Ontdek je plekje. Werkstages en taalondersteuning.

bv e materialen trainingen voor docenten en anne mieke janssen adviezen aan onderwijs en arbeidsorganisa ties itta herengracht 54 1017 cc amster van dieten dam tel ozo 525 38 44 itta hum uva nl uiteraard werden de opleiders ook uitgeno digd lessen de cursus nederlands op de werkvloer bij te wonen in het bedrijf omdat ontdek je plekje deze niet parallel liepen aan de training taal en vaktaal zal de uitwisseling over de bedrijfs werkstages e n gerichte taallessen in de tweede helft van 2000 plaatsvinden taalondersteuning verhall e n s h snoeken vakonderw ijs aa n ande rs taligen c tt n i996 verha ll en s l de v ries do centenh a nd leiding e n le e rd e rs woord e nbo e k e n ka ntoor ann e mi eke jansse n van die ten t oog naa r het praktijk metaalte c hniek horeca electrote c h oos te n van h e t land o m daar m et dri e b ege le id ers te niek bouw ins tallati e te chniek en verzor spreken van h et le e rwerkpl a ats enproj ect h a r ging m e ppel uitgeverij edu ac ti e f 199 6 de nb erg d e sle u te lwoo rd e n voo r h et s u cces va n e v dit project dat in 1997 we rd genominee rd voor de les trofee z ijn ko rte lijnen tusse n en flexib ilit eit b ij al le partije n d ie zich o m een vo lwassen a nders talige werk zoeke nde h e bben verzam eld o ve r h e t we rk van pi o niers dat inmiddels landelijke navo l g ing h eeft ge krege n in 1 99 7 wa s het lee rwe rkplaatse nproject harde n be rg ee n va n d e ge nomin ee rd e n voor de les trofee h e t prijzens waardig e v an dit werk st a geproj e ct voor volwas sen a nderstalig en zijn d e kort e lijnen tusse n arb e idsvo o rzie nin e burea u ni e uwkom ers e du ca ti e v e in s te ll in ge n e n bedrijven stage opdrachten vorm e n e en ba si s voor c ommuni c ati e op en o ve r de we rk s itu a ti e kort o m e en waard evol taal l e erproces met gun s ti ge to ekoms tp e r s pe ctie ven red e nen ge no eg om in h e t kad er van de ze moer ov e r int egra ti e van taalonderwijs en vakond e rwij s een s te gaan pr a ten met onze co ll ega s in het oost e n van he t land riet wol ffe nbutte l proj e ctco rdin a tor en st a ge be gel e idst er dre nthe co ll ege joke veen rrt2 do cent dunamis en mien kroezen pro jec tco rdin a tor volwass en e nedu catie duna mis ware n zo vri e ndelijk zi c h een ocht e nd vrij te ma ken om enthou s ias t o v er hun project te v erte llen dit artike l do et vers l a g v an hun erv aringe n uit he t gespre k m e t de ze men s en komen een groot aantal belangrijk e punten n a ar voren we ve rwijz e n in di t 260 moer 2000 bv e artikel naar hen als de begeleiders van het bij werkgever s ontbreekt vaak het geduld project om even rustig met zo iemand te praten als je nooit gewend bent om te praten met flexibiliteit en korte lijnen anderstaligen is dat natuurlijk ook heel moei lijk dat moet j e wel leren er zit natuurlijk het is een terugkerend thema bij ieder w erk ook een probleem bij de d e elnemer die is stageproject houd de lijnen kort en speel s nel ni et gewend dat hij in een ondergeschikte rol en flexibel in op a ll erlei on verwachte situa voor zichzelf mag opkomen en de taal speelt ties ondanks een zorgvuldige pro cedure natuurlijk ook e en rol vaak ook accepteren gee ft e e n eers t e kennism a king lang ni et altijd de e ln e mers uit voorzichti g h e id sn e l ee n baan een duidelijk b e eld van wat de d eelnemer nu tje om zich dan tijdens de s tage te r e aliseren prec i es kan e n wil en wat h e t stag e b e drijf dat z e eigenlijk me e r kunn e n en willen voor voor ogen st a at zoiets wordt va a k pas duide ons als begeleide rs heeft dan het probleem op lijk in de praktijk d e w erkplek prio ri t eit d aarom i s er to e n e e n voorb eeld d e chef van e en installati e voo r g ekozen om onmidd e llijk een tolk in te bedrijf zegt in het eerst e e va luatiege s prek schakelen die met de deeln e mer e n de die man is in zijn eigen land mi sschien een werkgever om de tafel is gaan zitten toen p ri ma vakman maar hier kunne