We zagen al dat lezers coherentie niet alleen construeren tussen aaneensluitende zinnen, maar ook tussen alinea’s en andere grotere delen van een tekst.
Lees verderBijdrages in Taal(gebruiks)- beschouwing
Teksten, Cognitie en Communicatie. Deel 4: Welk connectief hoort bij welke relatie?
In deel 3 zagen we hoe connectieven de talige middelen bij uitstek zijn om coherentierelaties expliciet te maken. In dit deel gaan we in op de vraag welke connectieven welke coherentierelaties kunnen uitdrukken.
Lees verderTeksten, Cognitie en Communicatie. Deel 3: relationele coherentie
Naast referentiële coherentie kennen we ook relationele coherentie: samenhang die ontstaat doordat lezers en luisteraars tussen tekstdelen betekenisrelaties leggen, de zogenaamde coherentierelaties.
Lees verderTeksten, Cognitie en Communicatie. Deel 2: referentiële coherentie
Wie een tekst leest, heeft een taak: de lezer wordt geacht een samenhangende representatie van de informatie in zo’n tekst te maken. Er zijn twee vormen van coherentie: referentiële en relationele coherentie. In dit deel hebben we het over referentiële coherentie.
Lees verderWat zijn tekstbegrijpelijkheids voorspellingen waard? Een vergelijkend onderzoek (deel 4)
In deze bijdrage maak je kennis met Nederlandse instrumenten die zeggen de begrijpelijkheid van een tekst te meten. Je leest ook meer over de werking van de instrumenten.
Lees verderTaaltechnologie: Wat doen instrumenten die begrijpelijkheid voorspellen? (deel 3)
De schrijver typt of dicteert zijn tekst aan de tekstverwerk, laat de begrijpelijkheid van de tekst meten, en weet of zijn tekst het beoogde publiek kan bereiken. Voor het zover is, heeft de taaltechnoloog flink wat onderzoek verricht.
Lees verderTaaltechnologie: Hoe goed voorspelt de techniek de begrijpelijkheid van teksten? (deel 1)
Kun je met de computer voorspellen of je beoogde lezers jouw tekst zullen begrijpen? Kunnen computers handige tips geven om je tekst te verbeteren? Dat kan! Taaltechnologen en taalwetenschappers werken al enkele jaren aan zulke instrumenten. op dit moment zijn er voor het Nederlands zeven beschikbaar. Zeggen die instrumenten echt iets zeggen over de begrijpelijkheid van een tekst? Welke kenmerken van een tekst betrekken die instrumenten in hun oordeel?
Lees verderVisuele metaforen
Metaforen komen niet alleen in tekst maar ook veelvuldig in beeld voor. Lees in dit stuk hoe je visuele metaforen kunt herkennen, bijvoorbeeld in reclame, en hoe je verschillende visuele metaforen van elkaar kunt onderscheiden.
Lees verderTaalbeschouwing, wat is dat? (deel 1)
Taalbeschouwing is het systematisch nadenken over vorm en betekenis van taal. Dat kan het systematische verband tussen taalvormen en betekenissen betreffen, maar ook de invloed van individuele, sociaal-culturele en historische factoren in een gegeven context, zowel op taalvormen, betekenissen als het verband daartussen.
Lees verderBeleefdheid in teksten
Wanneer mensen met elkaar communiceren dan proberen ze niet alleen elkaar te overtuigen, instrueren of te informeren, ze werken tegelijkertijd ook aan hun sociale relatie. Taalgebruikers beschikken daarvoor over een heel specifiek arsenaal aan strategieën die bekendstaan onder de naam “beleefdheid.” Die strategieën gebruiken we om anderen te laten zien dat we solidair met ze zijn en dat we elkaars persoonlijke vrijheid respecteren.
Lees verder