veeleisend beest geen vlees te willen eten gezamenlijk le zo ja waarom zen en bekijken van een stripverhaal over enz vegetariers de leerkracht verdeelt de klas in een die 2 inleiding op dierenmishandeling rengroep en een mensengroep onder nadat de kinderen hun eerste indrukken werp van de discussie is zin of onzin van en ervaringen hebben uitgewisseld vertelt een dierentuin de kinderen mogen allerlei de leerkracht over een geval van dieren pro en contra argumenten bedenken mishandeling nl het misbruiken van een a verwerking groepsopdrachten poes voor een reclamefilmpje over katte voorstelling voer hij zij vertelt die anekdote en leest een fragment voor uit het boek de ge de klas wordt in vijf groepjes verdeeld elk heimzinnige kattenmepper van ely groepje krijgt een andere opdracht brassinga hans ludo van mierlo dit rollenspel vegetariers versus de slager boek bevat zes korte verhalen over het opstellen van een brief voor de dieren leven van katten en de gebeurtenissen bescherming worden vaak bekeken vanuit het stand vrij naspelen van een fragment uit punt van een kind de leerkracht polst beestachtig van rindert kromhout naar de reacties van de kinderen en vraagt kan ook als een hoorspel of ze nog andere voorbeelden kennen van affiche ontwerpen collage tegen dierenmishandeling b v neerknuppelen dierenmishandeling van zeehondjes bontjas jacht op rollenspel eenden en konijnen contra olifanten ivoor jacht op luipaarden vel jagers de groepjes brengen hun werkstuk naar a kort intermezzo voor korte evaluatie de leerkracht en de kinderen beluisteren 6 slot luisteren naar gevoelens samen het lied tweedehandsjas van kin deren voor ignderen n a v dit lied vraagt om op een eerder figuurlijke wijze weer te hij zij of ze de organisatie kennen die zich geven dat ook dieren gevoelige wezens sterk verzet tegen zulke toestanden zijn leest de leerkracht een fragment voor de leerkracht merkt op dat we zelfs op uit toen niemand iets te doen had van school niet altijd even eerbiedig spreken toon teltegen de leerkracht vraagt of de over dieren hij zij leest ter illustratie de kinderen nog voorbeelden kunnen geven tekst mensen en hun jongen voor uit wel van dieren uit hun omgeving die duidelijk alle mensen van d dijkstra daarna mo gevoelig reageren op een of andere gen de leerlingen ook enkele negatieve situatie spreekwoorden verzinnen over de mensen tot slot mogen de kinderen de meege naar analogie van zo dom als een gans brachte en gebruikte boeken inkijken en b v aan de hand van hun beroepen tijdelijk ontlenen ook andere boeken die min of meer rond dat thema draaien 4 dierendebat de leerkracht merkt op dat er zoiets zou moeten bestaan als de rechten van het patrick jordens dier er zijn mensen die dieren zeer ex plob trensevest 142 3000 leuven sep okt 1990 nummer 1 2 20 e jaargang t nt een tweeoehanos jas noten wie zijn at toch wet zijn det toch voor onsen ik snep het niet ik kan er niet uit wijs 1 nederlandse boekverkopersbond red wat bedoel je met wat zijn dit toch voor mensen leesbevordering overdaad of noodzaak den nou die mensen met die knuppels op het ijs haag nederlandse boekverkopersbond mat zijn dat toch voor wensen die op zeehondjes 1988 75 p gaan jagen alleen aar voor alleen meur voor het bont 2 kakebeeke herman de weg naar het en wijn tweede vraag is minstens zo gegrond boek in bib krant 8 1989 2 3 plob wat zijn dat toch voor wensen die dit bant den ook nog dragen leuven wijk waar kijk daar oaar het je weer zo n tweedehands jas zo n tweedehands jas zo n tweedehands jas zo n jas die al van een ander is geweest bibliografie nee niet van een mens maar wel van een beest zo n jas die eerst van een zeehandje was literatuurlijst van interessante en vrij re zo n tweedehands jas cente publikaties m b t leesbevordering zo n tweedehands jas zo n tweedehands jas voor de lagere school wie zijn dat toen mat zijn at toch voor mensen deze boeken en brochures zijn te con ik snap het niet ik denk alleen och arm sulteren op de plob leuven en in het wat bedoel je met wat zijn det toch voor mensen beste geval ook in uw plaatselijke nou die mensen met zo n zilvervossenrarm openbare bibliotheek wat zijn dat torn voor mensen die zo n zilvervos dan stropen t lam jan herman kakebeeke ik zoek ik die enkel geven om zo n dier z n vel en mijn tweede vraag begrijp je zeker eel zoek een kinderboek hilversum stichting wat zijn dit toch voor mensen die zo n sel dan nederlandse onderwijs televisie 1989 90 ook nog kopen vos jacques itte pitte pief ik ben zo kijk wear kijk dear creatief poezie onderwijs op de basis oer heb je weer zo n tw edeha de jas school in bronnenboek groningen zo n tweedehands jas wolters noordhoff maart 1989 zo n tweedehands jas zo n jas die al van een ender is geweest vos jacques jeugdliteratuur didactiek en nee niet van een mens mess wel ven een beest dat belt toch geen