Hoe stimuleer je leerlingen in het literatuuronderwijs om een reflecterende leeshouding aan te nemen en literaire teksten diepgaander te verwerken? In dit boekje presenteer ik een didactische aanpak, gebaseerd op het principe van ‘dialogisch leren’. De methode omvat twee stappen: de dialoog met de tekst, waarbij de leerling zichzelf vragen stelt tijden het lezen, en…
Lees verderArchieven: Publicaties
Literatuur leren lezen in dialoog. Lessen geïnspireerd op het werk van Tanja Janssen
Dit boek bevat 19 verhalen voorzien van een lesopzet. Voor docenten Nederlands, maar ook voor docenten Duits, Engels, Klassieke Talen, Geschiedenis, Wetenschapsoriëntatie. Collega’s en promovendi van Tanja Janssen zochten geschikte verhalen voor onder- en bovenbouw. Ze maakten er lesvoorbeelden bij, op basis van het onderzoek dat Tanja janssen sinds 1995 verrichtte. Bevat tevens een korte…
Lees verderGenregericht, samenhangend lees- en schrijfonderwijs
Twee lessenseries over het lezen en schrijven van columns en nieuwsberichten waarin een genregerichte aanpak wordt gehanteerd. De lessen zijn ontwikkeld in het kader van een promotieonderzoek. Zodra de artikelen over ontwerp en effecten beschikbaar zijn, worden die hier gedeeld. De meelezer schrijft: Interessante aspecten Mooie lessenreeksen over columns en nieuwsberichten, die heel volledig zijn.…
Lees verderHoe goed zijn 12-16-jarigen in het beoordelen of webteksten geschikt zijn voor een schoolopdracht?
Informatie en nieuws komen via allerlei kanalen op ons af: via televisie, sociale media, kranten, websites enzovoort. Bekend is dat die informatie niet altijd betrouwbaar of relevant is. Burgers hebben er daarom belang bij zelf informatie te kunnen beoordelen en dit geldt zeker voor adolescenten, die veel tijd besteden aan het consumeren van informatie via…
Lees verderHet bevorderen van schooltaal en begrijpend lezen bij tweetalige leerlingen
In de bovenbouw van het basisonderwijs worden teksten steeds langer en ingewikkelder; ze bevatten veel complexe, abstracte woorden die essentieel zijn voor goed tekstbegrip. Maar juist die woorden vormen vaak een struikelblok, met name voor tweetalige leerlingen die thuis een andere taal spreken dan de taal die op school wordt gesproken. Daarom onderzochten Proctor en…
Lees verderHet belang van ondersteuning voor Tekstbegrip
Veel leerlingen in het voortgezet onderwijs begrijpen de teksten in de schoolboeken niet goed. Lupo en haar collega’s (2019) wilden vaststellen wat het effect is van tekstniveau (makkelijke versus moeilijke teksten), in combinatie met verschillende soorten ondersteuning op het tekstbegrip van adolescenten (14-15-jarigen). In een interventie die twaalf weken duurde lazen 293 leerlingen 24 teksten…
Lees verderHet nut van gecombineerd lees- en schrijfonderwijs
Bij lezen en schrijven gebruiken we deels dezelfde kennis en cognitieve systemen. In deze meta-analyse onderzoeken Graham en collega’s daarom de effecten uit 47 eerdere studies waarin lees- en schrijfonderwijs gecombineerd aan bod komen. De meta-analyse laat zien dat deze onderwijscombinatie – waarbij niet meer dan 60% uitgaat naar één van de twee vaardigheden –…
Lees verderModeling onder de loep, op zoek naar effectieve ingrediënten
Modeling heeft de laatste jaren aan populariteit gewonnen, ook in het leesonderwijs. Het is echter de vraag of iedereen deze instructievorm hetzelfde definieert en weet welke kenmerken modeling tot een effectief didactisch instrument maken. Dat is belangrijk, zowel voor lerarenopleiders als voor leerkrachten en docenten die zich alleen of in teamverband verder willen professionaliseren. Terecht…
Lees verderModelling van literatuurverwerking
De auteur schrijft in de terugblik: Docenten worden vaak gefrustreerd over de manier waarop de leerlingen literatuur leren lezen. Op mijn vorige school werd de opdracht lezen voor de lijst voor havo als volgt ingevuld. Begin 4-havo beginnen de leerlingen literaire boeken te lezen, maar de kans daarover te praten krijgen zij pas tijdens het…
Lees verderMaar het staat er toch?!
Samenvatting van de auteur: Leerlingen in 5 vwo blijken niet te beschikken over voldoende informatievaardigheden om valide bronnen te zoeken en te vinden voor het schrijven van een gedocumenteerde tekst. In deze paper onderzoek ik het probleem en bekijk ik welke mogelijke oorzaken, verklaringen en oplossingen zijn te geven. Ik formuleer tot slot een ontwerphypothese…
Lees verder