De ladder op en af – Training van alfadocenten in Minnesota

a n o v e r d e g r e n s de ladder op en af training van alfadocenten in minnesota op de leslla conferentie in antwerpen presenteerden patsy vinogradov en astrid uden hoe zij in minnesota docenten trainen om aan analfabete en laagopgeleide tweedetaalleerders les te geven jeanne kurvers doet een kort verslag en zoomt in op een paar elementen die ook voor docenten in nederland en vlaanderen interessant kunnen zijn jeanne kurvers universiteit van tilburg introductie het aantal cursisten en hun herkomst de overeenkomsten en verschillen weten een van de activiteiten op de leslla con varieert er worden zowel intensieve zo tussen kinderen die in hun moedertaal ferentie in oktober zo08 in antwerpen uur per week als niet intensieve cursus leren lezen en schrijven en volwassenen was een workshop van vinogradov en sen 4 uur per week gegeven en de die dat in een tweede taal leren liden daarin presenteerden zij in niveaus verschillen sterk in een groep de belangrijkste principes kennen van beknopte vorm hoe ze docenten van anal anders dan in nederland wordt het tweedetaalverwerving zoals het affec fabete en laagopgeleide tz ieerders in onderwijs doorgaans gegeven door vrij tief filter en begrijpelijke input beide twee intensieve dagdelen trainen om vak willigers die vrijwilligers hebben vaak factoren die het leren van een tweede bekwamer voor de klas te staan in deze wel een of andere onderwijsbevoegd taal beinvloeden de term affectief fil bijdrage schets ik eerst de achtergrond heid maar ze hebben vaak geen erva ter term van krashens benadering van de situatie in minnesota en de works ring met volwassenenonderwijs of alfa slaat hierbij op het feit dat het bijvoor hopleiders dan geef ik een overzicht van betisering en ook nog geen enkele trai beeld moeilijk is voor mensen om een wat daar in de docententraining zoal aan ning gevolgd patsy vinogradov en tweede taal goed te leren als ze erg de orde komt om vervolgens in te zoo astrid liden werken respectievelijk aan bang zijn fouten te maken een cursist men op een paar elementen uit hun de hamline universiteit en de afdeling moet zich veilig voelen in een groep training die ook in nederlandse en onderwijs in minnesota maar beiden bijvoorbeeld vlaamse context relevant zijn hebben ook een achtergrond als docent weet hebben van het belangrijkste in het tz onderwijs aan laagopgeleide onderzoek dat gedaan is naar deze waar en wie volwassenen groepen patsy vinogradov en astrid liden wer inzicht hebben in de componenten ken beiden in minnesota dat relatief het de workshop deel 1 cruciale kennis van leesvaardigheid fonemisch grootste aantal vluchtelingen kent van de centrale vraag bij een training voor bewustzijn fonologisch structureren de hele verenigde staten waaronder docenten van leslla cursisten vanaf van woorden woordenschat vloeiend veel somaliers en hmong vluchtelin nu de afkorting voor analfabete en laa heid en begrip fonemisch bewust gen dat zijn meteen ook de twee groe gopgeleide tweedetaalleerders is wat zijn betekent dat cursisten moeten pen met een relatief hoog percentage moeten zij weten en kunnen om ade leren niet lezers weten ddt niet dat analfabeten en zeer laag opgeleiden in quaat en professioneel aan deze groepen gesproken woorden opgebouwd zijn minnesota hebben deze vluchtelingen les te kunnen geven uit klanken fonemen de term fono recht op alfabetiseringsonderwijs en wat kennis betreft gingen vinogradov en logisch structureren phonics in het tweedetaalonderwijs dat dan ook in liden op de volgende aspecten in engels slaat op het werken met die bijna elk community center buurthuis weten wat het is om vluchteling te zijn foneem structuren woorden in afzon wordt aangeboden een klas met volwas en inzicht hebben in hun ervaringen derlijke klanken uiteen leggen en seri tz ieerders valt wel enigszins te ver weten wat de verschillende alfabetise klanken aaneenrijgen tot woorden gelijken met de klassen in nederland ringsniveaus behelzen de belangrijkste benaderingen j alfa nieuws nummer februari 2009 ia n o v e r d e g r e n s 24 binnen het alfabetiseringsonderwijs sisten een wandeling door de buurt van kennen het community center en legden alles weet hebben van de mogelijke rol van vast wat ze onderweg tegen waren geko leesvaardigheid in