De constructie van NT2-vorderingentoetsen

de benadering van teksten over wo n in tjsip anne marie anthonisse n 3 1 995 z apr il geljon c literatuur e n lee rling een prakti sch e uriel schuurs i dida ctiek voor h et literatuuronde rwijs bussum 1994 vooral paragraaf 11 2 interc ultureel literatuuronderwijs p 84 5 hajer m th meestrings e a tien tips voor de constructie van nt2 sch oo lleiders tips voo r de ontwikk e ling van een taalb e le id ens c hede lelystad 1993 vorderingentoetse n he t land dat in mij wo ont pos terserie 95 b plint eindhoven sep t emb er 1995 hooijb e rg l grenzeloo s interculture el taalon derwijs me t fi ctionele teks ten van hi e r en elders in mo er 1 994 6 p 248 254 bij h e t con s truere n van ee n toe ts moet m e t uiteenl o kilian k ki ez en voor kettingmigra tie all ocht p e nde zake n re kening wo rde n geh o uden alle ree rs t one mei sje s wille n e e n m a n uit h e t vad erla nd z ij n er de we nse n va n de d ocente n die de toets kun in i vx c handels blad t juli 1 995 nen gaan geb ru ik e n di e h e bbe n ongetwijfeld allerle i mulder j m wijffels lite ratuur en p ersoonlijk e wensen ove r praktisc h e zak en zo als d e t ij dsbeste o ntwikkeling bronn e nboek vo o r doce nte n ne de r ding bij d e t oe tsafnam e de m ani e r wa a rop n age lands en eng e ls amsterdam vrije univ e rsiteit ke ke n m oet wo rden e n de interpre tati e van d e toe ts amsterdam i99 2 sco res daarnaast mo e t een toetsco ns tru ct e ur kiezen mu ll er h theologe h assan wil mo slimvrou uit wat voo r soo rt opgav en de toe ts zal wo rde n opge wen hoop geven moslims zien koran als bouwd bijvoorbeeld op e n vragen vers u s w e erk e uze een s oort enc yc lop e die in d e volkskrant en waarop de inhoud van d e vragen betrekking zou 1 2 maart 1 996 kunn e n hebben tens lotte zijn e r toets technisc he overmars karin een leeg huis in marokko in eisen waaraan e en toets mo e t voldoe n een toets m oe t hp d e tijd 1 4 oktob e r 1994 bijvoorbee ld valid e e en vo ldoe nde de kking van d e te s chouten rob met de jihad in albert heijn in beh eersen leerstoj e n betro uwbaar ee n stabiele en vrij ne de rland r9 november 1994 h e rhaalbare meting van de betreffe nde vaardig heid stitou mustafa mijn v o rm e n am s t e rdam arena zijn 1994 anne marie anth o nissen e n uriel schuurs zijn terme e r elisabeth mama is veel te oud voor werkzaam bij het cito z ij bes chrijve n in dit artike l nog e e n b a by in ivrtc hande lsblad 29 ma art de zoekto cht naar d e optimale combinatie tussen 1996 b o ve ns ta a nd e fa ct o ren als illus tratie gebruiken ze de co ns tru c ti e van niveauvo rderingento e tse n op h e t ge bied va n ne de rlands als twee de taal nt2 vo o r volwasse nen ee rs t gaan ze in op d e vraag waa ro m nt2 vorderingentoetsen nuttig zijn en op b a s is waarvan deze toets e n zijn ontwikke ld daarna k o mt aan de o rde hoe d e opgaven in deze to e tsen e ruit z ie n e n h oe d e toe tse n in de praktijk kunnen wo rden ingezet sinds augu s tus 1994 werkt het cito aan de construc tie van een reeks niveauvorderin gentoetsen voor nt2 in de volwassenen educatie deze toetsen zijn bedoeld om de voortgang te meten van cursisten die deelne men aan enigerlei vorm van tvtz onderwijs dat moet leiden tot beheersing van niveau i tot 4 uit h e t sv e doelenboek liemberg 16o moer 1996 3 t99i e n daarm ee oo k van ni veau z t ot 4 zoals bij andere toetsen speelde de kwestie van het o nd erscheide n in de instaptoets and erstali ge auteursrecht of was er gerede twijfel aan de volwassenen van der linden janssen van meettechnische kwaliteiten van het materiaal dieten 1988 