De kracht van rolwisselend leren. Leerlingen leren beter begrijpend lezen als ze zelf ook eens docent zijn.

corinne sebregt s taalbeleid op veel scholen erkent men de problemen van leerlingen met begrijpend lezen en probeert enen er iets aan te doen door taalbeleid in te d e krac ht van voeren in de praktijk houdt taalbeleid vaak in dat de school een of me e rdere projecten start rolwisselend lere n om docenten zich ervan bewust te maken dat de taal die zij in hun lessen gebruiken door leerlingen niet of onvoldoende begrepen wordt leerlingen le r en bete r begrijpend l e zen de volgende stap is dan het werken aan het al s z e ze lf ook een s do ce nt zij n onderwijsgedrag van de docenten en hen leren hoe zij tijdens hun lessen aandacht kunnen besteden aan schooltaal en met de leerlingen voor veel leerlingen in het vmbo is het begrijpend kunnen werken aan de ontwikkeling van lezen van zaakvakteksten een struikelblok de strategieen om schoolboekteksten te lezen en leerlingen zijn weliswaar in staat de teksten in hun tot begrip te komen schoolboeken technisch te lezen maar het ontbreekt hoewel veel docenten de problematiek ze aan vaarrliqheden ons de teksten te doorgronden herkennen en erkennen komt taalbeleid op veel bovendien hebben ze gebrekkize voorkennis en scholen niet van de grond de zwakste tvoorrlensc gat waardoor ze zich geen beeld kininen leerlingen krijgen individuele studiehulp of vormen van de vakinhoud die in de tekst wordt remedial teaching en docenten krijgen gepresenteerd veel methodes voor begrijper7d lezen scholingen waarin zij steeds opnieuw bewust streven er naar leerlingen strategieen te leren die zij worden gemaakt van de problematiek kunnen gebruiken om beter greep te krijgen op de bovendien krijgen zij handreikingen om in de tekst iii de meeste methodes wordt daarvoor een dagelijkse praktijk invulling te geven aan schoolse manier van werken gekozen de taalbeleid tot echte veranderingen komt het leesstrategieen worden uitgelegd en vervolgens gaan de echter niet omdat de docent al gauw terugvalt leerlingen veelvuldig oefenen zodat ze de aai zereikte op zijn oude manier van werken sfrategieeri leren toepassen met de methode om docenten te stimuleren om tijdens hun begrijpend lezen door rolwisselefzd leren van reguliere lessen te werken aan strategieonderwijs ijzendonrn 1998 wordt ook gewerkt aan begrijpend hebben veel schoolboekenauteurs opdrachten lezen rnaar de aanpak is anders dan die van de meeste bij de teksten in de methodes opgeno m en die methodes leerlingen ninkeri zich leesstrategieen leerlingen er toe moeten brengen om namelijk eigen door op een gegeven moment zelf in de voorkennis te activeren en hen door het rol van docent tefunctioneren beantwoorden van vragen te doen komen tot een bepaalde conclusie over de inhoud daarnaast zijn er materialen op de markt die in om te verduidelijken hoe dit in zijn werk gaat studiehulpuren en mentoruren kunnen worden wordt hierna eerst dieper ingegaan op de gebruikt om leerlingen te leren begrijpend te methodische en didactische uitgangspunten van leren lezen begrijperul lezen door roluvisselend leren dat de de methode begrijpe n d lezen door rolwisselend didactische principes van de methode in de leren van ijzendoorn 1998 is zo n methode di e praktijk ook blijken te werken wordt vervolgens in tegenstelling tot veel ander methoden ervoor geillustreerd door de ervaringen weer te geven zorgt dat zowel de leerling als de docent een die op het groen college in gouda en het manier van werken ontwikkelen die makkelijk spectrum college in utrecht zijn opgedaan tot wordt overgedragen op andere lessituaties slot zal worden verduidelijkt waarom de waarin leerlingen met teksten werken methode begrijpend lezen door rolwisselend leren in deze tijd van aandacht voor taalgericht onderwij s princip es vakonderwijs een plaats in het onderwijs de methode begapend lezen door roluvisselend programma van vmbo scholen verdient leren steunt op de onderwijsprincipes directe instructie informed instruction en reciproca l 2002 4 moer 104 teaching deze drie instructievormen leggen automatisch beheerst maar die in potentie ieder een ander accent binnen het aanwezig zijn door na de fase van voordoen onderwijsleerproces bij directe