Om leerlingen te kunnen leren omgaan met die complexe omgeving is het goed om een beeld te krijgen van de specifieke mogelijkheden en uitdagingen van lezen in een digitale context. Deze bespreken we dan ook in dit derde deel.
Lees verderBijdrages in Vakinhoudelijke kennis
Begrijpend lezen in een digitale context. Deel 2: Belangrijke vaardigheden voor digitaal lezen
In dit tweede deel bespreken we de drie kerncompetenties die leerlingen nodig hebben om goed om te kunnen gaan met de uitdagingen van lezen op het internet én optimaal te kunnen profiteren van de unieke mogelijkheden van deze digitale context.
Lees verderBegrijpend lezen in een digitale context. Deel 1: Wat is digitaal lezen en hoe is dit anders dan ‘traditioneel’ lezen?
Dit eerste deel beschrijft de unieke kenmerken van digitale teksten, de digitale omgeving zelf en de complexiteit van kennisverwerving in deze omgeving die digitaal lezen onderscheiden van ‘traditioneel’ lezen.
Lees verderTekststructuur onderwijzen: waarom en hoe?
In deze bijdrage bespreken we waarom en hoe leerkrachten aandacht kunnen besteden aan de onderliggende structuur van informatieve teksten. Eerst bespreken we wat tekststructuur is en leggen we uit hoe tekststructuur een rol speelt bij het verwerken en begrijpen van tekstinhoud. Vervolgens laten we aan de hand van enkele meta-analyses zien welke gunstige effecten expliciet tekststructuuronderwijs kan opleveren. We besluiten deze bijdragen met enkele concrete handvatten voor leeslessen of lessen Nederlands over tekststructuur.
Lees verderStandaardgeschilpunten: Vergelijkende stellingen
In de praktijk staat een voorstel, een waardeoordeel, een interpretatie of een
verklaring, zelden op zich. Vaak moet je een afweging maken tussen meerdere alternatieven. Hoe ga
je daarmee om?
Standaardgeschilpunten: Zijnsoordelen
Een feit is een feit, zou je zeggen. Daar valt niets aan te beargumenteren. Toch is er soms aardig wat overtuigingskracht nodig om mensen ervan te overtuigen dat iets een feit is, of zelfs dat een bepaald ‘zijnsoordeel’ (een uitspraak over de feitelijkheid van iets) ‘aannemelijk’ is. Het
standaardgeschilpuntenmodel dat hierbij hoort is nauw verwant aan dat voor waardeoordelen.
Standaardgeschilpunten: Waardeoordelen
Kun je een redelijk gesprek houden met iemand die er andere waarden op na houdt? Die een andere
smaak heeft, of een ander geloof? En valt er überhaupt iets te onderbouwen aan een mening? Ja, dat
kan. Het standaardgeschilpuntenmodel voor waardeoordelen biedt houvast aan iemand die een
waardestelling moet verdedigen, maar ook aan iemand die in een conflict over waarden op zoek
moet naar aspecten van de kwestie waar wél overeenstemming over bereikt kan worden.
Imagologie
Bekend zijn de stereotypen van de stugge Fries, de nuchtere Hollander, de spilzieke Griek of de frivole Fransman. Imagologie bestudeert hoe dergelijke stereotypen verbeeld worden in literaire teksten en andere cultuuruitingen. Voor het handboek van WODN schreef Janneke Weijermars hierover een mooi artikel, waarin ook het belang van imagologie voor het literatuuronderwijs duidelijk wordt: leerlingen kunnen stereotyperingen in literatuur detecteren en bekritiseren, waarbij ze ook kunnen nadenken over hun eigen vooroordelen.
Lees verderMetaforen. Deel 1: Wat is een metafoor?
Metaforen zijn een veelvoorkomend fenomeen in communicatie, zowel in taal als in beeld. Deel 1 geeft een definitie van het begrip ‘metafoor’ en introduceert kort drie verschillende niveaus waarop we metaforen kunnen onderzoeken.
Lees verderDe ontwikkeling van literaire competentie in het onderwijs. Deel 4: Naar een doorlopende leerlijn voor het literatuuronderwijs
In dit vierde en laatste deel wordt de doorlopende leerlijn van het literatuuronderwijs besproken met betrekking tot literaire competentie.
Lees verder