Wie is er bang voor meertaligheid?

o 407 g e s c h u d wie is er bang voor meertaligheid koen van gorp op een conferentie rond gelijke onderwijskansen in 2005 werd een serieuze lans gebroken voor meertalig onderwijs de deelnemers aan de workshop basisonderwijs vonden dat het beleid eindelijk actie moest ondernemen en vooral de eigen taal van de allochtone kinderen moest inzetten in de eerste jaren van de lagere school dit zou het leren van het nederlands aanzienlijk vergemakkelijken en zou er bovendien ook voor zorgen dat de ontwikkeling van de eigen taal niet stilvalt het enthousiasme voor deze vorm van meertalig onderwijs stak sterk af tegenover het pessimisme dat zowel allochtone als autochtone deelnemers vertoonden tegenover de competentie van de kinderen in zowel het nederlands als de eigen taal de negatieve geluiden op deze conferentie over de taalcompetenties van allochtone kinderen verrasten en troffen me vallen allochtone kinderen inderdaad tussen twee talen hebben we hier te maken met kinderen en toekomstige volwassenen die voorbestemd zijn om als gemankeerde taalleerders door het leven te gaan of leggen we de lat niet extreem hoog en verliezen we het enorme taalkapitaal dat deze kinderen al op vroege leeftijd bezitten uit het oog aal en meer bepaald het neder allochtoon berichten gaat dat steevast lands heeft een enorme symboli gepaard met de kwalificatie perfect neder sche waarde in vlaanderen de symboli lands een kwalificatie die ik aan quasi geen sche waarde voor migranten lijkt zelfs enkele vlaming of nederlander zou toeken extreem als we het discours rond integratie nen wat is trouwens perfect nederlands mogen geloven is beheersing van het een nederlands gezuiverd van elke ver nederlands het toegangsticket tot zowat dachte syntactische constructie of naar alles wat vlaanderen te bieden heeft en streektaal neigend woord of precies het als de media over de model geintegreerde hanteren van een nederlands dat perfect juli 2011 nummer 5 40e jaargang 408 aangepast is aan de gesprekspartner het len van taaldiversiteit doet dan ook afbreuk gespreksonderwerp en de gespreksituatie aan de verschillende identi teiten die mensen het tweede heeft alvast meer mijn voorkeur hebben of zich aanmeten en hier toont zich hoewel het woordje perfect me ook hier een duidelijke link met taalbeleid nog steeds stoort taal is niet perfect en mensen zijn geen perfecte taalgebruikers taalbeleid op school bekommert zich nog te taal is een instrument dat enorm gevarieerd vaak alleen om de positie en het gebruik van en rijk is en taalgebruikers weten in meer of het nederlands in en buiten de klas in het mindere mate de enorme varieteit en rijk beste slechtste geval komen de talen en dom aan mogelijkheden van taal en talen taalvarieteiten van de leerlingen op een naar behoren in te zetten dat geldt voor negatieve wijze aan bod namelijk als ver iedere vlaming autochtoon of allochtoon bod en hier laten we heel wat kansen lig dat geldt voor iedere belg dat geldt voor gen ik pleit niet voor meertalig onderwijs iedereen zoals het op de bovenstaande studiedag als wondermiddel gepresenteerd werd hoewel het wordt tijd dat we afstappen van de er vele redenen zijn om echt meertalig mythe van de moedertaalspreker en vooral onderwijs toe te juichen en meertalig van een erg monolithische visie op moeder onderwijs in het grootste deel van de wereld taal iedereen is meertalig in de zin dat ook zijn degelijkheid bewijst is het in iedereen over verschillende taalvarieteiten vlaanderen anno 2005 nog altijd een pijn en talen beschikt om zich in verschillende punt waar onder andere de taalwetgeving situaties verstaanbaar te maken het waar toe bijdraagt voordat we aan meertalig deren en positief stimuleren van die enorme onderwijs beginnen moeten we een andere varieteit lijkt me een essentieel onderdeel uitdaging aangaan van een 21ste eeuwse maatschappij te zijn en daarbij zijn er zonder twijfel status waar ik voor wil pleiten is dat leerkrachten verschillen tussen talen en effectief leren omgaan met meertaligheid en taalvarieteiten hoe dan dat het werken hieraan integraal deel uit het negeren of ook is in een geglobali maakt van een taalbeleid op school op een veroordelen van seerde wereld engels positieve wijze omgaan met meertaligheid taaldiversiteit doet welke vorm van engels lijkt een evidentie maar is het jammer afbreuk aan de dan ook kapitaalkrachti genoeg niet altijd heel wat leerkrachten verschillende ger dan berbers maar staan er afkerig tegenover of hebben er identiteiten die daartegenover staat pre schrik van wat omhelst effectief omgaan mensen hebben of cies dat de rijkdom aan en met meertaligheid precies een positieve zich aanmeten van andere talen en taal sfeerschepping het gebruik van andere varieteiten niet vermin talen in de klas niet kortwieken maar dert maar juist nog meer gewoon toelaten of er ruimte voor creeren waarde krijgt de talen en taalvarieteiten die tijdens groepswerk bijvoorbeeld waar het je spreekt verbinden je met anderen met de samenwerking kan stimuleren en oplos de wereld om je heen en laten je ook toe je singen dichterbij kan brengen vertrouwen daarin goed te voelen en op zowel positieve in het gegeven dat het gebruik van een als negatieve wijze te positioneren ze be andere taal het nederlands niet belemmert palen voor een stuk mee wie je bent en hoe enz je bekeken wordt het negeren of veroorde 40e jaargang nummer 5 juli 2011 409 heel wat leerkrachten geven de meertalig krachten meer vertrouwd te maken met niet heid van de leerlingen een waardevolle alleen de lasten maar ook de lusten van plaats maar heel wat leerkrachten voelen meertaligheid en een zich er ook erg onzeker over het ontbreekt goed uitgewerkt taalbe een goed hen vaak aan inzicht in processen van taal leid over alle vreemde uitgewerkt taal verwerving en inzichten in de rol en het talen en taalvarieteiten beleid kan het mogelijk functioneel gebruik van verschei die op school aanwezig proces van leren dene taalvarieteiten en talen hier ligt alvast zijn kan het proces van omgaan met een uitdaging voor beleidsmakers directies leren omgaan met meer meertaligheid pedagogische begeleiding methodemakers taligheid stroomlijnen en stroomlijnen lerarenopleiding en voor allerlei nascholings zo jongeren afleveren instituten het aanreiken van concrete in die in een geglobaliseerde 21ste eeuw alvast zichten handige hefbomen praktische tips meer talig hun mannetje of vrouwtje kun en materialen kan een rol spelen om leer nen staan koen van gorp centrum voor taal en onderwijs k u leuven koen vangorp arts kuleuven be juli 2011 nummer 5 40e jaargang 410 40e jaargang nummer 5 juli 2011