n we er niets werd dus duidelijk d a t hij ve el meer kon en m ee t e rwijl de dee lneme r l a t e r in zijn h eeft hij ook ee n kans g ekre gen om da t t e ge s pre k me t de s ta gebege l eids ter vert elt dat l a ten zien hij v a naf h e t begin met iemand i s m eege als e r ni e t zo s nel gere age e rd wa s want s tuurd om te gr a v e n en niets i ets ander s he eft drie m a anden is niet zo lang dan had die mo ge n doen d e c h e f b e grijpt niet dat ik man die kans ni et gekregen en had d e c hef vee l mee r kan w as zijn reac tie w a t is hier bij d e l aa tste e valuati e ook niet kunn en a a n de hand zegge n dit i s ee n prima vakman hij krijgt feiten over het leerwerkplaatsenprojec t in 1995 is het eerste leerwerkplaatsenproject lwp voor allochtonen van sta rt gegaan het project is een samenwerkingsproject tussen arbeidsvoorziening profess volwasseneneducatie dunamis en het drenthe college en thans ook het bureau nieuwkomers het project is bedoeld voor personen die werkervaring willen opdoen 18 jaar of ouder zijn en nt2 niveau 2 hebben deelnemers lopen gedurende drie maanden drie dagen per week stage in een bedrijf en gaan een dag per week naar school arbeidsvoorziening zorgt voor de werving van geschikte leerwerkplaatsen en profess voor de financiele kant voordat deelnemers beginnen v i ndt een uitvoeri ge i ntake plaats aan de hand van po rtfolio s als dat nog nodig is wordt ook de taal getoetst afspraken tussen de pa rt iciperende deelnemers worden vastgelegd in een overeen komst op de werkplek zelf kr ijgt bijvoorbeeld iedereen een praktijkbegeleider om ervoor te zorgen dat de deelnemer op de leerwerkplaats niet alleen werkt maar ook leert krijgt hij zij opdrachten mee in het stagewerkboek in het logboek wordt door de deelnemer verslag gedaan van zijn werkzaamheden iedere terugkomdag op school begint met een rondje stage waarin leuke en minder leuke ervaringen besproken worden dat is een gelegenheid om naar elkaar te luisteren elkaar op te beuren en te leren van de e rvaringen van anderen op die lesdag ligt het accent s ochtends op taal en in de middag op sociale vaardigheden de scheidslijnen zijn niet zo strikt de rode draad voor zowel de ochtend als middagbijeenkomsten wordt gevormd door het stagewerkboek bijvoorbeeld s middags treedt een gak medewerker op als gastdocent dan staan in de ochtend relevante vragen die hem gesteld zouden kunnen worden op het programma naast het stagewerkboek is de stagebegeleider het belangrijke bindende element tussen de bedrijven en de opleiding zij heeft wekelijks een individueel gesprek met iedere deelnemer en bezoekt hen ook regelmatig op de werkplek de stage wordt afgesloten met een eindgesprek tussen alle betrokken instanties waarin sterke en zwakke punten aan de orde komen in een feestelijke entourage wordt daarna een ce rt ificaat uitgereikt dat ce rt ificaat biedt geen garantie op een baan maar de kans daarop wordt aanzienlijk vergroot het project heeft inmiddels landelijke uitstraling gekregen en wordt uitgevoerd onder de naam werkstage met taalondersteuning 2000 moer 26i bv e van mij een autootje en mag langs de klanten hij toch wel vaak alleen zit in de kantine d a n om problemen o p te lossen en als die i s er altijd wel iem a nd die d at ook e rvaren men s en e en buitenl a nd er ni e t binnen wi lle n heeft e n v ert elt hoe zij dat probl eem h eeft l a ten dan hebben zij pech dan zitten ze in de opgelos t v a n een mede c ursist wordt dat veel kou maar deze meneer gaat mooi voor mij eerder aangenomen dan van ons wij haken werken daar dan op in met uitingen die in zo n geval van pa s kunnen komen zoals mag ik er ev en zo n gebe urteni s he e ft ook gevolgen voor de bij ko m e n z itte n er g e b e urt in de praktijk terugkomdag op sc hool in h et middagpro veel meer dan wij kunnen voorzi e n e n dat gramma komt dan bijvoorb ee ld omgaan m et dragen cursisten ze lf a an in verband met die kritie k e n opkom en voo r je rechte n aan d e orde kantin e bijvoorbeeld w e rd het duidelijk dat daa rvoor w orde