instructie is de onder begeleiding te oefenen worden de rol van de docent van belang de docent stuurt leerlingen vaardig genoeg om na verloop van het leerproces en biedt nieuwe stof stap voor tijd zelf op te treden als discussieleider door zelf stap en zeer gestructureerd aan waarbij hij door de rol van docent te vervullen in een gesprek of modeling hardop denkend voordoet welke discussie over de tekst oefent de leerling de denkstappen hij achtereenvolgens zet als hij een denkstappen en vaardigheden die de docent bepaalde strategie volgt de leerling krijgt heeft gedemonstreerd en wordt hij steeds bovendien informatie over de situaties waarin de vaardiger in het omgaan niet teksten en liet strategie gebruikt moet worden en waarom dat doorgronden van de inhoud door zo is in die zin heeft directe instructie leesstrategieen adequaat toe te passen als raakvlakken niet informed instruction zij het leerlingen eenmaal zover zijn is het de taak van dat het bij de laatst genoemde werkvorm vooral de docent om de leerlingen te ondersteunen en gaat om het informeren van de leerling over het in de gaten te houden of het proces goed hoe en waarom van een leerproces met als verloopt oogpunt de vergroting van de betrokkenheid van de leerling dit is vooral van belang voor het strategieen ontwikkelen en gebruiken van de cognitieve in liet hele proces van begrijpend lezen door strategie focusing die de leerlingen nodig rolwisselend leren gaat het om vier strategieen hebben om het probleem of een vraagstelling die de leerlingen leren hanteren om tot duidelijk te krijgen en daarmee dus ook een tekstbegrip te komen het gaat om 1 het beeld te krijgen van de te verwachten uitkomst ophel deren van moei l ij k heden 2 het in eigen deze focusing skills zijn van groot belang als woorden samenvatten van de tekst 3 het voorwaarde om reciprocal teaching vorm te stellen van vragen over de belangrijkste zaken in geven bij reciprocal teaching laat de docent als de tekst en 4 het voorspellen van de inhoud expert de leerling hardop denkend zien op van de tekst welke wijze hij cognitieve taken zoals het programma van de methode begrijpend lezen begrijpend lezen aanpakt belangrijk hierbij is door rolivisselend leren start niet een introductieles de dialoog tussen de leerkracht en de leerling en waarin met de leerlingen de vraagstelling rond het geleidelijk afnemen van de sturing door de het doel van de methode wordt verkend en docent wordt nagegaan in hoeverre en op welke wijze liet programma daar een antwoord op kan we rkwijze rolwissel e nd l er e n bieden op die manier focussen de leerlingen in de methode begrijpend lezen door rolwisselenrj zich op het leerproces dat zij gaan starten leren wordt in twintig lessen geleidelijk waardoor zij ook verwachtingen kunnen toegewerkt naar het overdragen van de sturende formuleren over de lessen daarna volgen rol aan de leerlingen in de eerste lessen neemt twintig lessen waarin de leerlingen zich richten de docent de leiding en maakt hij door middel op het verwerven van een bepaalde strategie of van directe instructie duidelijk welke lees waarin zij oefenen met een of meerdere strategieen hij hanteert wat hij doet en waarom strategische vaardigheden in de eerste tien en wat de gebruiksmogelijkheden van die lessen zijn er steeds een of twee lessen waarin strategieen zijn er wordt bovendien een bepaalde strategie geisoleerd wordt gediscussieerd over de tekst waarbij de docent geoefend om de vier lessen is er dan een laat zien hoe je een bepaalde leesstrategie kunt integratieles waarbij de tot dan toe aangeboden toepassen de manier waarop de docent de rol vaardigheden in samenhang worden geoefend van discussieleider invult laat de leerlingen zien hoe hij met de inhoud van de tekst omgaat en bewust lere n zo confronteert hij de leerling met vaardigheden de strateg i een d i e i n begrijpend lezen sloo r die behoren tot wat vygotsky omschrijft als de roli visselend leren worden geoefend worden in zone van de naaste ontwikkeling het zijn veel andere methodes voor begrijpend lezen vaardigheden die de leerling nog niet vlot en ook aangeboden en getraind soms onder ee n 2 00 2 m oer 105 andere naam maar vrijwel altijd op een andere de leerlingen authenticiteit en bruikbaarheid manier