per niveau zullen in principe 1 6 weer andere toetsen be vatten weinig of geen toetsen worden gepublic eerd namelijk vier opgaven die geschikt zijn voor gebruik in de to e tsen voor elk van de vier vaardigheden volwassenen educatie eigenlijk resteerden voor het onderdeel spreken zal echter moge all e e n de toetsen die al ove rbekend zijn met lijk worden besloten slechts twee vorderin name de iev en met die conclusie waren we gentoetsen per niveau uit te brengen iedere terug bij af all een overbekende toetsen opne toets zal ge middeld uit 25 opgaven bestaan men in een nt2 opgavenbank waarmee nieu momenteel wordt de laatste hand gelegd aan we to e tsen moeten worden samengesteld de samenstell ing van de toetsen op niveau i heeft immers geen zin om die reden is ten deze reeks toetsen op niveau i zal in de loop slotte in 1 994 toch beslot en om in samenwer van 1996 worden uitgebracht king met e en team van nt2 docenten opgaven door gebruikers van de instaptoets anders te constru eren ten behoeve van nt2 niveau talige volwassenen inv wordt er terecht over vorderingentoetsen geklaagd dat de opgaven v a n de instaptoets d e re eks toetsen waaraan nu de laats te hand overbekend zijn dit proble em is med e ver wordt gelegd moet zoals gezegd ga an dienen oorzaakt doordat de iav voor uiteenlopende als e e n instrument om de voortgang tijden s de functies is ingezet om het b eginniveau van curs us nt2 naar niveau t van h et sve doelen cursi s ten te bepalen om de mate van voort boek liemberg r99r in b eeld te brengen gang te bepalen om het effect van nta onder het betreft dus de vorde ringen van c ursisten wij s te evalueren van hugte 1995 daardoor di e ver t re kken vanuit ee n niveau dat lager ligt krijgen cursisten herhaaldelijk dezelfde opga dan i om d e nt2 niveauvorderingentoetsen ven voorgelegd de te publiceren toetsen zul te kunnen maken mo e ten de cursisten gealfa l en in i ede r geval een fun ctie gaan vervu ll en be tiseerd zijn in het l atijnse schrift die tot dusverre ten onre c hte a an de iav toe d e e erste reeks toetsen die besc hikbaar komt gekend is namelijk het meten van vorderin past in een groter kader ook voor de andere gen niveaus zoals onderscheiden in het sve doe lenboek 199 1 zu ll en voor elk van de vaardig voordat we zijn overgegaan tot de constructie heden vier niveauvorderingento e tsen worden van nieuwe nt2 opgaven hebben we gekeken uitgebra c ht de beoogde reeks nt 2 niveau naar de mogelijkheid om elders gemaakte vorderingentoets en krijgt een omvang die de toetsen in een nt2 opgavenbank op te nemen inv ruims choots overtreft het valt te ver schuurs 1993 de gedachten gingen daarbij wa c hten dat het nieuwe toets materiaal teza uit naar zowel officieel gepubliceerde lande men met opgav e n die voor a ndere doelen lijk gestandaardiseerde toetsen als toetsen die worden gesc hreven in de toekoms t de nt2 op gemeentelijk of op regionaal niveau waren opgavenbank gaan vullen aan deze bank zijn ontwikkeld de verzamelde opgaven zouden dan voor verschillende doelen versc hillende dan een opgavenbank vormen op basis waar toetsen te ontlenen van specifieke toetsen zouden kunnen worden in de rest van dit artikel b es preken we enkele samengesteld wat zou er mooier zijn dan om inhoudelijke overweginge n di e ten grondslag uit bestaand maar nog niet alombekend mate liggen aan de toetsen tussen niveau o en t van riaal nieuwe toetsen samen te stellen die pre het sve doel enboek 199 1 d e manier waarop cies op het gewenste niveau zouden meten en op niveau i de vier taalvaardigheden getoetst die inhoudelijk zouden aansluiten bij de wen worden en enkele ervaringen