Bijdrages in Beproefde Lessen Nederlands

Schrijfonderwijs gericht op productgerichte doelstellingen

Een didactiek die productgerichte doelstellingen vooropstelt, kan een antwoord bieden op de oppervlakkige revisiegewoontes van leerlingen. In productgerichte doelendidactiek krijgen de leerlingen één of meer concrete doelen voorgeschoteld waaraan hun schrijfproduct moet voldoen. Deze doelen kunnen naargelang de situatie sterk variëren. De doelen kunnen bijvoorbeeld gericht zijn op het integreren van specifieke structuurelementen of de…

Lees verder

Leren samenvatten

De cognitieve processen die plaats vinden tijdens het leren lezen en schrijven zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Uit onderzoek blijkt namelijk dat wanneer schrijvers over efficiënte vaardigheden beschikken om leesteksten samen te vatten, ze ook op efficiënte wijze informatie beknopt en accuraat kunnen weergeven in eigen schrijfteksten. Meer bepaald blijkt dat een effectieve samenvattingsdidactiek de…

Lees verder

Onderzoekend leren

Over onderzoekend leren heeft George Hillocks (1982, 1986, 1995), een Amerikaans onderzoeker naar schrijfonderwijs, veel gepubliceerd. Centraal staan inhoudsvinding, informatie verzamelen en kennis verdiepen over het onderwerp voordat begonnen wordt met schrijven. Bij onderzoekend leren krijgt de leerling niet ‘simpelweg’ documentatie aangeboden, of de opdracht zelf teksten te zoeken over het onderwerp, maar ontwikkelt de…

Lees verder

Modelteksten bestuderen

Modelstudie is een lees-schrijfmethode, waarbij er vanuit wordt gegaan dat “goed voorbeeld goed doet volgen”. Voor het schrijven lezen leerlingen modelteksten van goede schrijvers (of verbeterde eigen teksten), waarna zij de kenmerken van deze modelteksten in eigen teksten leren toepassen. De benadering is niet nieuw; imitatie van modellen werd al in de klassieke oudheid gebruikt…

Lees verder

Zinsconstructie

Uit onderzoek blijkt dat er drie basisprocessen centraal staan tijdens het schrijfproces. Naast de planning en revisie is ook het genereren van teksten van essentieel belang wanneer leerlingen een tekst willen schrijven. Tekstgeneratie is gericht op het vertalen van ideeën in talige representaties (vb. grammaticaal correcte zinnen). Het genereren van tekst is een complexe activiteit,…

Lees verder

Het combineren van zinnen

Het combineren van zinnen (‘sentence combining’ in de Engelstalige onderzoeksliteratuur) is een instructievorm waarbij leerlingen geleerd wordt om meer complexe en geavanceerde zinnen te construeren; hierbij worden oefeningen gebruikt waarin twee of meer ‘basiszinnen’ gecombineerd worden tot een enkele zin. Deze instructievorm wordt veelvuldig toegepast en onderzocht in het basisonderwijs.

Lees verder

Schrijfonderwijsprogramma Leren schrijven met peer response

In 1993 publiceerde de SLO Schrijven leren, een leergang schrijven van teksten in de basisschool (Hoogeveen, 1993). De leergang bevatte geen uitgewerkte lessen of lesmateriaal, maar bestond uit een didactisch kader en instructies voor leerkrachten voor het zelf ontwerpen van schrijflessen. Het didactische model omvatte vijf fasen: 1) oriëntatie op de schrijftaak, 2) schrijfopdracht, 3)…

Lees verder

Strategie-instructie volgens Beter Schrijven

Beter Schrijven is een schrijfprogramma voor groep 6 tot en met 8 van het basisonderwijs/ De methode maakt deel uit van Nieuwsbegrip dat online wekelijks lessen begrijpend lezen en rekenen aanbiedt die gebaseerd zijn op het actuele nieuws (https://www.nieuwsbegrip.nl/). De schrijflessen verschijnen om de week en sluiten aan bij het actuele nieuwsonderwerp dat in de…

Lees verder

Schrijftandem. Een programma schrijfonderwijs voor groep 7 en 8.

Heel wat leerlingen worstelen aan het eind van het primair onderwijs met het schrijven van teksten. De didactische schrijfmethode Schrijftandem werd ontwikkeld voor leerlingen uit groep 7 en 8 (5de en 6de leerjaar in het Vlaamse lager onderwijs) op basis van recente internationale onderzoeksbevindingen omtrent effectieve schrijfdidactieken. De schrijfmethode is dan ook gebaseerd op twee…

Lees verder