Opzoeken of leren? Een grammatica voor anderstaligen.

recensi e behandeld grammaticaal onderwerp en de antwoorden ac hte rin h e t boek wijzen op een eve ntueel gebruik als leergr ammatica ook de term gebruik uit de titel blijft bij d e geert van de ven aanwijzingen voor de ge bruike r in de luc ht han gen g aat het hie r om een tradition e l e uitl eg opzoeken of leren ov e r vorm e n g eb r uik v an e en gr a mmati caal onderwerp of wordt ee n gramm a ti c a een grammatica voor bedoeld die i s ges t o eld op taal gebruikss ituati es e n s ta at de a uteurs e en me er c ommunic atieve anderstaligen opzet voor o gen the proof of the pudding is in the eating aa n d e hand van de vorm e n de inhoud va n d e gramm ati ca probe e r ik hierond e r t e ontra fel e n welke doelen d e a ut eur s w el en w e lke zij niet jo se bale x martine j e tte n li esbet korebrits o f s lec hts t e n dele wa arm ake n gramm ati ca in geb ru ik ne de rlands voo r ande rs t alige n ams t erd am antwe rp e n int ertaal gebruik als leergrammatic a 1 99 5 1 6o blz isbn 9 545 1 0 57 9 f 3 27 5 elk hoofdstuk van h e t bo e k be halve he t ee r s te i s volgen s eenze lfd e principe geord e nd gra mmatica in ge bru ik ne derla nds voo r a nde rs eerst volgt ee n ko rte voorb eeldte ks t wa arin tal ige n i s een grammatic a bedo eld voor ande r s e en grammatic aal fenomee n wordt geintr o tali ge volwasse ne n met ee n midd elb are of du ceerd hi e rn a volgt info rma ti e ove r h e t hoge re vooropl e iding de gr a mmatic ale gebruik van h et ve rsc hijnse l vervol ge ns komt ond erwerp en di e in he t boe k word en ge pr e de s truc tuur van ee n taaluitin g aa n bod eve n se nt ee rd zijn gesc hikt vo or c ursiste n o p h e t tu ee l a angev uld m e t opm e rkinge n e n extra niveau van b eginn e rs tot h et nive au van h alf uitl eg te nslo tt e volgen enkel e o efeninge n die ge vord e rd e n d e gramm a ti ca staat nie t op in neun e r s t e rme n vooral tot n oe feninge n zic hz e lf ma a r die nt als hulpmiddel bij ee n h erkenning e n begrip en s o efeningen ba s i s me thode ned erlands r e produkti e bep erkt blij ve n neuner e a d e aut eurs zijn in d e a a nwijz inge n voor de 198 1 d e inde ling voorbeeldt e ks t informatie gebruik er niet e xpli ci e t over d e doels tellingen over het gebruik de s tru c tuur extra uitl e g e n van de gramm ati ca dat de grammati c a die nt oefening i s v o or teerders h erkenbaar uit ge voor gebruik in de klas of individu eel thui s werkt in de lay out en maakt zo de the ori e maakt ni e t duidelijk wat voor ee n ge bruik de m a kkelijker to e gank e lijk auteurs beoge n i s de gra mmati ca ee n n aslag het eers t e ho o fds tuk wijkt af va n d e va s te werk de lij s t en ac ht erin het bo e k en he t indeli ng omdat hierin ee n overzicht m e t uit regi s ter vormen hi ervoor een sterke a anwij leg wordt ge gev en van gramma tic ale t erme n zing dez e zijn bijzond e r nuttig bij zelfs tandig in de aa nwijzingen voor de geb ruik e r staat he t gebruik van de gramm a ti c a zo i s e r ee n lijst advi es om dit ee r s te hoofdstuk door t e nem en met vert aalde grammaticale te rmen en gels voorafg aa nd aan de ande re h o ofd stukken de fran s duits turks en ar abi sch ee n lijst me t ove ri g e hoofds tukke n b e handel e n d e