Werkgroep “Kiezen voor eenvoud en laag(st)geschoolden”

m werkgroep kiezen voor eenvoud en laag st geschoolden per odres boron holvoetloon 80 verontwoordelijke jos moertens telefoon op werkdagen tussen 19 en 20 uur 8658 dodizele 056 50 10 28 tijdens de kantooruren 051 22 24 00 dadizele 12 januari 1990 aan de redactie van persmededeling haar aanleiding van 15 januari startdag van het internatinonaal jaar van de strijd tegen het analfabetisme geachte op de startdag van het intenationaal jaar van de strijd teen het analfabetisme vragen we uw aandacht voor volgende punten die we op latere datum of bij navraag uitgebreider zullen toelichten we beperken ons bier tot het analfabetisme in vlaanderen gezien analfabetisme in bijvoorbeeld derdewereldlanden toch andere kenmerken en oorzaken kent 1 het internationaal jaar van de strijd tegen het analfa betisme moet bij ons vooral een strijd voor een eenvoudiger en dus vlotter aanleerbaar nederlands worden i toeiichting analfabeten wilt een naami zijn mensen die de teal niet of onvoldoende kunnen spreken lezen en schrijven het ligt voor de hand dat men bij het onderzoek van de oorzaken in de aerateplaats dient na to aan of de teal zelf niet een extra aceilijk gegeven is dat zeer veel uitspraak lees en achrijfproblemen uitlokt1 voor ons staat het volgende overduidelijk vast de veel to hoe moeilijkheidsgraad van ons nederlands vormt veruit de belangrijkste reden waarom vlaanderen 300 000 taalzwakke en zelfs ongeletterde mensen telt vooral de vele spellingsregels en hun talloze afwijkingen semen met de zeer moeilijke spraakkunst zorgen voor het volgende in bet onderwijsgaat veel to veel tijd verloren aan spellings en spraakkunstonderwijs en dit met zeer zwak rendement en ten koste van tijd voor het begrijpend lezen voor langere speeltijden meer muzische vorming handenarbeid bewegingsopvoeding now een eenvoudiger meer doorzichtige en overmichtelijke somenleving noor een sornenkving met ruim oanbod van eerwoudige jobs ww v april 1990 19 de jaargang nummer 5 x wen 4 5 i0 t informatica verkeersles dus zowelpedagogisch maar ook onderwijs economisch onverantwoord tot en met veel te veel kinderen maken volstrekt nodeloze mislukkingen see het taalonderricht is voor hen een lijdensweg de tialproblemen we en door op vak ken waarbij taal een rol speelt sommige kinderen dragen blijvende sporen en raken psychisch vermt nk i door de vele uitgelokte faalervaringen waarstaan we met de rechten van het kind veel te veel mensen blijven ongeletterd en taalzwak dit is zeer ergerlijk zij kunnen niet near behoren het nederlands ale instrumentgebruiken out voor eigen rechten op te komen en een zelfstandig levee uit te bouwen dit vormt het onbeschaafde en onbeschofte karakter van een taal die daarom moeilijk een scul tuurtaal kangenoemd worden de dringendste opdracht van onze beleidsverantwoordelijken bestaat erin ons nederlands uitspraak spelling spraak kunst zo eenvoudig mogelijk te maken hier dragen het mi nisterie van cultuur en de nederlandse taalunie een uiterst belangrijke verantwoordelijkheid wij staan een spelling voor die op fonetische basis rust of klankvast is dit betekent dat de gesproken taal via een beperkt aantal eenvormige afspraken ken worden uitgeschre ven alle kianken komen in hetgeschreven woordbeeld voor dusgeen onzinnige valkuilen weer van woorden die letters bevatten die niet eens verklankt worden of woorden waar i bij men kianken boort die in het geschreven woordbeeld niet voorkomen of letters die op meerdere wizen kunnen worden verklankt uitspraak en schrijfwijze sluiten nauw op elkaar aan en bevorderen zo sterk het leerproces bij deze opdracht dienen on4erwijsmensen te worden betrokken die ervaring hebben met taalzwakke kinderen en volvassenen en die be aan zijn met het zoeken naar een nederlands dat zo weinig mogelijk fouten uitlokt deze opdracht is werkelijk de meest fundamentele die moet uitgevoerd worden om bij on het aantal taalzwakke mensen ovoelig terug te dri p en waarom hier wordt het instrument zelf aangepakt en dras tisch vereenvoudigd analfabeten weten juist dit instrument niet te beheersenctaalbeheersing noemt men dat 1 deze opdracht gaat heel wat verder dan oppervlakkige en some zeer tijdelijke inspanningen ten aanzien van de doelpersonen zelf de lees en schrijfprojecten het onderwijs dat zo gezegd hier en dear zal dit wel waar zijn faalt deze kwestie