m e t de proe f sen van de nt2 docenten en de cursisten toetsing het merendeel van de bestaande toetsen bleek echter om uiteenlopende redenen niet op deze manier te kunnen worden ingezet een deel van de beoogde toetsen was niet in zetbaar als gevolg van geheimhoudingsplicht 1996 3 moer 161 d e to e tsmatrij s de to e tsmatrijs op de volgende vragen ant woord gegeven de eerste stap bij het tot stand kom en van een in we lk e s itu a ti es moe ten de luiste rteks t en taalto ets is h e t bepalen van de taalva a rdigheids gesitu e erd zijn op nive au i wordt geeis t d a t aspecten die getoets t moeten worden en het de luisterteksten ge relate erd zijn aan all edaags e omschrijven van de wijze waarop dat moet situaties soms echte r is er ook s prake van een gebeuren dit gebeurt in e en zog enaamde les of een werksituatie op deze m anier s luit toetsmatrijs a a n de hand van ee n toetsmatrijs de op gave aan bij de b el a ngrijke rol va n de kun j e communiceren over de karakteris soci ale redzaamheid in alledaags e situati es tiek e n van de to e tsen die ge maakt word en we lk e te ks tsoo rten kunne n we l aten belui s te bovendien ma akt e e n to e t s matrijs h et moge r e n er zijn voornam e lijk informatieve t ek lijk om voor ee n bepaalde va a rdigh eid ver ste n zoals bijvoorb eeld e envoudi ge ni e uws schi ll ende toet sen t e c onstruer en di e inhoude beri c hten bes chrijvinge n van gebeurt enissen lijk vergelijkbaar zijn met he t ops telle n van handelingen rout e besc hrijving en dire cti eve een toetsmatrij s is natuurlijk ook voor een te k s te n zo als bijvoorb eeld aanwijzinge n deel vastgele gd aan welke eis e n curs isten op gebruikt v a nuit de ge dachte dat voor curs is t en een bep a ald niveau moeten voldoen om di e op niveau i de ze s oorten teksten h et mees t reden is de ontwikkeling van ee n to e tsm a trijs relev a nt e n to ega nkelijk zijn b e paald gee n vrijblijvend e z aa k welke eis en w o rd en geste ld aan de woo rden ten a anzie n van de nt2 niveauvorderingen sch at v an d e c ursi s t e n we h ebben d e woor toetsen i s b esloten dat er t oetsen moe te n wor denlij s t uit js bre ker deel i a ls leidr a ad geh a n den gemaakt voor de vaardi gh e d e n luis t eren tee rd als dit niet go e d lukte heeft e e n p a n e l spreken lez en en s chrijven ve rder i s e r geko va n vier e rvaren do cente n bepaald of een zen voor een indeli ng in opl e iding onafhan woord bek e nd veronde rs t eld mocht word en kelijk e beh eer s ingsniveaus vergelijkbaa r m et op he t betreffende niveau de nivea us in d e inv in de volwasse n en edu c a wat zijn de re l e va nte ke nmerken van de luis ti e zijn ind elinge n in niveaugroe p e n me es t a l t e rfragm ent e n op niveau i alle luiste r gemodellee rd naar de t aa lnive au s zoals onder fragme nt e n zijn zo kort mo ge lijk ze zijn als sc heid e n in d e iav als de ni euwe nive auvor gevol g van p ara frase ring en h e rh a lin g e r g de ringentoetse n moeten aansluite n bij nivea u re dunda nt de fra gment e n b es taa n in princ ip e indeling en di e reeds brede inga ng gevonden uit enk elvoudige zinn en de contex t wa a rin h et te hebben zu lle n we ons dienen te richten na a r be luis ter e n fra gme nt zic h afspee lt wordt de tnv indeling bewust h ebb en we and ere steeds tevoren explici e t geintro duc e e rd h et vaa rdigh ed en zo als sociale va a rdigh eden of spree ktempo i s steeds norm aa l of i et s l an g z a m e r studi evaardi ghed e n buit e n de to e tsm a trij s dan n o rmaal er wordt duide lijk m aa r ni et gehoude n d e ze zak e n hore n ni et in een taal ove rdreven ge artic