b e lan g vee lg e bruikte onre g elmatige werkwo orde n rijkste ond erwerpen uit d e traditionele re de e en lij s t met va a k voorkomende sc heidb are kundi ge e n t a alkundige gramma tica d a arbij we rkwoorden een lij st met ve el voorkomende t eken ik aan dat niet alle hoofds tukk e n geh eel werkwoorden met e en vas t voorzets el in h e t traditione el zijn s amenges teld het bijvoeglijk bo ek i s ook een reg is ter opgenomen met naa mwoord en het verkl e inwoord zijn bij gramma ti c ale onderwe rpen en realis ati e s daar voorb e eld onde r een noemer gebra c ht van kenmerk van een pers o o n of ding bezit s rel a ties mogelijk s treven de auteurs ook andere worden niet a ll een met h e t bezittelijk voor did a ctisc he doelen na de oefeningen na elk naamwoord aangeduid ook van en de ge nitief s 168 moer 1996 3 worden hier b ehandeld in h et hoofdstuk over de o e fenin gen zijn weliswaar se mi authentiek de hulpwerkwoorden van modaliteit staat ook s amenhangend e te ksten en dialoge n uit alle de gebi edend e wij s b ehandeld ke nmerken d aags e ta alge bruiks s itu aties ma a r ik b e twij van een s ituatie of handeli ng d ez e laa t s te fe l of zij de ni euws gi e ri g heid voldoende prik sam e nvoeging i s nogal kunstma ti g d e s ame n kelen bind e factor tusse n modalit eit en gebi ed e nde wij s i s de be lee fdh e id va n een taaluiting het gaa t d aarbij bij voorb eeld om h e t vers chil tus in de volgende tekst zijn de telwoorden die se n t aaluitinge n al s g eef mij de m elk en kunt u een precies aantal aangeven vet gedrukt de m e lk eve n aa ngeve n als tu blieft in he t hoofd s tuk wo rde n ec hte r vee l m ee r asp ec te n van d e mevrouw driessen gaat boodschappen hulpwerkwoorde n b e h andeld d a n allee n doen ze moet opschieten want het is al b el eefdhe id daarm ee krij gt de gem ee nsch a p tien voor zes en de supermarkt sluit om p elijk e no e mer w e l erg we ini g basis e n do et zes uur op haar lijstje staan de volgende kun s tma tig aa n d e be handeli n g van b e zits dingen lfz liter melk 250 gram champig relati es daarent ege n werkt verheld erend voor nons drie tomaten twee ons vlees en leerd ers omdat d e ze info rmatie natuurlijk bij een pak rijst e lk aar hoort ee n goe d e tr a nsfe rbe vord erende s ta p di e d e afbeelding 1 ee n prikkel end voo rbeeld a ute urs h e bb e n ge nome n b e treft d e woorde n sc hat woorden ui t de voorb e elde n en uit d e d aarbij do e t d e uitleg ove r h e t gebruik va n d e o efe nin gen zijn zo vee l mo gelijk afkomstig uit gr a mm a ti cal e s tru ct ur e n doet so ms erg h et b as iswoord enb oek nederla nds van d e kleyn abs trac t a a n we gebruike n de volto o id tegen e n ni euwbor g waarop ook vee l b as i s me th o woordi ge tijd bij ee n b esc hrij v in g of hande d es zi c h ba se ren dit be te ke nt dat d e c ur si s te n lin g of situ ati e uit h e t ve rl e d en d e ze hande bij h e t doorn em en va n de gr a mma ti ca d e ling of si tu ati e i s afgelop e n h e t res ultaa t va n ge lege nh eid hebb e n d e ze woorde nsc hat ve r de handeling of situati e heeft een relatie me t d er in t e s lijp en het h e de n ik wee t ni e t o f de cur s i s ten de z e d e leerde rs vind en in de grammatica weinig inform a ti e zonde r m ee r kunn en vertale n n aa r aa