bij rolwisselend leren is het minstens zo de teksten zijn voornamelijk artikelen met belangrijk dat leerlingen bewust bezig zijn met zakelijke en informele onderwerpen zoals hun leerproces als dat zij de genoemde skaten het belang van zaterdagbaantjes voor strategieen verwerven het gaat er immers om jongeren een redding van een oude beuk door dat leerlingen na het werken met de methode de een boomchirurg en een bijna verloren gegane strategieen naar eigen inzicht en behoefte fruitboomsoort de zwijnenkeutelperenboom kunnen gebruiken bij het lezen van allerlei omdat de leerlingen zwak zijn in begrijpend teksten lezen moeten de teksten door hen gelezen het aanspreken van de leerling op zijn kunnen worden maar er moet ook voldoende vermogen om op metacognitief niveau met zijn mogelijkheid zijn om de strategieen te oefenen leerproces bezig te zijn is voor leerlingen in de soms zijn teksten bewerkt maar er is naar basisberoepsgerichte leerweg van het vmbo en gestreefd de teksten zo echt mogelijk te het vso de doelgroep van de methode niet houden de teksten die leerlingen in school vanzelfsprekend het blijkt echter goed mogelijk boeken tijdschriften en kranten tegenkomen om leerlingen te stimuleren tot het gebruik van hebben immers ook niet altijd een goede metacognitieve vaardigheden de methode is opbouw en zijn soms voorzien van illustraties en namelijk ontstaan in de lespraktijk van het een titel die de leerling op het verkeerde been vso lom onderwijs kunnen zetten de teksten in de methode bieden in ieder geval doelgroep de mogelijkheid om de betekenis van moeilijke de doelgroep van de methode begrijpend lezen woorden te achterhalen en zijn zo opgebouwd door rolwisselend leren wordt in de methode dat er na het lezen van iedere alinea nauwkeurig omschreven niet behulp van de voorspellingen kunnen worden geformuleerd resultaten die l eerl ingen h ebben behaal d op de over de inhoud van de daaropvolgende alinea tekstbegriptoets voor de brugklas hacquebord 1996 als leerlingen een totaalscore van 45 50 strategie en hulpka arte n behalen op deze toets dan kunnen zij met de om de leerlingen te ondersteunen bij het leren methode werken wat betreft technisch lezen is gebruiken van de strategieen zijn er in het een score van 50 van de 116 woorden goed materiaal ook vier strategiekaarten en twee gelezen woorden op de een nunuut test brus hulpkaarten opgenomen die door de docent op voeten 1973 voldoende om leerlingen niet gekleurd papier moeten worden gekopieerd het materiaal te laten werken dit beginniveau het is niet zo dat er voor iedere strategie een heeft vooral te maken met de moeilijkheids aparte kaart is de eerste strategiekaart heeft graad van de teksten in het materiaal er moet alleen betrekking op de strategie voorspellen immers sprake zijn van een uitdaging bij het terwijl de laatste kaart vragen bevat die de begrijpend leren lezen van deze teksten en de leerlingen ondersteunen bij het toepassen van de mogelijkheid om het leerproces positief te strategieen ophelderen vragen stellen samen waarderen als de teksten te moeilijk zijn zal het vatten en voorspellen kaart 2 en 3 breiden het lezen frustrerend zijn en niet als uitdaging gebruik van de strategieen langzaam uit worden ervaren de docent die met zwakkere voordeel hiervan is dat de leerlingen niet steeds lezers toch volgens de methodiek van het meer kaarten moeten gebruiken maar dat zij de rolwisselend leren aan het werk wil kan dit ene kaart door de andere vervangen de natuurlijk doen door zelf makkelijkere teksten te hulpkaarten zijn bedoeld om de leerlingen te kiezen ondersteunen bij het uitvoeren van de strate gieen ophelderen en samenvatten en bevatten teksten een stappenplan voor h et samenvatten van de methode begrijpend lezen door rolwisselend teksten en aanwijzingen voor het stellen van leren bevat twintig teksten waarvan er in de map vragen over de tekst vcrder zijn de foto s bij de steeds een als kopieerexemplaar is opgenomen teksten ook apart op een blad afgebeeld en als de teksten zijn geselecteerd op grond van werkblad opgenomen in het materiaal de criteria als aansluiting bij de belevingswereld van illustraties worden aan het begin van de les 2002 4 moer 106 gebruikt om leerlingen voorkennis te laten leerlingen