ule e rd er wo rdt geen toets voor nt z thuis daar mo eten ap a rte toet rece ptieve b e h ee rs ing van uits praakvari a nte n sen voor word e n gemaakt ge to e t s t voor d e v e rder e bes c hrijving van d e to e ts wat voor luist erdo e le n onderscheiden we op matrij s is gebruik gemaakt van de ca t egorisatie niveau i nadrukk e lijk he bben w e na ast van onderwijs doelen voor verschillend e op gaven voor glob aal luister e n ook opdrac h niveau s zoals onders c heid en in h e t s ve do e t e n vo or s ele c ti ef lui s te re n opgenom en wee r l e nbo e k r 99 r daarna a s t i s ge bruik ge m aakt va nuit he t idee da t in h e t b eg in v a n he t t aa l van de nive aub esc hrijvingen van de inv 1 9 88 ver we rvingings pro ces hi erop h e t mees t e een van d e toet s matrijzen van de aroc b e ro ep wordt ge daan intaketoetse n en d e toetsma trijzen van de welke respo ns ta ak mo et worde n uitgevo erd staatse xamens nt2 1 994 op basis va n deze aan de wijze van re s pond eren s t ell en we bronnen h e bben we p e r vaa rdi gheid en pe r althan s bij to etsing van d e luisterv aa rdigheid niveau een aantal as p e cte n van ta alge bruik zo minimaal mogelijk e eis en voorkom en vastgele gd waa rop de nivea uvorde ringento e t di ent immers te worden dat d e b e oorde lin g sen betrekking mo es ten h ebb e n ten a anzien negati ef wordt b einvloed door een bep e rkte van bijvoorbe eld lui s tervaardighe id wordt in mondelinge of sc hrifte lijk e uitdrukkings 162 moer 1996 3 vaardi gheid van d e c ursi s t om di e re d en d ering en va n de c ur s is t d e ze to et s moet ook wordt st ee ds door midd el van meerkeu z e e e n hulpmidd el vorm en bij de beslissing of d e vragen ge to e t s t dit hee ft al s bijkome nd voor c ursi st door ka n na a r ee n volge nde niveau d eel da t d e b e oordelin g s neller k a n verlop en groep omdat h e t hi e r ee n b esli ss ing me t gro om de invlo e d van de lee svaardighe id van een ter ge wic ht b e tre ft e n de betrouwba a rh eid du s c urs i s t bij de keuz e van he t go ede a ntwo o rd t e zo hoog moge lijk mo e t zijn mo et de ze toe t s b e pe rk en st aa t alles wa t in h e t opgavenbo e kje lange r zijn sta a t oo k op d e b a nd waar h et d e manie r van to e t sen b e treft s lui differ e nti e re n de opgaven n a ar ve r schille nd e te n w e aan bij de inv d a t wil zegge n d e va ar ri c htin ge n in e du cati e e n b e roep wij he bb e n di ghe d e n lui ste re n e n l eze n word e n met e r vo or gekoze n o m in de to e t sen vo or nivea u mee rkeuz e vr agen ge t oe t s t te rwijl de vaardi g i ee n de rgelijk e diffe rentiati e nie t aa n te bren he den spre ken en schrij ve n m e t op en gen o ok vakt aal z al nie t in d e te publi ceren opdra c ht en word e n ge to e tst h et ge bruik en to e t se n voor niveau z t eru g t e vind e n zijn al s van o p e n vrage n b ete k e nt voor de cur s i s te n diffe re ntia ti e n aa r opl eidin g e n b e ro e p al e n m et n ame voor de do cente n di e he t we rk mogelijk i s op ee n elementair tvr a niveau dan moe te n beoord e l en wel meer we rk maa r op lijkt ons d e prio riteit toc h te ligge n bij to e t se n dit mom ent is he t m ete n van produkti eve di e lande lijk in zetb aa r zijn e n di e op alge mee n vaardi gh e de n met b ehulp va n geslote n v ragen t aa lge bruik b etrekkin g h ebb en geen ser i euz e optie vo o r de vaardi g h eid sc hrij ve n b ete ke nt d e in d e to et sm a trij s is o p b ove n s taande manie r aan sluiting bij d e to ets ma trij s d at er opgave n p er va a rdigh ei d e n p e r niv e au ee n a ant a l k e u zijn ge m a akt