n in h e t ochtendpro gr a mm a e r in s ommige b e drij ve n s tamt afe ls zijn waar gesc hikt e taa luitinge n ge o efend die terug j e ni e t zomaar aan schuift dat mo et j e dan kom e n in het midd agprog ramma in roll en ook acce pteren spele n e e n ander voorbe eld a ls i e mand er o ve r ook die hel e kort e lijn n aar h e t arb eids klaagt da t ze op h e t werk doen alsof ze bure au is c ruciaal t o en blee k uit e e n tu ssen ac hterlijk is ze zou niet eens w e t en hoe ze tijd s ge s pre k in een b e drij f d at er e ve ntu eel e en toil et sc ho on m oe t mak e n dan w ee t d e w e l ee n baan inzat ma a r dat di e niet dir ec t gro e p ha ar haarzuive r uit te legge n dat ze dat voorhanden w as werd het arb eids bureau a l a zo niet op moet vatte n dat i e d e r professio minute ingescha ke ld om te proberen iet s t e n e el we rk zijn ei gen pro c edur es h ee ft e n dat re gele n met melke rt ban en die samenw er die aan i e dere we rkne mer duidelijk gem a akt kin g ve rloopt nog s t ee d s uitst e ke nd als d e mo e te n word e n beg el e id ers b elle n dat het arbeid sbur ea u onmidd ellijk iets moet do e n dan g e beurt dat het stagewerkboek ook zo w a s er ee n vrouw voor wie d e werktijden e en proble e m ble ke n daa rv oo r in he t sta g ewerkb oe k staan voor i e dereen kwam een ni e uw e rege lin g uit d e bu s zulk e o pdrac ht e n di e c ursi st e n in hun e i g en we rk hee l pra kti sc he dingen wa arop zaken stuk s ituati e mo eten uitvo e re n zie afbe elding i en kunn en lop e n moeten sn el geregeld kunnen 2 zo moeten ze b eschrijven w a t d e onge worde n sc hreve n regels in het bedrijf zijn kleding v oorsc h ri fte n w e rktijd e n wie m e t u en wie heterogene groepen en maatwer k met j e aang esproken w ordt en do o r wi e d a t k an ook beteke nen dat e r e e n ve r sla g ge maa kt uit de verhalen wordt duidelijk d a t er gewe rkt mo e t worde n van ges pr e kken met c oll ega s of wordt met zee r he tero g ene gro ep e n afge stu meerder en over zijn of haar functie in he t de e rd e artsen e c on om e n e n me nse n die de bedrijf dat typ e opdrac hten vormt weer een h ele da g puntlassen in de asse mbl a ge kom en ge zam e nlijke basis w aa r he e l uiteenlopende e lk aar t eg en in ee n gro e p d e b egel e ide rs produ c t en uit voort kunn e n kom en b esc houw e n het duid elijk als ee n uitdaging in h e t stagew e rkboe k zit een onderd e el d a t om er bij d ie grot e vers cheid enhe id voor te i edere w e ek teru g komt he t verz a melen van zorgen d at ie d e reen wat leert maa r ze z ijn minimaal tien nieuwe woord en di e met het e venee ns van m ening dat je daarover niet al vak te maken hebb e n zo komen c ursisten t e probl e mati sch mo e t do e n v e el m e er ove r hun ei ge n bran c h e t e weten er is meer geme enschappelijk dan je d enkt daar kunnen docenten individu eel oefenin deelnemers h ebbe n v a ak de zelfde problemen gen bij maken maar het i s ook h ee l handig in de omgang met men s en en met regels op om z e te gebruiken als kapstok in d e klas om het werk je moet ook niet v e rgeten dat ze specifi e ke dingen over het werk t e laten wel gewend zijn om te func tione ren in vertelle n dan moet namelijk ook uitgelegd gemeleerde gro e pen d at soort dingen kwam worden wat die woorden betek e nen e e n vaak naar voren tijdens het rondj e h oe is h e t andere methode is de rest van de groep te laten van d e wee k gegaan dan merkt de een op dat achterhalen w a t die woorden betekenen i n 262 mo er 2000 bv e drenthejwcollege volwasseneneducatie vechtstreek de spron g stage weekversla g datum 2l uj a n weeknummer 2 stagiaire naam stagegever b ed rijf c c pi praktijkbegeleider verrichte werkzaamheden e wer er v je j o v q vw 13 2 9c2c el dg o l c wa r k lsr n n n e d cpir iei e wgj9 o ic gj j l d le lcgcch 1ig c gn cn ac o c u week k fl 5 e i g ij aj r v gi g iri w c ve s c h ic e v ce i k 1a f m s e j ctrr gv7 t cf l sn rr s 1 i g s f gr flr ri d r v r e e rt a s k r mei d v r c o i dla ik ol c vfor dc