Lees- en schrijfvaardigheid HAVO en VWO Nederlands. Eerste concept.

bijlag e a l eesvaardigheid de kandidaat kan van enkele teksten die tot ver schillende tekstsoorten behoren en die over een the vakontwikkelgroep matiek handelen waarover de kandidaat basiskennis heeft de informatieve en persuasieve bijdrage aan de nederlands thematiek vaststellen lees en inrichting van het exame n ten minste een jaar van te voren worden twee schrijfvaardigheid havo onderwerpsgebieden centraal door de com missie examenopgaven bekend gemaakt een en vwo nederlands daarvan is een neerlandistisch onderwerpsge bied een commissie advisering thema aan eerste concep t bieding zie toelichting stelt vervolgens een documentatiemap samen die minstens een jaar van te voren aan de scholen ter beschikking staat deze documentatiemap verschilt voor havo en vwo in het abstractieniveau van de in het vorige numm er van moer is h e t groots te teksten de onderwerpsgebieden behoeven ge de elte van het co n cept examenprogramma van d e voor havo en vwo niet dezelfde te zijn i akontwikkelgro ep nederlands reeds als voorpubli deze documentatiemap is ten dienste van het catie afgedrukt om het b eeld compleet t e maken examen leesvaardigheid en het examen vo lg t hieronder h e t ontbrekende gedeelte de voor schrijfvaardigheid s te llen voor d e exam e nonde rde le n l eesvaardigh eid op het examen krijgen de kandidaten een en schriffvaardigh eid de voorges telde exam e npro aantal teksten met vragen en opdrachten uit g ramma s voor he t xnvo e n het vwo zijn volledig gereikt die in de sfeer liggen van een van de iden tiek het niveauverschil dient volg e ns de vak twee centraal vastgestelde onderwerpsgebie ontwikkelgroep tot uitdrukking t e kom en in de k eu den ze van teksten en documentatiemateriaal de kandidaten moeten van tenminste een om deze voorst ellen in de juis te context te plaat sen tekst een beknopte op de structuur gerichte verwijs t de redactie naar de voorpublicatie in moer samenvatting kunnen geven de omvang van 1 995 4 p 1 9 0 200 daar ve rantwoordt de voc de samenvatting ligt maximaal tussen 5 en ro nede rlands haar ke uzes procent van de oorspronkelijke tekst op het mom ent dat dez e moer ve rsc hijnt zal het waar de school van mening is dat voor alloch tweede con cept va n de vakontwikkelgroep inmiddels tone leerlingen extra tijd nodig is op het het licht hebben g ezie n d e voc he eft daarm ee examen kan daarvoor toestemming gegeven haar taak voltooid nadat d e coordinatiecommiss ie worden van de stuurgroep twe ede fase zich ove r h e t con het parafraseren van expliciet aanwezige of cept h eeft ge bogen is het woord vanafjanuari 1996 verwoorden van impliciet aanwezige tekst aan de politiek inhouden eindterm 1 2 vergen een niet de belangrijks te wijziging in h e t tweede concept is geringe produktieve taalvaardigheid om op dat de schrikopdrac ht uit het ei n dexamen is ve rdwe dit punt allochtone leerlingen niet op voor n en de stuurgroep s tond niet mee r dan een exa hand in een nadelige positie te brengen ver m enzitting toe aan h e t s choolonderzoek is nu het dient het de voorkeur deze vaardigheden zo schrijven van een gedo cumente erd opste l toegevoegd receptief mogelijk te toetsen op het examen verder is het niveauverschil tussen havo en vwo aangescherpt havo leerlingen hoeven slechts aan toelichin g een van de onderdelen voordracht of di s cus sie te vol de teksten behoren tot de tekstsoorten uit doen ook ho eft op het havo gee n literatuurge eenzetting beschouwing en betoog bij een schiedenis te worden onderweze n uiteenzetting houdt dit in dat objectief uitleg gegeven wordt indelingen worden aangeduid 1995 5 moer 251 domeinen subdomeinen eindterme n n leesvaar i analyseren en i de kandidaat kan tekstsoorten vastste llen op grond van he t digheid interpreteren belangrijkste schrijfdoel 2 de kandidaat kan onderwerpen en hoofdgedachten va n gehele teksten en tekstgedeelten aanwijzen of parafrasere n voor zover expliciet aanwezig en verwoorden voor zove r impliciet aanwezig 3 de kandidaat kan