Taalwetenschappers worden steeds belangrijker bij het opsporen van criminelen: want die laatsten laten vaak sporen na in de digitale wereld, en die sporen bestaan vaak uit tekst. Hoe kunnen we iemand herkennen aan bijvoorbeeld zijn WhatsApp-berichtjes?
Lees verderBijdrages in Handboek
WODN publiceert een digitaal vakdidactisch handboek. Met enige regelmaat zullen (teams van) experts op het gebied van de Neerlandistiek, de vakdidactiek, de onderwijskunde en de opleidingen bijdragen leveren. Dit zijn actuele teksten die vakdidactische en vakinhoudelijke concepten zo volledig mogelijk beschrijven. Elk hoofdstuk wordt voor publicatie beoordeeld door externe reviewers op praktijkgerichtheid en wetenschappelijke validiteit. Of je nu docent of leraar in opleiding bent, met deze bijdragen bent je weer helemaal op de hoogte van de didactiek voor het schoolvak Nederlands. Dit handboek is een publicatie in wording.
Zelf een bijdrage leveren aan het handboek? Zie de contactgegevens.
Volledige inhoud van het handboek
RSS-feed van de laatste bijdrages aan het handboek
Terminologie
Sommige woorden worden alleen door specialisten gebruikt in een bepaald vakgebied: banketbakkers hebben bijvoorbeeld hun eigen jargon net zoals ruimtevaartbouwkundigen. Al hun woorden halen meestal het gewone woordenboek niet, maar het is wel belangrijk dat er duidelijke afspraken voor bestaan. Hoe werkt de terminologie?
Lees verderStandaardgeschilpunten in de les: didactische uitvoering, de basis (deel 7)
Hoe introduceer je het standaardgeschilpuntenmodel? Hoe en wanneer begin je? Welke problemen kom je tegen? Dat zijn vragen die wij in dit zevende deel in de serie over standaardgeschilpunten beantwoorden. Dit deel sluit aan op tekst 6 waarin wij uiteenzetten welke voordelen het gebruik van standaardgeschilpuntenmodel in de les kan hebben.
Lees verderStandaardgeschilpunten in de les: uitgangspunten en nut (deel 6)
Dit is deel 6 in de reeks over standaardgeschilpunten in de les Nederlands. Dit deel beantwoordt de vraag wat het gebruik van standaardgeschilpuntenmodellen kan toevoegen aan een les Nederlands. Welke didactische principes liggen ten grondslag aan een dergelijke toepassing? Is er wetenschappelijk onderzoek dat duidt op een positief effect? En maakt het nog uit welk standaardgeschilpuntenmodel men behandelt?
De delen 1 tot en met 5 van deze reeks introduceerden verschillende standaardgeschilpuntenmodellen.
De delen 6 tot en met 11 gaan over de didactiek van standaardgeschilpunten.
Taalbeschouwing als reflectie op taalgebruik
Taalbeschouwing als reflectie wordt al decennialang beschreven in vakdidactische handboeken Nederlands, en naar de effectiviteit van bepaalde vormen ervan is onderzoek gedaan. Het doel van deze bijdrage is om de lezer van dit Handboek informatie te geven over ook deze vorm van taalbeschouwing.
Lees verderWerkwoordspelling: internationaal perspectief (deel 4)
Homofonie in de Nederlandse werkwoordspelling zorgt voor de meeste spellingproblemen. Dit is in het Frans niet anders, zeker door de veelheid aan homofone vormen die in het Frans voorkomen. Kennis van grammatica in haar algemeenheid dient het correct gebruik van de Nederlandse taal, maar is ook cruciaal voor het correct spellen van Franse werkwoorden. Het is daarom van belang om tijdens de spellinglessen, zowel bij Nederlands als Frans, leerlingen expliciet te wijzen op het belang van een correcte grammaticale analyse.
Lees verderBewuste digitale geletterdheid in het onderwijs: taalmodellen onder de loep
De opmars van ChatGPT ging ongekend snel en taalmodellen werden opeens een onderwerp van gesprek in het onderwijs. Hoe staan we er nu voor en hoe draagt kennis over taalmodellen bij aan het ontwikkelen van bewuste digitale geletterdheid?
Lees verderVirgin Islands Dutch Creole: een contacttaal met een zeventiende-eeuws Nederlandse woordenschat
Creooltalen ontstonden vaak in gebieden die door Europese landen waren gekoloniseerd. Het grootste deel van de woordenschat ervan was afkomstig van de taal van de kolonisatoren. Er ontwikkelden zich ook op het Nederlands gebaseerde creooltalen. Een daarvan is het Virgin Islands Dutch Creole.
Lees verderHistorische sociolinguïstiek
De historische sociolinguïstiek is een tak van de taalkunde die onderzoekt hoe in het verleden taal varieerde naar sociale groep – wat bijvoorbeeld de taalkundige verschillen waren tussen genders, leeftijdscategorieën en sociale klassen. Door niet de gestileerde taal uit gedrukte werken van een bevoorrechte groep mannelijke schrijvers uit de grote steden in het westen van Nederland te onderzoeken, maar ook nieuwe bronnen bij het onderzoek te betrekken, zoals brieven en dagboeken van taalgebruikers van alle rangen en standen, krijgen we nieuw inzicht in de geschiedenis van het Nederlands.
Lees verderCulturele herinnering
Als samenleving hebben we gemeenschappelijke herinneringen aan historische gebeurtenissen, ook wel ’culturele herinnering’ genoemd. Als drager van die culturele herinnering speelt literatuur een belangrijke rol. Hoogleraar Nederlandse literatuur- en cultuurgeschiedenis Lotten Jensen laat in een artikel voor WODN zien hoe ver de invloed van schrijvers en hun werken op de culturele herinnering kan reiken. Vervolgens gaat ze in op mogelijkheden om in het literatuur- en geschiedenisonderwijs aandacht te besteden aan de wijze waarop culturele herinneringen tot stand komen.
Lees verder