nut dei geeft toch geen pas methodiek leiden martinus nijhoff 1988 zo n tweedehands jas zo n tweedehands jas groeiboek werken met boeken in de zo n tweedehands jas basisschool een katernenreeks voor het wie zijn at toch wat zijn dit toch voor mensen leesonderwijs leuven instituut voor ik wisp t niet ik snap het allerminst leerplanontwildceling infodok 1989 wet bedoel je met wet zijn dit toch voor mensen kaftje kijken oftewet hoe kies je een boek nou die mensen die bezeten zijn van minst provinciale bibliotheekcentrale gelderland sat zijn dit toch voer mensen die weer knuppelen en villen educatieve dienst 1989 wie zijn zet toch hoe kamen ze zo doe en mijn tweede vraag dear draait t telkens om kinderen lezen en schrijven gedichten wat zijn at toch voor mensen die dat bont nog openbare bibliotheek amsterdam 1989 willen dragen leespromotieprogramma s rond poezie mei kijk waar kijk gert 1985 augustus 1986 ruzie februari 1985 daar heb je weer zo n tweedehands jas indianen maart 1985 dieren augustus 1985 zo n tweedehands jas zo n tweedehands jas boeven augustus 1986 provinciale biblio zo n jas die al van een ander is geweest theekcentrale groningen educatieve dienst nee niet van een mens skiar wel van een beest zo n jas die eerst van een zeehondje was lesbrieven basisschool we9wijs wegwyrer of van n konijn wegwezen in boekenland leuven infodok 1988 of n hermelijn n vos of n haas sprookjes en andere herhalen van overal n mol of n as zo n tweede tweeos tweedehands jas handleiding vooiieesboekje en werkboekje zq n tweedehands jas openbare bibliotheek arruterdam 1988 zo n tweedehands jas zo n tweedehands jas werken met boeken in de bas leuven kinderen voor kinderen infodok vriencj n gezocht 1988 instappen en weglezen 1989 blij bang boos 1990 intem 20 e jaargang nummer 1 2 sep okt 1990 125 mei elke publikatie telt 4 afzonderlijke deeltjes 03 232 77 94 tijdschrift jeugdboekengids behalve vriend in gezocht idealers eerste ministerie van de vlaamse gerneer schap graad tweede graad en derde graad dienst letteren en dramatische kunst werken met boeken hoe doe je dat leuven kobnienstraat 29 31 1000 brussel instituut voor leerplanontwikkeling infodok tel 02 510 36 02 1982 1984 8 delen vragen naar mevr de craecker voor schrijverslezingen in scholen nationaal conk voa leugdlaeratuurmg 1 handige contactadressen minderbroedersstraat 22 2000 antwerpen tel 0 3 234 16 67 centrale onderwijsbibliotheek pluralistische organisatie voor koningsstraat 150 le verdieping 1000 brussel tel 02 210 53 73 bijotheekgeb ulk plok katholiek centrum voor lectuurinformatie en tier vest 142 3000 leuven tel bibliotheek voorr3enin9 kclb 016 22 89 33 29 05 49 mutsaertstraat 32 2000 antwerpen tel tijdschrift bib krant met pluizer kate rn jeugdboeken recensies mensen en hun jongen overal in het dorp hingen9 vreemde kastjes aan de bomen aan het 9gemeentehuis aan de kerk aan de school dat had de professoredaan 9 het waren luidsprekers p toen de professor van wim gehoord had wat er in het bos door de dieren was afgesproken g had hijjggemompeld prachtig laat ze maar komen dan zullen wij wi er voor zorgen 9 dat iedereen in het dorp kan verstaan wat de dieren zeggen 99 zorg ervoor dat je op tijd bent wimpie en vergeet g vooral de zwarte doos niet en nu kwamen de dieren er aan kijk eens zei de koolmees dat is toch leuk van de mensen een nestkastje en hijging j 9 9 er eensgemakkelijk 9 ip op zitten nee verbeterde de uil het is een radio of zoiets daar is een aardse9 deur zei een van de olifanten daar kan ik tenminste door en hij stapte zomaar de kerk binnen de mensen kwamen verbaasd hun huizen uit ze hoorden vreemde luide stemmen en wilden weten wat dat te betekenen had even rusten dacht de tweede olifant enin g9p op een auto zitten die zakte krakend in elkaar de giraffe knabbelde aan een mikrofoon hi hij dacht dat het een wortel was er kwam een heel raareluid g uit de luidsprekers 0 kijk eens riep de gans een heel groot nest maar de uil wist beter dat iseen 0 nest dat is een school daarin voeden de mensen hun kinderen op p de dieren dromden naar binnen het lijkt wel een gevangenis zonder stro stoppen pp ze daar hun jjongen g in sara de mule wist het precies ja ze moeten veel leren ik kom hier vaak want er liggen 9g jaltijd kruimels onder de banken wat moeten ze dan ieren balkte de ezel ik wil ook wel iets leren alles wat opp het bord staat antwoordde sara aha sprakp de uil op p9geleerde toon ik zie het reeds er staat een invullesje op het bord ik zal het jullie voorlezen zo vet als een varken zo dom als eengans zo lelijk als een aap p zo dood als een pier zo bang als een wezel zo moe ais een hond zo arm als een luis zo koppig als een ezel moeten ze dat leren vroegen g de dieren boos wat9 gemeen om zulke lelijke g over ons 1 dingen te schrijven hebben ze toch niksedaan a sep okt 1990 nummer 1 2 20 e jaargangwat