nemen plaats rond de grote tafel en activeren en verwachtingen over de inhoud van pakken ieder een bundel teksten ze gaan les 15 de tekst te laten formuleren met de titel de leukste school van nederland lezen de tekst gaat over het nationaal school rolwi ss elend leren museum in rotterdam waar schoolklassen uit de titel van de methode noemt niet alleen het verschillende eeuwen zijn nagemaakt om mu doel dat met het materiaal wordt nagestreefd seumbezoekers te tonen hoe het onderwijs in maar ook de methodiek namelijk rolwisselend nederland zich door de eeuwen heeft leren het leren werken volgens de methodiek ontwikkeld van het rolwisselend leren is dan ook een belangrijk onderdeel van de methode i n het wie is de juf materiaal wordt veel aandacht besteed aan het voordat er met de les begonnen wordt vraagt leren rolwisselend te werken een docent kan een van de leerlingen wie is de juf de door het bestuderen van de uitvoerige leerlingen beslissen samen dat een meisje uit de handleiding en het volgen van de aanwijzingen groep dit keer de juf mag zijn eh dus het werk bij de twintig lessen zich de methodiek eigen tijdens deze les in banen zal leiden voordat er maken zo wordt een belangrijk uitgangspunt aan de les begonnen wordt wordt er van het rolwisselend leren ook toegepast in de teruggekeken naar de vorige les de leerlingen docentenhandleiding de docent leert door het hebben toen afgesproken dat ze wonder door volgen van de handleiding op de werkwijze van elkaar zullen denken en dus zullen ze zich daar informed instruction hoe hij het rolwisselend tijdens deze les aan houden vervolgens worden leren moet aanpakken en waarom die aanpak het blad met de titel en de illustraties en het blad wordt gekozen met de tekst bekeken op het blad met de het is dan ook van belang dat de docent die het illustraties staan twee foto s waarop een rolwisselend leren in de vingers wil krijgen de schoolklas uit 1921 en een schoolplaat uit handleiding aanhoudt bij het uitvoeren van de dezelfde periode te zien zijn het meisje dat de lessen en niet na een aantal lessen de handleiding juf is stelt vragen over de plaatjes wat zie je loslaat en de lessen een eigen invulling geeft op het plaatje wat staat daaronder even is er door alle lessen te doen zoals de handleiding discussie over de verschillende letters oo die op aangeeft kan een docent ervaren hoe leerlingen de schoolplaat te zien zijn een leerling denkt geleidelijk de rol van docent overnemen en zelf dat het een hoepel is maar al gauw komen de al hardop denkend een tekst aanpakken veel leerlingen samen tot de conclusie dat het letters docenten zullen denken dat de leerlingen in de oo zijn eigen school niet zover zullen komen dat zij het niet aan zullen kunnen zelf de denkstappen te in je eigen woorde n zetten en inzicht te verwerven in de tekst in de barbara vraagt aan de juf waar ze het deze le s praktijk wordt echter vaak het tegendeel bewezen zoals blijkt op het groen college in gouda en het spectrum college in utrecht remedial t eac hin g op het groen college in gouda werkt barbara bolt met de methode begrijpend lezen door rolwisselend leren tijdens de lessen die zij verzorgt in het kader van remedial teaching ze werkt met zes leerlingen die inmiddels al vrij ervaren zijn in het rolwisselend leren dit is te merken aan de wijze waarop de leerlingen zelf het werk starten barbara heeft zes bundels met teksten die zijn gekopieerd uit de methode begrijpend lezen door rolwisseleizd leren bij zich en legt die na binnenkomst in het lokaal op de tafel de wie is de jufl 2002 moer 10 7 over gaan hebben het meisje antwoordt dat de samen te vatten wordt onderbroken door een les over de titel voorspellen gaat de leerlingen medeleerling die opmerkt dat de leerling de gebruiken de vierde strategiekaart de titel geeft tekst opleest en niet in zijn eigen woorden aan dat de tekst over de leukste school van samenvat dat laatste is wel de bedoeling de nederland gaat maar wat dat precies betekent leerlingen die mag samenvatten knikt en doet zullen de leerlingen tijdens het lezen ontdekken een nieuwe poging een samenvatting van de de juf geeft een leerling de beurt de eerste tekst te geven alinea op te lezen waarna ze vraagt of de tekst leerlingen evalueren tijdens de