nwijzin gen ho e zij d e s tof kunne n le re n hun eige n s ituati e vo or docent en zijn geen s p ec ifi e ke aanwijz in e en authe ntie kere presenta ti e van he t ge n gegeve n ho e de le erstof over te drage n se mi authe ntie k voorb ee ldmate ri aa l zou de ze ker als het ge bruik uit de tit el produkti ef b e t ekenis van een o efen i ng of t eks t o ok meer mo e t worden opgevat zijn a a nwijzinge n daa r tot zijn r ec ht late n kome n d e m eeste o efe nin toe en aanvu llinge n noodz akelijk d e n en s gen of vo o rb eelde n zi en e ruit als het vo or o efe ninge n op zi c h geven imme r s weinig aan b eeld in afb ee lding 2 l eidin g tot vrij ge bruik va n h e t gel e erd e dit i s j a mm er de mee s te ge bruike rs zulle n uitein in de volgende tekst zijn de bijvoeglijke delijk toch uit zijn op toep as si ng in d e praktijk naamwoorden vet gedrukt d e be re idhe id tot dro o g zwemme n wordt aanzi e nlijk ve rgroot als er zi c ht i s op e cht te koo p wat er c e n n oefeningen di e e e n communica tion gap b evatte n zoud en wat dit b e tre ft moti een oud huis uit 1930 met een zonnige verende r kunn e n werk en bij dit soort o efe tuin het huis heeft een ruime lichte ningen is d e informati e niet gelijkelijk ove r de woonkamer met een houten vloer en een d eeln em er s ve rdeeld zodat al s vanzelfspre k end moderne keuken op de eerste verdieping d e b ehoeft e onts t aat dez e informatiekloof te zijn twee kleine slaapkamers en twee gro overbrugge n e n indien nodig d e grammati te slaapkamers de badkamer is n ieuw c ale s truc tuur te reali seren het huis ligt in een rustige buurt ook in een ander opzi cht i s h e t d e vraag of leerde r s voldoende worden uitgeda a gd het afb ee lding 2 een ad verte nti e zonder de a uth e n gele erde toe t e passe n de voorbe e ldteks ten en tie k e opmaa k 1996 3 moer 169 het spre ekt vanzelf dat een a uthentieke e en ta al k a n vers nell en mits dit op h e t jui s te wee rgave van een te ks t in dit geval e en a dve r moment geb e urt d ez e voorwaard e wordt tentie voor cursis t en in s pire rend e r we rkt al s d oo r diverse a nd ere a uteurs o nde rsc hr even c ontra st e en van de we ini ge auth e ntie ke illus huls tijn 19 8 8 kwakernaak 1 995 z ij h e t dat trati es uit h et bo ek bij ee n o e fening over t e l deze aute ur s wijz en op de pro bl e me n om e en woord en juis t e volg orde vast te s tellen d e ze probl e men moge n ontwikke la a r s van ee n lee r g r a mmati ca oefening 1 e r ec ht e r niet van weerhoude n praktijkke nni s mevrouw driessen doet boodschappen bij e n intuiti e over de ze verwe rvings vol gord e te verschillende winkels ze betaalt met ge bruiken en t e ve rantwoo rde n als d e gram cheques hieronder staat een voorbeeld van m a ti ca als leergr ammati ca is bedoe ld z o u de een chequ e lee r s tof minde r geformalisee rd e n gel eide lijk er mo e t e n worde n gebrac ht een s tand aa rd voor voorkant van een chequ e d e volgorde van aanbi e d en i s e e n s t e m eer v 9 i v il e wen se lijk o mdat veel b asi s me th o des w a a rvo or pos11k1h k cir b tf ur e d e g ra mm a t ica ee n hulpmidde l wil zijn hie r 24 7 3286 y y ove r o o k gee n duid e lijke aanwijzinge n geven gebruik als opzoekgrammatic a h et reg is t er ac hte rin h et b oe k geeft d e gram 528769