waarm ee wordt ge to e tst in ho e zen ge m aakt di e t ez a me n ee n b ee ld sc h e tse n verre de curs is t in s t aa t i s om m et b ehulp va n van wat er p e r niveau van ee n nt2 leerder zee r fre qu ent vo orkome nd e woorde n zi e d e w ordt verwac ht co mmuni cati ef fun c tion ee l wo ordenlij st bij ijsbreke r deel i eenvo udig e taalgebruik vo rmt hie rbij h e t uit g angspunt boodsc h a pp e n sc hriftelijk ove r te bre nge n d e stee d s wordt aangegeven m e t wa t voo r te k s t op gave n h e bb en b etre kkin g op alled a a gse s oort en een nt2 leerder uit d e vo ete n moe t onde r werp e n e n situ a ti es binn e n de e i gen kunn e n wat voor s o o rt onde rwe rp en d e ze ervaringswere ld er worde n we ini g tot geen t ek s t soorte n be he lzen en in wat vo or so o rt forme l e ei se n geste ld aan bijvoorb eeld d e s pe l s ituati es de nt2 leerder m et d e onde rsc heid en ling of he t nivea u van d e zinsstru ctuur er t ek s t soo r te n gec onfrontee rd kan word en wordt veel gebruik gemaakt van ee n op gave n s tru ctuur waa rbij ee n d eel van ee n tek s t gege van toetsmatrijs naar toetsen ven is en de c ursi s t n og e nke l e wo ord en of kort e zinne n mo et aa nvu ll en veelal z ijn d eze voor sve cito niveau i worde n voor de vi e r o pdrac hte n s t erk ges tuurd bij voorb eeld door vaardi g he de n ver schillende rrta nivea uvord e d e in t e v ulle n wo orden aa n t e duid e n m et rin ge nto e tse n sam e nges te ld die opklimm e n in b e hulp van t ekenin getj es mo eilijkhe id sg r a ad op di e m ani e r ka n wor d en voorkome n d a t s t ee ds de z elfde to etse n b eoordeli ncs vooxs cxxrf ren bij d e vaar mo e t en wo rde n ingeze t voor uit ee nlop end e digh e d e n spre ke n e n schrij ven b e o ordeelt d e to etsfun c ti es al s bij voorb ee ld int a k e v oortgang do ce nt de uitin ge n van de cur s is t aan de hand e n evalu a ti e d e nive auvo rde ringe nto e tse n v a n b e oord e lin gsv oorschrift en er i s n a druk kunn en op ve r schill e nd e mom ente n in h e t kelijk voor ge koz e n o m d e uiting va n de c ur l ee rtraj ec t word en inge ze t d e ge pland e s i s t alleen t e b eo orde len op inhoud aan d e to e tse n kunn en tu sse ntijd s word en in geze t om formel e aspec t e n van d e uiting w oordvol g go e d zic ht te krij ge n o p de v ooruit ga n g va n orde juis t e vervoeging va n we rkwoo rden uit de c ur s i s te n binne n ee n nive au g ro ep bij elke spr aak intonatie e t c et era worden op dit va a rdigh eid is d e m oeilijkst e van de vi er to e t nivea u geen eisen ges teld voor zover ze de s en lange r dan de a ndere drie op grond van beg rijp e lijkh eid niet aa ntas t en bij sprek en de vi erde to e ts moet nam elijk ni e t allee n e en mag h e t s pree kte mpo l aag liggen en mogen er uitspraak ge d aan kunn en worde n over d e vor veel a a rzelin gen h e rhalin g en e n pauz es voor 1996 3 moer 163 voorbeel d 1 voorb ee ld 2 op de band op de band verteller in het ziekenhu i s verteller de jurk meneer kerkhof vraagt aan een twee vriendinnen praten over kleren verpleegster waar de afdeling chi welk plaatje past het beste plaatje a of plaatje b rurgie is hoe moet hij lopen vrouw 1 wat een leuke jurk heb jij aan nieuw a rechtdoor en dan links vrouw 2 ja dus je vindt m mooi b rechtdoor en dan rechts vrouw 1 ja heel mooiwaar heb je m gekocht vrouw 2 ik heb m niet gekocht zelf gemaakt man waar is de afdeling chirurgie verteller kies nu het goede antwoord vrouw u loopt hier rechtdoor dan gaat u niet de eerste maar de tweede in het opgavenboekje gang naar rechts daar is de afde ling chirurgie aan