les ook hun is wat hij verwacht had dit is de eerste vraag eigen functioneren en maken opmerkingen als van strategiekaart vier de leerling antwoordt dat ik heb fout gedacht waarmee wordt aange de tekst hem nog geen duidelijkheid geeft over geven dat hun voorspelling niet klopte met de wat met de titel bedoeld wordt een andere uiteindelijke tekst aan het eind van de les vraagt leerling merkt op dat hij fout heeft gedacht de een leerling aan de rest van de groep en aan tekst blijkt over een ander soort school te gaan barbara hoe het kan dat ze de les niet meer af dan hij had verwacht om te ontdekken waar de krijgen daar wordt even over nagedacht en dan tekst precies over gaat zullen ze verder moeten wordt de afspraak dat de leerlingen minder door lezen maar voordat ze dat doen gaan zij eerst de elkaar zullen denken weer herhaald de eerste alinea samenvatten deze stap wordt door leerlingen vinden het blijkbaar vervelend dat ze het meisje met de docentrol aangegeven hierbij de tekst niet helemaal behandeld hebben ook al hoeft barbara niet te helpen lukt het hen wel om binnen het lesuur te de juf zegt de leerlingen dat ze een repetitie constateren dat de tekst gaat over een museum vraag een vraag met een vraagwoord waarin een schoolklas uit het begin van de 20ste moeten maken waarop ze daarna samen het eeuw is nagemaakt verder valt op dat het antwoord zullen zoeken al gauw wordt de technisch leesniveau niet hoog is h et hardop vraag gesteld wat er met de school aan de hand lezen kost moeite het is daarom ook is een leerling wil het antwoord geven maar als begrijpelijk dat de leerling die hardop heeft hij begint wordt hij door een andere leerling gelezen aangeeft dat hij het lastig vindt om een gecorrigeerd omdat hij een zin opleest en het goed beeld te krijgen van de inhoud van de antwoord niet in eigen woorden geeft tekst hij moet zijn aandacht nog erg richten op uiteindelijk zegt een leerling dat ze een school het decoderen waardoor hij zich niet geheel kan nagemaakt hebben dit antwoord is weliswaar concentreren op de betekenis van de tekst een zeer korte maar juiste samenvatting van de eerste alinea van de tekst ervaringe n vervolgens worden onduidelijkheden opgehel het is overigens niet zo dat barbara als docent derd en moeilijke woorden besproken de tijdens de les niets hoeft te doen ze is actief bij leerlingen vinden de woorden naaikist en de les betrokken en volgt de stappen die de historische lastig maar al pratend komen zij er leerlingen zetten bij het ontdekken van de achter wat de woorden betekenen de leerling betekenis van moeilijke woorden stelt ze af en die de tekst heeft opgelezen vindt het lastig om toe vragen om de leerlingen te stimuleren het over de betekenis van de woorden mee te antwoord in een bepaalde denkrichting te laten denken en de samenvatting te geven hij geeft zoeken aan dat dat komt doordat hij de tekst zelf heeft barbara geeft aan dat ze erg tevreden is over de gelezen methode beqrijpewd lezen door rolwisselend leren ze werkt voor het eerst niet het materiaal maar aa ndacht voor de teks t e n h et l eze n heeft de methodiek nu zo in de vingers dat ze tijdens deze les valt op dat de leerlingen niet deze ook gebruikt om met eigen teksten te alleen niet de tekst en begrijpend lezen bezig werken in de examenklassen zijn maar ook steeds nadenken over hun leer barbara geeft als een van de redenen waarom de proces ze maken daar regelmat i g opmerk ingen methode goed beval t het feit dat de l eerlingen over en corrigeren elkaar als zij bepaalde niet hoeven te schrijven bij veel methodes voor denkstappen al hardop denkend niet juist zetten begrijpend lezen moeten leerlingen antwoorden een leerling die de beurt krijgt om de tekst opschrijven en dat vraagt zoveel aandacht e n 2002 moer io8 concentratie dat de leerlingen zich minder op leren doet er goed aan de methode precies te het begrijpen van de tekst kunnen concentre volgen yvonne heeft de ervaring dat ook ren bovendien vinden de leerlingen het stagiaires er goed mee uit de voeten kunnen schrijven vervelend over de teksten vertelt voorwaarde is wel dat zij goed contact hebben barbara dat niet alle onderwerpen de leerlingen met de leerlingen zodat het managen van het aanspreken soms vinden leerlingen het