Wie is er bang van meertaligheid?

o 43 g e s c h u d wie is er bang voor meertaligheid koen van gorp een goed half jaar geleden op een conferentie rond gelijke onderwijskansen werd een serieuze lans gebroken voor meertalig onderwijs de deelnemers aan de work shop basisonderwijs vonden dat het beleid eindelijk actie moest ondernemen en vooral de eigen taal van de allochtone kinderen moest inzetten in de eerste jaren van de lagere school dit zou het leren van het nederlands aanzienlijk vergemakke lijken en zou er bovendien ook voor zorgen dat de ontwikkeling van de eigen taal niet stilvalt het enthousiasme voor deze vorm van meertalig onderwijs stak sterk af tegenover het pessimisme dat zowel allochtone als autochtone deelnemers ver toonden tegenover de competentie van de kinderen in zowel het nederlands als de eigen taal de negatieve geluiden op deze conferentie over de taalcompetenties van allochtone kinderen verrasten en troffen me vallen allochtone kinderen inderdaad tussen twee talen hebben we hier te maken met kinderen en toekomstige volwas senen die voorbestemd zijn om als gemankeerde taalleerders door het leven te gaan of leggen we de lat niet extreem hoog en verliezen we het enorme taalkapi taal dat deze kinderen al op vroege leeftijd bezitten uit het oog aal en meer bepaald het neder kwalificatie perfect nederlands een kwalifi lands heeft een enorme symbolische catie die ik aan quasi geen enkele vlaming of waarde in vlaanderen de symbolische nederlander zou toekennen wat is trou waarde voor migranten lijkt zelfs extreem wens perfect nederlands een nederlands als we het discours rond integratie mogen gezuiverd van elke verdachte syntactische geloven is beheersing van het nederlands constructie of naar streektaal neigend het toegangsticket tot zowat alles wat woord of precies het hanteren van een vlaanderen te bieden heeft en als de media nederlands dat perfect aangepast is aan de over de model geintegreerde allochtoon gesprekspartner het gespreksonderwerp en berichten gaat dat steevast gepaard met de de gespreksituatie het tweede heeft alvast oktober 2005 nummer 1 35e jaargang 44 meer mijn voorkeur hoewel het woordje zich aanmeten en hier toont zich een dui perfect me ook hier nog steeds stoort taal delijke link met taalbeleid is niet perfect en mensen zijn geen perfecte taalgebruikers taal is een instrument dat taalbeleid op school bekommert zich nog te enorm gevarieerd en rijk is en taalgebrui vaak alleen om de positie en het gebruik kers weten in meer of mindere mate de van het nederlands in en buiten de klas in enorme varieteit en rijkdom aan mogelijkhe het beste slechtste geval komen de talen den van taal en talen naar behoren in te zet en taalvarieteiten van de leerlingen op een ten dat geldt voor iedere vlaming autoch negatieve wijze aan bod namelijk als ver toon of allochtoon dat geldt voor iedere bod en hier laten we heel wat kansen lig belg dat geldt voor iedereen gen ik pleit niet voor meertalig onderwijs zoals het op de bovenstaande studiedag als het wordt tijd dat we afstappen van de wondermiddel gepresenteerd werd hoewel mythe van de moedertaalspreker en vooral er vele redenen zijn om echt meertalig van een erg monolithische visie op moeder onderwijs toe te juichen en meertalig taal iedereen is meertalig in de zin dat onderwijs in het grootste deel van de wereld iedereen over verschillende taalvarieteiten ook zijn degelijkheid bewijst is het in en talen beschikt om zich in verschillende vlaanderen anno 2005 nog altijd een pijn situaties verstaanbaar te maken het waar punt waar onder andere de taalwetgeving deren en positief stimuleren van die enorme toe bijdraagt voordat we aan meertalig varieteit lijkt me een essentieel onderdeel onderwijs beginnen moeten we een andere van een 21ste eeuwse maatschappij te zijn uitdaging aangaan en daarbij zijn er zonder twijfel statusver schillen tussen talen en taalvarieteiten hoe waar ik voor wil pleiten is dat leerkrachten dan ook is in een geglo effectief leren omgaan met meertaligheid en baliseerde wereld engels dat het werken hieraan integraal deel uit welke vorm van engels maakt van een taalbeleid op