de linkerkant is de jur k de receptie twee vriendinnen praten over kleren verteller kies nu het goede antwoord welk plaatje past het beste plaatje a of plaatje b in het opgavenboekje a b in het ziekenhuis meneer kerkhof vraagt aan een verpleegster waar de afdeling chirurgie is hoe moet hij lopen ly a rechtdoor en dan links b rechtdoor en dan rechts afbee lding i voorbee ld en van luis t eropdrachten uit d e vo rde ringento e tsen niveau 1 kome n d e uiting van d e c ur sist mo e t inhou s en voor hoge re niv eaus zullen formeel taal d elijk gezie n p asse nd zijn in de gegeve n situ a kundige eise n vaker aan d e orde komen maar tie in he t b e oordelingsvoor schrift wordt dus op nive au i worden re sponse s allee n op aangegeven waarop de respon s qua inhoud inhoudelijke a dequaatheid b e oord ee ld b etrekking mo et he bbe n bij i e d ere opdrac ht word en voorb eelde n ho e zie n de toetsopgave n e r uit op d e z e gegev e n van wat goed ge re kend en fo ut ge r e bla dzijden ziet u enkel e voorb eelden van kend moet worden d e ze voorb e elde n v a n opdrachten voor de vaardighed en luistere n e n mogelijke res ponses zijn in goed ned e rlands schrijven gesc hreve n zoals gez egd b e te kent dit nie t dat de uitinge n va n de c urs is t en qua vorm ook de proeftoetsin g foutloos mo e ten zijn ve el uitinge n zu llen op woordniveau ligg en als er sprake i s van een zo a ls in h et begin van dit artik e l opg em erkt uiting op zin s nivea u dan z al deze vaak worde n will en we per vaardigh eid vi er to e tsen uit gekenmerkt door bij voorbeeld e en verke e rde brengen die opklimmen in moeilijkh eids woordvolgorde een ve rke erde vervoeging van graad om de to e tsen op die manie r s amen te w erkwoorde n of ve rkee rde intonati e in toet stell en i s h et natuurlijk nodig om inzi cht te 164 moer 1996 3 hebben in de relatieve moeilijkheid s graad van in het opgavenbo ekje all e betrokken opgave n om d e ze relatieve moeilijkh eids g raad te kunnen bepalen i s een nieuwe wonin g een proefto etsing noodzakelijk tijdens zo n proeftoetsing moeten in toetstechnisch u gaat verhuizen opzicht op elke opgave de a ntwoorden van niet iedereen weet wanneer u in het andere een representatieve gro ep zeg minimaal roo huis gaat wonen c ursi ste n word e n verzameld belangrijk schrijf een verhuiskaartje hierbij is dat dez e cursi s te n e e n taalvaardig heid sniveau hebben dat re presentati ef i s voor een nieuwe woning d e doelgroep van de uiteindelijke toets d e op 1 ruil ik m i jn oude flat in mo e ilijkheidsgra a d v an e e n opg ave wordt voor een prachtig nieuw huis nam e lijk b e paald op b a sis va n het a a ntal keren dat een op gave go e d dan wel verkeerd b eant ik heb nog een paar dagen nodig om het woord is h et z al duid e lijk zijn dat dit afhanke huis schoon te maken e n lijk is van d e nt2 vaardigheid van d e c ursi s ten 2 die de to e ts ge maakt hebb e n de niveauvorderin ge ntoets en voor nive au i maar over 3 ben je wel moete n voortgang m eten tussen niveau o e n z kom voor een kopj e koffi e zoals onde rsc he id en in de inv en in h et s ve ali eki m do e le nbo e k derhalve hebben wij aan de pro efto e tsing all ee n c urs is t en lat en de elneme n nieuw adres lindenstraat 21 di e naa r insc hatting van hun doc ent en ong e 6521 ve n ijmcl v eer de h elft van de opgave n van niveau i van d e inv goed maken d e ze cursisten krijgen in het beoordeling sbo ekje namelijk nog les op niveau i om te con trole ren of h et nive au van de ni euwe niveau 1 heeft de respons betrekking op een duidelij vord e ringe nto etse n overeenkomt m et het ni ke datum veau rvan de