de moedertaal als men de supermarkt de kiosk de motor voor de ontwikkeling van lees marktkraam de stoplichten het bill vaardigheid in een tweede taal board het park het tankstation de daarnaast wezen zij er in dit deel van snackbar het postkantoor en de school hun workshop nog op dat het van alge daarbij fotografeerden ze alle geschre meen onderwijskundig belang is dat ven taal die ze tegen kwamen het een docent zich kan verplaatsen in de straatnaambord de wegwijzer reclame ervaringen van een beginnende lezer werk hard aan woordenschat en mon de prijskaart aankondigingen bustij die al tijden een heel ander soort kennis delinge vaardigheden den etc de cursisten vertelden over over taal en schrift heeft dan de docen leer de cursisten de basale voor hun ervaringen op die flinke wandeling ten die al heel lang kunnen lezen zie waarden om te kunnen schrijven pen en deze cursistenverhalen vormden het ook kurvers 2002 verder wezen zij vasthouden richting etc basismateriaal voor de ontwikkeling van op het belang van een gebalanceerde contextualiseer de alfabetiseringsin een reeks lessen voor cursisten van ver aanpak in de lessen dat wil zeggen aan structie met thema s uit het echte schillend niveau de docenten stellen dacht voor zowel gesproken als geschre leven van de cursisten doelen voor zowel mondelinge als ven taal en voor zowel technische als ontwerp je lessen zo dat cursisten van schriftelijke vaardigheden dat kan bij functionele vaardigheden verschillende niveaus zinvol bezig zijn voorbeeld zijn het eigen adres kunnen zorg er voor dat alle componenten van schrijven relevante verkeersborden de workshop deel 2 cruciale het lezen aan bod komen dus bijvoor kunnen lezen de woorden car en bus vaardigheden beeld niet alleen het leren van letter leren decoderen iets kunnen vertellen op een praktische en inzichtelijke klankcombinaties maar ook het over de eigen buurt de woorden leren manier werkten vinogradov en liden begrip van teksten of omgekeerd niet die te maken hebben met de buurt een vervolgens de belangrijkste vaardighe alleen werken met authentieke tek negatieve zin kunnen formuleren of de den uit die docenten nodig hebben dat sten maar ook aandacht besteden aan derde persoons s kunnen herkennen deden ze in hun workshop aan de hand technische basisvaardigheden in een zin het verhaal van de cursisten van heel korte adviezen die ze illustreer zorg dat zowel top down als bottom werd genoteerd geprint en gekopieerd den aan de hand van concrete voorbeel upaspecten aan bod komen om daar vervolgens verschillende oefe den en oefeningen voor de groep bij de besteed aandacht aan het aanleren van ningen mee uit te werken om de ver start van een cursus is het belangrijk dat lees strategieen wat kun je doen als je schillende doelen te kunnen realiseren docenten goed in staat zijn een assess niet weet wat er staat en studie in figuur i en 2 staan voorbeelden van ment te maken van de lees en schrijf vaardigheden dergelijke teksten en een aantal oefe vaardigheid van de cursisten in zowel gebruik voor instructies regelmatig ningen die ze daarbij gaven 2 hun eerste taal als de tweede taal en van authentieke teksten maar pas die aan hun mondelinge taalvaardigheid in de het niveau van de cursisten aan als ze we take a walk near our school we tweede taal daarnaast moet een docent er zelf mee moeten werken see many things many cars bus we zo goed mogelijk na proberen te gaan waardeer en gebruik de teksten en see cub foods a store for food across wat de concrete behoeften en wensen verhalen die uit de cursisten zelf the street there is a big park very van een cursist zijn de meeste tijd komen beautiful on the corner we see besteedden zij vervolgens aan de cursus holiday gas station humboldt ave sen voor en het werken in de klas met het ommetje in de buurt nue on other side there is caribou deze groepen de belangrijkste punten vinogradov en liden demonstreerden coffee we walk back to school next die zij noemden waren vervolgens de uitgangspunten voor to school there are many houses verlaag de affectieve filter dat wil zeg effectief handelen aan de hand van een gen creeer een veilige en productieve compleet uitgewerkte wandeling in de figuur 1 verhaal van cursisten na de wande omgeving buurt zij maakten met een groep cur ling vinogradov uden 2008 a lf a nieuws nummer 