school op een het negeren of dan ook kapitaalkrachti positieve wijze omgaan met meertaligheid veroordelen van ger dan berbers maar lijkt een evidentie maar is het jammer taaldiversiteit doet daartegenover staat pre genoeg niet altijd heel wat leerkrachten afbreuk aan de cies dat de rijkdom aan en staan er afkerig tegenover of hebben er verschillende van andere talen en taal schrik van wat omhelst effectief omgaan identiteiten die varieteiten niet vermindert met meertaligheid precies een positieve mensen hebben maar juist nog meer waar sfeerschepping het gebruik van andere of zich aanmeten de krijgt de talen en taal talen in de klas niet kortwieken maar varieteiten die je spreekt gewoon toelaten of er ruimte voor creeren verbinden je met anderen tijdens groepswerk bijvoorbeeld waar het met de wereld om je heen de samenwerking kan stimuleren en oplos en laten je ook toe je daarin goed te voelen singen dichterbij kan brengen vertrouwen en op zowel positieve als negatieve wijze in het gegeven dat het gebruik van een te positioneren ze bepalen voor een stuk andere taal het nederlands niet belemmert mee wie je bent en hoe je bekeken wordt enzovoort het negeren of veroordelen van taaldiversi teit doet dan ook afbreuk aan de verschil heel wat leerkrachten geven de meertalig lende identi teiten die mensen hebben of heid van de leerlingen een waardevolle 35e jaargang nummer 1 oktober 2005 45 plaats maar heel wat leerkrachten voelen maken met niet alleen de lasten maar ook zich er ook erg onzeker over het ontbreekt de lusten van meertaligheid en een goed hen vaak aan inzicht in processen van taal uitgewerkt taalbeleid over alle vreemde verwerving en inzichten in de rol en het talen en taalvarieteiten mogelijk functioneel gebruik van verschei die op school aanwezig dene taalvarieteiten en talen hier ligt alvast zijn kan het proces van een uitdaging voor beleidsmakers directies leren omgaan met meer een goed pedagogische begeleiding methodema taligheid stroomlijnen en uitgewerkt kers lerarenopleiding en voor allerlei zo jongeren afleveren taalbeleid kan het nascholingsinstituten het aanreiken van die in een geglobaliseer proces van leren concrete inzichten handige hefbomen de 21ste eeuw alvast omgaan met praktische tips en materialen kan een rol meer talig hun mannetje meertaligheid spelen om leerkrachten meer vertrouwd te of vrouwtje kunnen staan stroomlijnen koen van gorp centrum voor taal en migratie blijde inkomststraat 7 3000 leuven koen vangorp arts kuleuven be oktober 2005 nummer 1 35e jaargang 46 t u s s e n d o o r van born to read tot literair cafe op 9 en 10 december 2005 organiseren de zeeuwse bibliotheek middelburg en de bibliotheekschool gent een tweedaagse over leesbevordering in vlaanderen nederland en zuid afrika omdat voorbeelden van haalbare betaalbare en uitwisselbare projecten inspirerend werken staan vooral concrete projecten uit de drie landen centraal want tussen leesfeest en leesfees zit nauwelijks een letter verschil op 9 december 2005 buigen jo kloprogge thomas van der walt en marita de sterck zich in de zeeuwse bibliotheek over haalbaarheid betaalbaarheid en uitwisselbaarheid van projecten over slaagkansen kwaliteit en opbrengsten van leesbevordering sjannie mes rune buerman trui galle norma verheijen hannie bruijnooge en majo de saedeleer stellen interessante projecten voor wim hofman zorgt voor een ludieke afsluiter er is een informatiemarkt met presentaties van o a vereniging openbare bibliotheken vlaams centrum voor openbare bibliotheken stichting lezen nederland stichting lezen vlaanderen op 10 december 2005 kiezen de deelnemers in de bibliotheekschool van gent voor een workshoplijn en krijgen ze presentaties en scenario s van concrete projecten uit vlaanderen nederland en zuid afrika meer dan 20 sprekers uit het veld nemen in totaal 15 workshops voor hun rekening van born to read tot literair cafe de doelgroep bestaat uit jeugd bibliothecarissen leraren docenten studenten schoolmediathecarissen en andere belangstellenden inschrijvingen en inlichtingen bibliotheekschool gent tel 09 218 89 33 bibschool vspw be vspw be 35e jaargang nummer 1 oktober 2005