inv heb ben we bij de proeftoets goe dgere ke nd wordt bv in een aantal toetsbo e kj es een ged ee lt e van de maandag io januari 1 3 m ei aans taande to e tse n van niv e au i van de tnv als ankerto e t s mee g enomen foutge reke nd wordt bv vrijdag we willen p er vaardighe id op nivea u i vier niveauvorderingentoetsen van gemiddeld 25 2 heeft de respons betrekking op het benoe opgaven samens telle n dit b e tek e nt dat na de men van een activiteit die samenhangt met pro efto e ts p er va ardigh e id tenminst e ioo verhuizen ge schikte opgaven mo et e n overblijv e n uit goe dgerekend wordt bv ervaring blijkt dat on geve er 25 procent van de te sc hildere n in te ric hte n opgaven na d e pro efto ets uitvalt omd a t z e bij voorbeeld te gemakke lijk of te moeilijk zijn of foutg e re kend wordt bv omdat z e iets and e rs da n ta a lvaardigheid koffie te drinken m e te n dit be tekent dat te nmin ste 1 40 opga ven moete n word e n meege nom e n in d e 3 heeft de respons betrekking op een tijdsaan proeftoe ts d aarbij komt dan nog d e toetst ech duiding ni sche eis d a t iede r opgave door minimaal ioo go e dge rekend wordt bv c ursi s te n moet zijn gemaakt he t moge duide een week twee dage n lijk zijn dat ee n proefto ets een groot s che eps e onderneming is foutg e re kend wordt bv een andere kee r i n o ktob er 1995 heeft d e p roeft oets voor de nive auvorde rin gento etse n pl aa t sgevond en afbeelding 2 vo o rb eelde n van schrijfopdrachten uit gelukkig verklaarden ve el instellingen voor de vorde ringe ntoe tse n nive au 1 volwas s eneducatie zich onmidde ll ijk b ereid 1996 3 moer i65 om aan de proeftoets deel te nemen het aantal d e gekozen toetsopzet voor de niveauvorde aangeme lde cursiste n leek voldoende om alle rin ge nto e tsen is identiek aan die van de inv geconstrueerde opgaven in de pro eftoet s ing to etsing p e r va a rdigheid d e z e opzet bi e dt in uit te prob e ren achteraf bleek het aa ntal cur prin c ipe de mogelijkheid om cur sisten p e r sisten dat feitelijk had deelg e nomen wel wat vaardig he id na a r een niveaugro ep t e verwijz e n tegen te vallen met name bij onde rdeel h et kan voorkomen da t c ursisten voor de ver s pre e kvaardigheid wa s er ee n flinke uitval bij s c hill end e taalvaardighe de n e e n wat a ndere slechts iets m e er da n de helft van de aangemel nt2 ontwikkeling t e zien geven bijvoorbeeld de cursist e n werden de spreekto e ts en daad een c ursist di e al langer in ned erland verblijft werkelijk afge nomen het is ook wel duidelijk i s wa ar sc hijnlijk al wat v e rd e r me t de mond e dat de afname van spr eektoetse n een arb e ids linge vaardigh e d e n ee n c ursist die vrijwe l o n int e n s i eve aan gele g enheid is zeke r wa nneer midd ellijk n a binne nkom s t in n e de rla nd gaat instellingen nie t beschikken ove r e en tal en d eeln emen aa n rece pti e f gericht nt2 onder praktikum maar er is wel e en b e langrijk ver wijs z a l naar verw achting hoger scoren op d e schil in de afname conditi e s in de proeftoets toetsen voor de vaardigheden lui s teren e n l e en in d e uit te g e ven versie van de toets in de z e n doord a t in de opzet van de to e tsen ee n proeftoets was het noodzakelijk om de spraak sc ore per vaardi gheid wordt ge geven i s het van cur s i s ten op band te laten opn e men t en mogelijk om in he t tv t 2 onderwijs niveau beho e ve van ee n onderzoek n aar d e beoorde gro e p e n t e make n p e r va a rdigh eid en c urs i s te n laars b e trouwb aarhe id elk op casse tte band p e r vaardigheid te ve rwijzen 2 e e n e n d e ze lfd e ge re gi stre e rd a ntwoord hebb en we door