moeilijk werk in de klas geen problemen oplevert zich iets bij een onderwerp voor te stellen leerlingen moeten bovendien goed begrijpen waardoor het ook lastiger is de tekst te dat het werk alleen maar goed verloopt als er begrijpen iemand de leider is bij groepswerk is dat een medeleerling voor leerlingen is dat soms do c enten lere n va n lee rlingen wennen maar zodra er met een grotere groep terwijl barbara nog niet de methodiek van het gewerkt wordt is het nodig dat er in kleinere rolwisselend leren ervaringen aan het opdoen is subgroepen gewerkt wordt de docent kan dan heeftyvonne de jager van het spectrum college coachen en heeft daardoor ook ruimte en tijd al meer dan vijfjaar ervaring met de methodiek om zich een beeld te vormen van de ze gebruikt de methode begrijpend lezen door leesproblemen van leerlingen rolwisselerid leren tijdens de steunlessen voor vmbo leerlingen niet leesproblemen ook woorden lere n yvonne oordeelt positief over de effecten van de het werken in groepen gaat over het algemeen methode die effecten hebben niet alleen goed maar leerlingen lopen soms vast op het betrekking op de verbetering van het leesniveau ontdekken van de betekenis van moeilijke van leerlingen maar ook op de kijk van woorden yvonne lost dit op door leerlingen de vakdocenten op begrijpend lezen de leerlingen woorden waar zij de betekenis niet van kunnen leren de methodiek hanteren om teksten te achterhalen op het bord te laten schrijven aan lezen en zij gebruiken de geleerde strategieen het eind van de les worden de woorden ook bij andere teksten in schoolboeken de gezamenlijk besproken het kan dan zijn dat docenten leren van de leerlingen dat zij teksten leerlingen uit andere groepen de betekenis van moeten aanpakken door moeilijkheden op te de woorden wel kennen waardoor er toch weer helderen een samenvatting te maken en zich wordt samengewerkt bij het bespreken van de vragen te stellen en vervolgens de inhoud van moeilijke woorden de rest van de tekst te voorspellen zo wordt yvonne heeft niet alleen ervaring met de de methodiek overgedragen naar de vaklessen methode begrijpend lezen door rolivisselend leren het is volgensyvonne positief dat docenten via maar ook met andere materialen die in het de leerlingen kennisnemen van de methodiek kader van taalbeleid kunnen worden ingezet maar voor het slagen van taalbeleid is meer zoals lezen in alle vakden het projectbureau nodig alle vakdocenten moeten een manier 1998 taalspellen in alle vakken slangen e a hanteren om teksten te benaderen de stappen 2 000 woorddetective claase e a 1998 en van het stappenplan in begrijpend lezen door speurwerk griffioen maarschalkerweerd rohvisselend leren zijn goed maar op een gegeven 1986 haar ervaring is dat werken volgens de moment moeten de leerlingen de strategie methodiek van rolwisselend leren effectiever is kaarten los kunnen laten en zonder hulpmid dan het werken met de andere methoden maar delen de tekst aanpakken de leerlingen moeten er zijn ook beperkingen de woordenschat die de manier van werken inslijpen zodat ze niet leerlingen verwerven door het werken met meer hoeven na te denken over de manier beqrijpend lezen door rohvisselencl leren is alledaag waarop ze greep kunnen krijgen op de inhoud ser dan de woorden die met de andere methodes van de tekst om dit te bereiken moeten alle worden geleerd het is vooral de werkvorm die docenten ervaring opdoen met en kennis het rolwisselend leren meerwaarde geeft en die nemen van de methode op een grote school als de transfer van het geleerde naar andere het spectrum college kost het tijd voordat alle leessituaties mogelijk maakt docenten zover zijn de docent die wil leren hoe hij moet werken z a akvakteks ten le r en lezen volgens de methodiek van het rolwisselend de ervaringen niet de methode begrijpend leze n 2002 4 moer 09 door rohvisselend leren op het groen college en interpreteert krijgen de leerlingen inzicht in de het spectrum college zijn zeer positief te functie van verschillende onderdelen van de tekst noemen de leerlingen maken zich strategieen eigen waarmee zij beter begrijpend kunnen sta r t v an taalbel e i d lezen de kracht van de methode is niet alleen het inzetten van de methode begrijpend lezen de vaardigheid die de leerling