1 februari 2009 23 a n o v e r d e e n 5 1 circle we how many times do you vinogradov en liden was met name ook stop en een krantenbericht over vervoer see we de geintegreerde aandacht die ze vroe waarin die woorden verschijnen deze 2 underline all the words that begin gen voor technische en functionele voorbeelden zijn van mij de ladder af with c vaardigheden of voor zowel top down betekent top down beginnen bijvoor 3 circle there is and there are als bottom uponderdelen dit is verge beeld met een authentieke tekst en daar 4 look at school store street how lijkbaar met wat ook het raamwerk gezamenlijk de belangrijkste informatie are these words the same how are alfabetisering nt2 voorstaat uit destilleren om vervolgens op basis they different stockmann dalderop 2006 name van diezelfde tekst heel basale oefeningen 5 teacher cuts the story into 5 secti lijk het van meet af aan aandacht schen te maken zoals in het voorbeeld hierbo ons on slips of paper pairs must re ken aan zowel de basale technische ven waarin alle woorden met een c order the story and read it to each vaardigheden als de functionele vaardig omcirkeld moesten worden other heden gericht op de contexten waarin dat op en afgaan van de ladder heeft 6 teacher hands out one sentence mensen moeten functioneren docenten dus zowel betrekking op de activiteiten each to students students mingle weten ook dat beide belangrijk zijn maar van de cursisten in de groep als op de until they have the order ready and niet altijd hoe ze die met elkaar in ver instructieve activiteiten die de docent then stand in order and read their band kunnen brengen soms kan het dan bedenkt een leuke uitdaging misschien sentences aloud gebeuren dat besloten wordt eerst maar voor een team om op basis van een 7 teacher provides a cloze exercise het gehele onderdeel technisch lezen en soortgelijk uitstapje een aantal lessen te with the lea story they ve created schrijven te behandelen om daarna pas ontwikkelen voor de ant2 cursisten over te stappen op de wereld van de figuur 2 oefeningen bij tekst figuur 1 authentieke teksten of om eerst een uur literatuur vinogradov uden 2008 alleen puur technische oefeningen te kurvers j 2002 met ongeletterde ogen doen om daarna nog een half uurtje met kennis van taal en schrift van analfabeten de eerste oefeningen zijn vooral gericht teksten uit de leefwereld van de cursisten amsterdam aksant academic op beginners in het lezen en schrijven de te werken vinogradov en liden lieten publishers oefeningen 5 tot 7 op de wat meer gevor een aantal leuke voorbeelden zien van derden steeds opnieuw werden vervol hoe het ook kon en hadden daar een bij stockmann w k dalderop 2006 gens ingredienten uit de tekst en ervarin zonder aardige term voor de ladder op raamwerk alfabetisering nt2 arnhem gen van de wandeling gebruikt voor en af dat is mij uit het hart gegrepen cito schriftelijke en mondelinge oefeningen zowel dat op als dat af de ladder op bete hierbij valt bijvoorbeeld te denken aan kent af en toe de overstap maken van bot vinogradov p a liden 2008 visuele discriminatie food foot dingen tom upactiviteiten naar de grote wereld principled trainingfor leslla die je leuk vindt en niet leuk vindt i like bijvoorbeeld dat cursisten oefenen met instructors presentatie leslla my house nice shoes i don t like dark de letters en klanken van bus en car om conferentie antwerpen 24 oktober streets big dogs bouw een zin oefenin daarna ineens een paar foto s van de bui 2008 gen naam actie ding bijvoorbeeld patsy tenwereld te bekijken met car park en bus drinkt koffie gelijke klanken zoeken noten school street sky drie manieren om i de hmong zijn vooral afkomstig uit nee te zeggen in het engels etc laos waar ze al heel lang vervolgd en gediscrimineerd worden en uit de ladder op en af vluchtelingenkampen in thailand veel van de punten die aan de orde kwa 2 de voorbeelden komen uit de power men in de workshop zullen veel ant2 point presentatie die vinogradov en docenten die al enige scholing hebben liden in antwerpen lieten zien op 24 gehad redelijk vertrouwd in de oren oktober 2008 en die te vinden is op klinken het is wel interessant een aan j j leslla orgjworkshopsjpres tal punten weer eens even op een rijtje entations htrn te zien interessant in de presentatie van 24 alfa nieuws nummer 1 februari 2009