Documenten
ma yo w t v y t expliciet explicieter nog explicieter luc vercammen leerkrachten zijn opgeleid voor en vertrouwd met het demonstreren van de leerac tiviteiten verbonden aan hun leerstof zij doceren met brio interessante thema s uit hun leerstof bedenken boeiende toepassingen loodsen leerlingen stap voor stap doorheen moeilijke toepassingen de magie van het lesgeven is en blijft de hoek steen van het onderwijs in een leerproces gericht op actief en zelfstandig leren betekent de demonstratiestijl slechts een stap et doceren is een bepaalde leer blijven vonk 29 1 p 101 betekent dit krachtstijl in het eerste deel van dit dat het onderwijs de vakoverschrijdende themanummer rond zelfsturend eindtermen naast of misschien wel boven zelfstandig leren kwam aan bod dat de vakgerichte eindtermen moet plaatsen leerkrachtstijlen zich moeten aan passen onder invloed van leren leren als een school kiest voor een centrale leerlijn van het eerste tot het zesde jaar en de redactie secundair onderwijs gericht op zelfstandig leren moeten alle vakleerlijnen zich daarop zij discussieerde verder enten zie de bijdragen van gerd cornelissen en luc vercammen in vonk koen van gorp stelt zich in vonk 29 1 de 29 1 en moeten alle leerkrachten en dus vraag of er sowieso wel aparte aandacht zeker niet alleen de alomtegenwoordige col aan leren leren besteed moet worden als lega nederlands bij het de opdracht van de dragen tot die centrale staat goed onderwijs borg voor school is om leerlingen leerlijn leren leren of moet elk onderwijs te leren leren om expliciet aandacht besteden aan ervoor te zorgen dat ze dit alles beinvloedt dus leervaardigheden kennis opdoen en vaar de praktijk van het les digheden verwerven geven en uiteraard ook de magie van het deze vraag hoor je ook heel vaak bij leer klasgebeuren wouter brandt juicht deze krachten terug leren leren daar ben je toch beinvloeding alvast toe hij is ervan over permanent mee bezig in je lessen aparte tuigd 1 dat tenminste het werken in lesuren bundels rond leren leren eigenlijk studiehuis achtige richting ook voor de hoeft dat helemaal niet staat goed onder vlaamse context een uitgelezen misschien wijs borg voor leren leren of moet elk onder wel de enige mogelijkheid is om op te tor wijs expliciet aandacht besteden aan leer nen tegen de logischerwijs aldoor groeiende vaardigheden kloof tussen het huidige hopeloos achterop hinkende schoolconcept oude stijl en de bij de voorbereiding van dit tweede deel van buitenschoolse realiteit waarvoor adoles het themanummer rond zelfsturend zelf centen uiteraard niet ongevoelig mogen standig leren lag de bovenstaande vraag nov dec 1999 nummer 2 29e jaargang ook op de redactietafel hoe expliciet moe de drop en de smash uit de doeken ten cognitieve metacognitieve en affectieve gedaan gedemonstreerd en zorgvuldig vaardigheden aangebracht worden in heel getraind zo n les staat mijlenver van lekker het motiveringsdebat rond werken aan leren sporten je moet vaak stilstaan en luisteren leren speelt het woord explicitering een en daarna mag je hoogstens een bepaalde cruciale rol dat is logisch want de leer beweging uitvoeren na de lessenreeks kracht en zijn lesgeefstijl krijgen aandacht start je natuurlijk vol goede moed en met de en ook op de werkvloer speelt deze vraag hoogste verwachtingen wat bleek ik zat leerlingen staan niet onmiddellijk te trappe de hele tijd met m n racket te draaien om len om te werken aan hun leerhouding om toch maar zeker de juiste greep te bewaren na te denken over hun manier van werken bij elke pluim die in mijn richting kwam zij hebben onbewust of bewust een aantal begon ik na te denken over de meest studiegewoonten opgebouwd deze in geschikte slag kortom van enig niveau vraag stellen en vooral deze gewoonten ver was geen sprake meer en vooral het spel laten betekent een veilige en bekende weg plezier ging op deze manier volledig verlo opgeven bovendien zijn gewoonten en ren het fiasco van leren leren in de badmin gedragingen altijd een uiting van je persoon