twe e c ur s is t zou dan voor bijvoorbe e ld lez e n in ni doc enten late n beoordelen wannee r op een veaugroep 3 kunn en zitte n en voor de a nd ere opgave antwoorden bl e ken te kome n die door va ardigheden in niveaugro ep 2 maar vooral s de beoordelaars vers chi ll end werden gewaar nog is het niet onze b e doeling om m et d e deerd dan we rd d e betreffe nde opgave nieuwe to e t sen de huidi ge niveau indelin g in ge blokkee rd voor opname in d e uiteind e lijke d e volwasse n e n edu c ati e op z n kop t e z e tte n spreekto e tse n bij de toe tsen voor s pr eekvaar digh eid di e op de markt kome n is het ni e t noten en literatuur nodig om de antwoorden op b a nd op te nemen omdat de beoordeling op nive a u i i er zijn we l moge lijkh e den om as p ec ten va n d e zic h b eperkt tot het asp e ct inhoud kan de produktieve nt2 vaardigheid t e meten me t beoord eli ng o nlin e dat wil zeggen tijdens de m ee rkeuz evrag e n in bijvoorbeeld staal toetsafname plaatsvi n d en onde rde el situ a tionel e woorde nschat wordt met meerkeuze vrage n getoe ts t of leerlin ge n in het gebruik van de toetse n st aa t zijn om gegeven ee n c ommunica ti eve situ a ti e d e juis t e ges prek s modalit e it t e kie m e t d e nie uwe to e ts e n kunn en d e vorderin z e n bove ndien lat e n onde r ande re va n gen van cur sis t en binnen h et nt2 leertraject in sc hoote n de glopp e r i99o ove rtui gend beeld word en g e bracht op dit mom e nt wordt zie n da t de b e trouwbaarh eid van m e erke uze d e laatste hand gel egd aan de uitgave van to etsin g van produktieve vaardigh e den accep niveauvorde ringe ntoetsen op nive au t de tab el to t g oed is ma ar de acceptati egraad vo o r to ets en zu lle n worden uit gegeve n in de vorm d e ze manier va n to e tse n is in n e d e rla nd van een pa kke t dat naast d e toetse n zelf een no g nie t e rg hoo g handleiding curs i s tbo e kj es s leute ls e n sc ore 2 sl ec hts e nkele in s tell in ge n he bb e n hun e du ca tab ell en zal bevatte n ond ertuss en w e rken we ti eve aanbod op d e ze ma ni e r ge structureerd aa n de c on s truc tie van opgave n voor soortge mees tal wordt gewerkt in nivea ug ro e p e n lijke vorde ringentoetsen op nivea u 2 e n 3 het wa a rin de nt2 beheersing op de vier vaardi g is de bed o eli ng om de pro efto e t s voor de h e d e n min of m e er homog een wordt ve ron opgaven op niveau 2 en 3 in oktob e r 1996 te d e r s t e ld onderzoek naar praktisc he c onse late n pl aatsvind e n e n de niveauvorderingen qu enties van deze twe e manieren v a n onde r to et sen op deze niveaus te publi cer e n in de wij s s tructurering is ons ni e t bek e nd loop van 1997 166 moer 1996 3 intake t oe ts ivt2 arnh em nxoc 1993 van hugte g toetsen als spi e g els in les 1 995 78 p 13 liemb e rg e b thole n d oe le n ned erlands als twee de taal ame rsfoort svs 199 1 liemb e r g e b thol e n m huizinga f jan se n ijsb re k er i b asis lee rgang nederla nds voo r volwas sen anders talige n ams terd am m e ule nhoff edu ca t ief z jr lind e n t van der a m janss en van die te n ins taptoe ts anderstalige volwassenen arnhe m cito 1988 glopp e r k de e va n s c hoot en d e va lidit eit van meerkeuze instr umenten voor het m eten va n sc hrijfva a rdigh e id in tij dschrift voor taalbe heersing 1 990 p 93 110 schuur s u d e nive au indi cato r in les 1 9 93 66 p 26 27 s c huur s u sc i rf iiel ijk e taalvaardigh eden all och to ne en auto cht o ne leerlinge n arnhem cito 1993 toets m atrijzen staa tsex am e ns nederla nds a ls twee de taal sta a t sexame nc ommi ss ie mini s t eri e 0 c w 1 994 ongepubli ceerd 1996 3 moer 167