inhoudelijke en functionele relatie s benoemen die ex of imp li ciet tussen tekstonderdele n aanwezig zijn 2 beoordelen i de kandidaat kan een oordeel geven over d e aanvaardbaarheid van verstrekte gegevens op grond va n con sistentie vo lledigheid controleerbaarheid en relevant e gegevens over de bron 2 de kandidaat kan een oordeel geven over d e aanvaardbaarheid van meningen en argumenten op gron d van benodigde ondersteuning geldigheid van redeneringe n en correct gebruik van argumentatiewijzen 3 samenvatten i de kandidaat is in staat teksten en tekstgedeelten beknop t samen te vatten dat w il zeggen te reduceren tot d e hoofduitspraak hoofduitspraken met bijbehorend e ondersteuning of belangrijke ondergeschikte uitspraken afbeelding i d e exam ens tojvoor h e t dom ein leesvaardig h ei d samenhangen en processen worden verduide commis si e advis ering thema aanbi e ding lijkt en dergelijke bij een beschouwing houdt i de commissie heeft jaarlijks het volgende tot dit in dat interpretaties vergelijkingen verkla taak ringen opinies en dergelijke ter overweging het doen van voorstellen voor onderwerpsge worden aangeboden bij een betoog houdt dit bieden aan de commissie examenopgaven in elk geval in dat een duidelijk standpunt voortgezet onderwijs c evo wordt bepaald dat met voldoende steekhou uitwerken van de door de c evo vastgestelde dende argumentatie wordt gerechtvaardigd onderwerpsgebieden in een concrete vraag of onder basiskennis verstaan we dat de inhoud probleemstelling van de teksten zodanig gekozen moet zijn dat ve rzamelen in een documentatiemap van deze aansluiten bij de centraal vastgesteld e s ecundaire literatuur bij de uitgewerkte vraag onderwerpsgebieden voor a ll e leerlingen en in of probleemstelling het bijzonder voor de a llochtone leerlingen is verzamelen van aanvull ende bronnen bij de het van belang dat zij zich op de onderwerps uitgewerkte vraag of probleemstell ing in een gebieden hebben kunnen voorbereiden b ro nn enb oe k op het totaal van de studielast voor leesvaar 2 de documentatiemap wordt uitgebracht door digheid en schrijfvaardigheid kan bespaard de overheid worden indien als oefenteksten gebruik wordt 3 het aanvullende bronnenboek wordt uitgege gemaakt van teksten uit de documentatiemap ven door een nog nader aan te duiden instelling ten behoeve van het gedocumenteerde opstel bijvoorbeeld de sto en kan door de scholen onder teksten verstaan we ook ele ktronisch gekocht worden gepresenteerde teksten waarin de lezer zijn 4 de commissie is als volgt samengesteld eigen route door de aangeboden informatie voorzitter kan bepalen een vertegenwoordiger uit het xso en wo 2 5 2 moer 1995 5 domeinen subdomeinen eindtermen c schrijf i h et gedocu i de kandidaat k an vanuit verzamelde en of verstrekte docu vaardigheid menteerd opstel mentatie relevante inhoudselementen ontwikkelen kieze n en ordenen ten behoeve van het aangeduide doel en publiek 2 de kandidaat kan de inhoud verwoorden in een voor de doelgroep adequate stijl en in overeenstemming met de kenmerken van de desbetreffende tekstsoort de regels voor de spe ll ing de interpunctie en de zinsbouw 2 het werkstuk i de kandidaat kan over een neerlandistisch onderwer p zel fstandig documentatie verzamelen die enige omvang heeft 2 de kandidaat kan bij de verwerking van het documentatie materiaal het leesdoel bepalen een adequate leesmanie r kiezen en een leesplan vastste ll en en eventueel bijste ll en 3 de kandidaat kan vanuit die documantatie een vraagstellin g kiezen en van daar uit inhoudselementen kiezen formulere n en ordenen waarbij ook gebruik gemaakt wordt van een tekstverwerker 4 de kandidaat kan een adequate rapportagevorm kiezen 5 de kandidaat kan de inhoud verwoorden volgens de taal inhouds en vormgevingsconventies die voor werkstukken gelden 6 de kandidaat kan de tekst van het werkstuk reviseren o p basis van geleverd commentaar waarbij ook gebruik gemaak t wordt van de mogelijkheden van een tekstverwerker afbeelding z de exam ens tof voor het dom ein sc hrikvaardigheid docenten twee uit het xnvo