tonsport lijkheid en daarin veranderingen aanbrengen lijkt wel een aanslag op jezelf plegen weer geleidelijk aan denk je minder aan de juiste standen genoeg dus bij leerkrachten en greep de gepaste slag en niet te vergeten leerlingen moet je dan vanuit pragmatisch het elegante benenspel de partij krijgt terug en pedagogisch oogpunt niet veeleer impli vaart het zweet vloeit weer en je begint ciet te werk gaan en de termen leren leren vooral te merken dat je stappen hebt gezet en studiemethode zo min mogelijk laten in de beheersing van het badmintonnen nu vallen denk je nog af en toe aan je tactiek aan je slagen en je merkt dat je spelinzicht en je resultaten verbeteren vooral als je weer eens hopeloos achterop raakt tegen een van badmintonpluim sterkere tegenstrever kan je nu je eigen klungelen duiden je verdediging ligt aan naar shuttle flarden omdat je de fut niet meer hebt met een clear je tegenstrever naar de achterstel om scepticisme te beantwoorden kan je lijn te drijven dankzij de kennis van de bad argumenten proberen te verzamelen of kan mintonslagen kan je een antwoord verzin je bij wijze van illustratie een verhaal vertel nen om toch enkele puntjes bijeen te len laat mij met het laatste beginnen sprokkelen een verhaal over expliciet bad mintononderricht al enkele jaren speel ik op maandagavond badminton puur op recreatieve basis we werken enkele partijtjes af er wordt gestre den voor elke pluim en het zweet vloeit rijke terug naar de school lijk vanuit de oefening en de motivatie bereik je zo een zeker niveau na twee jaar en klaspraktijk kregen we via de club de kans om les te volgen bij een belgisch kampioene nog het uitgangspunt voor zelfsturend zelfstan wel doen dus na vijf minuten bleek al dat dig leren is dat het leerproces kennen leidt mijn handgreep compleet fout zat ver tot het beter beheersen ervan en zo tot volgens kwamen de slagen aan bod stap betere leerresultaten de taak van de leer voor stap en heel expliciet werden de clear kracht behelst dan naast kennis over het r in 29e jaargang nummer 2 nov dec 1999 vakgebied meer en meer ook kennis over kan bij leerlingen het inzicht en de moti het leerproces dat laatste is nieuw en vatie ontstaan om te willen leren koen bovendien is het belangrijk dat deze kennis van gorp toont in vonk 29 1 met voor ook overgebracht wordt naar de leerlingen beelden aan hoe dat kan in het basison moeten leerkrachten het dan voortdurend derwijs in het secundair onderwijs kan hebben over cognitieve metacognitieve en en moet het taakgericht onderwijs van affectieve vaardigheden moeten leerlingen de basisschool vertaald worden naar heel de tijd oog hebben voor de stapjes op zelfstandig werken en vooral ook naar weg naar en ondertussen vergeten wat ze zelfstandig leren zeker in de derde eigenlijk moeten maken of kennen neen graad moet er structureel gezocht wor liever niet dat staat gelijk met het voortdu den naar kansen tot zelfsturend zelf rend zoeken naar de juiste handgreep op je standig leren het studiehuis van badmintonracket maar toch nederland kan hier ongetwijfeld als inspiratiebron gebruikt worden zie naast een gedegen inhoudelijke vorming onder meer de rubriek ingeboekt in dit moet het onderwijs beslist ook werken aan en vorig nummer in het begin van deze de leerbekwaamheid van leerlingen leer bijdrage werd ook daarom gewezen op lingen van elke lee ft ijd en van basis tot het belang van de leerkrachtstijlen secundair onderwijs moeten begeleid worden tot zelfsturend zelfstandig leren 3 naast het aanbieden van leerkansen via deze begeleiding stoelt volgens mij op de het ervaringsleren naast de explicitering volgende principes van het leerproces liggen er zeker voort durend transfermogelijkheden voor het 1 in de loop van het basis en secundair rapen om het leerproces te duiden en te onderwijs moet er expliciet stilgestaan verbeteren elk evaluatiemoment kan worden bij leerstrategieen leerlingen gebruikt worden om te wijzen op de moeten zicht krijgen op verschillende leerstrategieen die de leerlingen