vinden we zeer essentiiel voor destrijd teen het analfabetisme in vlaanderen het is voor ons niet te be grijpen dat organisaties al unesco alfabetisering vlaande ren en de koning boudewijnstichting dit punt niet eens ter sprake brengen bij hun onderzoek naar oorzaken en aanpak wimu 19 de jaargang nummer 5 april 1990 vhi i het is duidelijk dat de stria teen het analfabetisme in by engels frans en duitstalige landen evenzeer moet gericht zijn op een drastische vereenvoudiging van de voertaal moeilijke talen leiden tot analfabetisme ook in de derde wereldlanden moet men hiervan sterk bewust zijn 2 andere dringende opdracht stop onmiddellijk de nepstatu ten binnen de lees en schrijfprojecten beste ministers nepstatuten dienen voor nep begeleiders van nep mensen nepstatuten wizen hier noch min noch meer i ni t op een nep beleid van nep msers ex clenties el en be leidsverantwoordelijken nepstatuten getuigen van gebrek aan eerbied voor de taalzwakke mensen en hun begeleiders hen vernederen is beschamendgrof de lees en schrijfprojecten verdienen een degelijk geschoolde personeelsomkadering dit met een volwaardige beloning en statuut 3 met zijn allen en beleidsverantwoordelijken op kop moeten we vreemde woorden en bastaardwoorden vermijden taalzwakke mensen haken bij deze pest woorden af net leren lezen verklanken van vreemde woorden en bastaardwoorden is uitermate moeilijk en soma onmogeiijk deze woorden heb ben voor vele mensengeen enkele betekenis ofwel een ver keerde betekenis we moeten volledige voorrang seven aan nederlands ekgen woor den beleidsmensen kranten en openbare instei ingen eller 71 a o a radio en tv moeten hierbij het goede voorbeeld ge vent in dit verband is de tekst 1990 international literacy year op de unesco affiche zee ongepatt wie opkomt voor taalzwak it mensen moet hetgoede voorbeeld geven en dit due zeke r niet in het engels doeu waarom doze tactloosheid die getuigt van ondeakundigheid spijtig en voor one even onbegrijpelijk dat de organisatie alfabetisering vlaanderen daze engelstalige affiche hielp ver spreiden 4 met officieel taalgebruik moet dringend vereenvoudigen i wie al met een achterstand aanvangt wordt door het over moeilijke taalgebruik onleesbaar of niet to begrijpen nog verder achteruitgesteld dit vergroot de social kloof en brengt een ongeoorloofde verdrukking near de samenlevingsrand reweeg lansarmoede ale levolgt van te moeiiijk taalgebruik wc april 1990 19 de jaargang nummer 5 5 de samenleving moet dringend vereenvoudigen op alle terreinen waarmee het grote publiek en dus ook de taalzwakke mensen te maken krijgt beleidsmensen en vooral politiekers kunnen hier zeer veel concreet wetgevend werk leveren wij pleiten voor politie kers van de eenvoud die zelf een duidelijke en eenvoudige teal ebruiken en die ijveren voor het vereenvoudigen en het meer overzichtelijk en doorzichtig makes van onze samenleving dit alle y maakt de integratie van laaggeschoolde en taalzwak ke mensen stukkengemakkelijkerl 6 tenslotte vragen we dringend een schoolwetgeving die be ter waarborgt dat taalzwakke en zwakbegaafde leerlingen geen schoolse verwaarlozing oplopen deze leerlingen kunnen momenteel niet tijdig genoeg rekenen op een deskundige hulpverlening hun achterstand neemt door schoolse of didactische verwaarlozing nog toe waar r buitengewoon onderwijs aangewezen is moeten grotere in spanningen gebeuren om de over an near dit buitengewoon on derwijs te bewerkstelligen ondermeer door het lesurenpakket van de verwijzende school te verhogen belonen of te verla gin ingeval de verwijzing te laattijdig of niet eens gebeurde bestraffen leerkrachten in aanpassingsklassen moeten ondermeer in bijzon dere taaldidactiekgespecialiseerd zijn al te veel worden deze klassen toevertrouwd aan leerkrachten zonder voldoende ervaring of aan leerkrachten die omwille van gezondheidsredenen of hoe leeftijd de spanningen van een normale klasgroep niet meer aankunnen tot zover dit beknopt overzicht na de vile jaren van groei near over complexiteit ma wel be wust werk wordengemaakt van vereenvoudigingen en het wegwerken van nodeloze knelsituaties veel dank voor het behartigen van onze beweging voor meer een voud ondermeer minderbegaafden laaggeschoolden en mensen met taalproblemen zullen u dankbaar zijn hopelijk tot nader contact hoogachtend jos maertens voorzitter orthopedagoog 19 de jaargang nummer 5 april 1990 w