en twee uit h et aanbieding zie toelichting stelt daartoe een vwo documentatiemap samen die minstens een een ambtelijk secretaris van het cito jaar van te voren aan de scholen ter beschik king staat c s chrijfvaardighei d deze documentatiemap verschilt voor het havo en vwo in het abstractieniveau van de kandidaat kan op ba sis van ve rzam e ld bron de teksten de thema s behoeven voor havo nenmateriaal bin nen een van te voren ingebra cht en vwo niet dezelfde te zijn onde rwerpsge bied een teks t van redelijke omvang op het centraal examen krijgen de kandi schrijven daten de keuze uit enkele centraal opge stelde opdrachten per thematiek waarover inrichting van het exame n geschreven dient te worden ook het doel ten aanzien van de gegeven thematiek en en publiek worden in de opdrachten aange het verzameld bronnenmateriaal geldt het geven volgende het documentatiemateriaal dat de kandi ten minste een jaar van te voren worden daat mee mag nemen naar de examenzitting twee onderwerpsgebieden centraal door de mag ten hoogste 25 pagina s n4 oorspronke commissie examenopgaven bekend lijk materiaal beslaan b ij de opgaven zullen gemaakt een daarvan is een neerlandistisch richtlijnen voor beperkt citeren en para thema een commissie advisering thema fraseren opgenomen worden 1995 5 moer 253 waar de school van mening is dat voor a ll och tekst van een gedocumenteerd opstel geschre tone leerlingen extra tijd nodig is op het ven kunnen worden met behulp van een tekst examen kan daa rvoor toestemming gegeven verwerker wor d en de leerkracht kan met de leerlingen de teksten wanneer de leerlingen zelf nog aanvu ll ende over het thema verwerken aan de hand van documentatie verzamelen dienen zij daarbij het verwerkte materiaal kunnen schrijf ook gebruik te kunnen maken van geautoma opdrachten uitgevoerd worden met name tiseerde gegevensbestanden tweede taalleerders kunnen zich gezien de in de regeling voor h et e xamen geeft de school beschikbare tijd voor de documentatiefase op aan op welke wijze het schrijven van een deze wijze eenzelfde informatieniveau verwer werkstuk bij nederlands is gerealiseerd het ven als de moedertaalleerlingen werkstuk wordt gemaakt aan de hand van een onder de kenmerken van de desbetreffende neerlandi stisch onderwerp bijvoorbeeld als tekstsoort eindterm 2 worden ook begrepen onderdeel van het leesdossier bij literatuur of compositorische aspecten en de opbouw een onderwerp uit he t domein kennis over een redelijke omvang voor het werkstuk ligt taal en taalverschijnselen tussen de aooo en 2500 woorden ten aanzien van het commentaar op het werk toelichting stuk geldt dat dit door medeleerlingen en of c o mmiss i e advise ring th e ma aanbie ding de leerkracht geleverd kan worden z de commissie heeft jaarlijks het volgende tot bij het gebruik maken van de mogelijkheden taak van een tekstverwerker bij de revisie van een het doen van voorste ll en voor onderwerps werkstuk valt te denken aan opmaakmogelijk gebieden aan de ce vo heden controle op het gebruik van spelling uitwerken van de door de cevo vastgestelde grammatica en stijl onderwerpsgebieden in een c oncrete vraag of probleemste lling verzamelen in een documentatiemap van secundaire literatuur bij de uitg ewerkte vraag of probleemstelling verzamelen van aanvullende bronnen bij de uitgewe rkte vraag of probleemstelling in een bronnenboek 2 d e documentatiemap wordt uitgebracht door de overheid 3 h e t aanvull ende bronnenboek wordt uitgege ven door een nog nader aan te duiden inste ll ing bijvoorbeeld de s l o en kan door de scholen geko c ht worden 4 de commissie is als volgt same ngesteld voorzitter een vertegenwoordiger uit het xso en wo doce nt e n twee uit het xnvo e n twee uit he t vwo een ambtelijk secretaris van het cito de aard van de te schrijven tekst bij het gedo cumenteerd opstel is informerend beschou wend betogend of een mengvorm daa rvan een redelijke omvang voor het gedocumen teerd opstel is 60o woorden wanneer de organisatie van het centraal exa men daartoe de mogelijkheid biedt zou de 2 54 moer 1995 5