hadden verwerkingsmogelijkheden cognitieve moeten aanwenden bij leermoeilijkhe strategieen zij moeten leren sturen en den vormen de leerstrategieen een plannen metacognitieve strategieen en vangnet met heel concrete handgrepen zij moeten hun emotionele leermoeilijk die de leerlingen kunnen gebruiken om heden leren aanpakken affectieve stra hun leermoeilijkheden aan te pakken tegieen deze explicitering creeert voor op deze manier kunnen de leerstrate eerst een vertrekbasis van waaruit gieen werkelijk getraind worden en kun leerlingen hun leerproces kunnen star nen de leerlingen zich de strategieen ten ten tweede een terugvalbasis waar eigen maken waardoor ze vaardig en op leerlingen kunnen steunen als zij bekwaam worden in het leren met ieren moeilijkheden ervaren in hun leerproces ieren ben je dan inderdaad voortdurend en ten slotte een communicatiemiddel bezig zie supra maar wel vanuit een om met leerlingen te kunnen werken duidelijk en essentieel kader ik meen aan hun leerproces dat enkel op deze manier ieren ieren zin vol en beklijvend werkt 2 via ervaringsleren moeten leerlingen expliciet geconfronteerd worden met een voorbeeld ter verduidelijking bij mon cognitieve metacognitieve de sturing delinge taalvaardigheid is het belangrijk dat en affectieve strategieen ervaringsleren leerlingen vertrouwd worden met publiek houdt in dat leerlingen in een situatie en doelgericht spreken op een bepaald gebracht worden waarin ze wel moeten moment moeten de aspecten van deze reflecteren op hun strategiegebruik zo vaardigheden expliciet aangebracht en nov dec 1999 nummer 2 29e jaargang il it gedemonstreerd worden bij volgende oefe blijkt de beschikbaarheid van een instru ningen in mondelinge taalvaardigheid kan bij ment rond strategiegebruik en de verwijzing de evaluatie feedback gegeven worden op naar dat instrument maakt het onderscheid de aspecten van het publiek en doelgericht tussen een studiewijzer en een werkwijzer spreken bovendien kunnen op dat moment de leerstappen aangeduid worden die gezet peter van petegem sven de maeyer moeten worden voor een volgende spreek onderzochten in vonk 29 1 het verband oefening dankzij de explicitering in de aan tussen leerstijlprofielen en kansen tot zelf vangsfase kan er bij een volgende beurt verantwoordelijk ieren zij toonden aan dat veel beter geduid worden en kan het leer dankzij deze aanpak de zelfsturing van leer proces gestuurd worden lingen verbetert ook hier komt dezelfde werkwijze naar voren een fase waarin het jan van der draai stelt het als volgt leerproces verduidelijkt wordt en een fase bovendien zal iemand zijn leergedrag niet waarin het leerproces ervaren wordt als de veranderen als hij niet zeer gemotiveerd is transfer tussen de twee fasen lukt zetten voor die verandering daartoe is nodig dat leerlingen een stap in de richting van leerbe hij een zeker metacognitief inzicht heeft over kwaamheid het eigen leergedrag en moet hij strate gieen toepassen en dus kennen persoonlijke communicatie in deze vonk heeft jan van der draai het in zijn moduul wijzer leesvaardigheid niet voortdurend over tot slot de strategieen die leerlingen zouden moe ten aanwenden wel wordt een paar maal verdwijnt met dit alles dan de magie van het expliciet verwezen naar de instrumenten lesgeven de aandacht verschuift van de orientatie op de leer leerstof naar de leer taak en evaluatie van het gaat dus expliciet over de stofverwerking en de het leerproces de overgang van naar leerling en zijn leerpro explicitering van de leerlingge richt onderwijs ces komen meer in leerstrategieen is dus zicht het gaat dus slechts een bepaalde maar absoluut nood expliciet over de overgang van leerstofge zakelijke fase in het leerproces tijdens en richt naar leerlinggericht onderwijs de leer na het leerproces kan wel naar deze fase ling centraal stellen dat is toch de hoek teruggegrepen worden als dat noodzakelijk steen van het onderwijs luc vercammen j charlottestraat 11 2550 kontich luc vercammen mailandnews com in 29e jaargang nummer 2 nov dec 1999