ontwikkelt maar door roluvisselend leren kan de start van het ook de manier van werken die de docent zich taalbeleid op een school betekenen net als bij eigen maakt door het volgen van de methode andere stappenplannen en werkwijzers die in tegelijkertijd heeft de methode een keerzijde een school worden ingevoerd in het kader van niet alle teksten spreken de leerlingen aan en de taalbeleid heeft het echter geen zin een woordenschat die leerlingen ontwikkelen is niet methodiek als rolwisselend leren eenmalig aan de woordenschat die leerlingen in schoolboeken te leren en er vervolgens niets meer mee te tegenkomen op zich is dit niet vreemd omdat doen de kans dat dit gebeurt is echter klein de de methode niet bedoeld is om leerlingen docent die eenmaal heeft ervaren hoe leerlingen schooltaalwoorden te leren maar om hen door werken tijdens de lessen begrijpend lezen zal samenwerkend leren hun leesvaardigheid te niet gauw vervallen in een manier van werken doen ontwikkelen als de leerlingen eenmaal waarin er geen aandacht is voor strategieen als vaardig zijn in het rolwisselend leren en de voorspellen ophelderen vragen stellen en stappen die de methode hen aanreikt verworven samenvatten de oorzaak hiervan is dat de hebben kunnen zij hun vaardigheid in het docent en de leerlingen het nut ervan ervaren begrijpend lezen gaan gebruiken bij het lezen hebben en dus makkelijk zullen teruggrijpen op van vakteksten op het spectrum college wordt deze manier van werken bovendien biedt het daar ook naar gestreefd en ook barbara gaf aan groepswerk de docent beter zicht op de met examenklassen met eigen teksten te specifieke problemen van leerlingen doordat hij werken vanzelfsprekend komen er bij het de mogelijkheid heeft rond te lopen terwijl de werken met schoolboekteksten moeilijke woor leerlingen werken en zo te observeren hoe het is den aan de orde die behoren tot de schoolse gesteld met de leesvaardigheid van de leerlingen woordenschat op dezelfde manier als er nu bij klassikaal werken heeft hij hiertoe geen alledaagsere woorden besproken worden kun gelegenheid nen ook die woorden aan de orde komen het is jammer dat er in de stroom van aandacht voor taalgericht vakonderwijs weinig wordt allo c hton e leerling e n stilgestaan bij rolwisselend leren als methodiek het spectrum college is een school met een om leerlingen te leren hoe zij zaakvakteksten hoog percentage allochtone leerlingen dat juist moeten lezen het is natuurlijk goed dat er op op deze school de kracht van het rolwisselend veel scholen aan de muren stappenplannen leren wordt onderkend is niet verbazing hangen voor het omgaan met moeilijke wekkend leerlingen met een niet nederlandse woorden en het lezen van teksten en dat achtergrond maar ook leerlingen niet weinig docenten steeds weer aandacht besteden aan die leeservaring zijn vaak niet bekend met de plannen beter is het echter als de leerlingen zich manier waarop in teksten informatie wordt de stappenplannen zo eigen hebben gemaakt dat geordend in nederlandse schoolboeken voor het voor docenten en leerlingen een vanzelf met name de vakken aardrijkskunde geschiede sprekende aanpak is geworden en juist dat is de nis en economie gebruikt men bijvoorbeeld winst die met de methode begrijpend lezen door nogal eens verhalende teksten om een hoofdstuk rolu isselend ieren is te behalen in te leiden of een bepaald onderwerp te verlevendigen een leerling die de functie van literatuur die tekstgedeelten niet kent of niet uit de tekst brus b voeten m een ininuut test lisse kan afleiden dat de teksten als illustratie zijn swets zeitlinger 1980 opgenomen zal er makkelijk door in verwarring claase r e a woorddetective lisse swets raken doordat de docent tijdens de modelmg zeitlinger 1998 ook deze tekstgedeelten tegenkomt en toelicht griffioen s maarschalkenveerd a speurverk hoe hij als expert daarmee omgaat en die teksten baarn bekadidact 1986 2002 4 moer 1 o hacquebord h i tekstbeqriptoets voor de bn eklas h et projectbureau lezen in alle vakken utrecht aps 2000 rotterdam partners training innovatie 1998 jzendoorn t van begrijpend lezen door rolunsselend slangen r e a taalspellen in alle vakken leren lisse swets en zeitlinger 1998 rotterdam partners training innovatie 2000 200 2 m oe r 11 1