Documenten
mieke smits gedurende de eerste en tweede periode staan de aanvankelijkheidsprocessen centraal met als subthema s aap noot mies en kinderen verschillen in de vaklijn staat voor nederlands didactiek reflecteren en de module didactiek vnri aanvankelijk lezen erf schrijve n op het programma de studenten lopen construeren in ee n stage in de middenbouw groep 3 4 de bedoeling is dat wat er in het thema behandeld pabopraktij k wordt in samenhang gebracht wordt met de stof uit de vaklijn en dat de stage ervaringen direct er varinge n van een ople idin gs do ce nt ingezet worden tijdens het leerproces hierdoor ned e rl an d s kan intensiever en betekenisvoller gereflecteerd worden op de stage ervaringen en geleerd wor den van de stage smits m toegespitst zelf reflecteren era construeren zijn belangrijke pijlers in de evaluatierapport 1995 opleidirgsdidactiek tenminste in de retoriek hoe liet net als inhouden op de pabo kennen de er in de iverkelijke praktijk aan toegaat blijft vaak stageopdrachten een opbouw in complexiteit orrzichtbanr veel meer dan nu liet geval zouden ure als toenemende complexiteit wat betreft de opleiders inzicht moeten geveii in onze eigen praktijk inhouden kennis uit boeken en uit stage door erover te publiceren en er met elkaar opeiilijk over ervaringen die binnen de pabo aan de orde te discussieren eeri poging komen betekent ook toenemende complexiteit in dit artikel beschrijft mieke smits lianr ervaringen wat betreft kennisconstructie en het reflecteren als opleidingsdocent nederlands met tweedejaars kennisconstructie is steeds gebaseerd op een pabostudenteu tijdens de module aanvankelijk lezen theoriecomponent en op praktisch handelen erg schrijven irt relatie roet rcflectereti en coristmeren het praktisch handelen kan zowel in de eerst volgt een uitlei van de plaats van de module in pabopraktijk uitgevoerd worden als in de liet pabo curriailiuri en de begrippen constructief cri basisschoolpraktijk onder andere door middel reflectief vervolgens beschrijft mieke smits laar van constructieve fricties die voortkomen uit rennier van tverken en geeft zij tot slot eerlijk haar verschillen tussen bevindingen weer ondanks tegenvallende resultaten kennis uit of van de basisschoolpraktijk bij de studeilten heeft haar aanpak toch ziiigehaa we kennis uit of van de pabopraktijk kunnen er allemaal weer vare leren ervaringen uit basisschoolpraktijk op basis van deze fricties formuleren studenten nieuwe leervragen die tot nieuwe kennis leiden in de pabopraktijk van arnhem onderdeel van waarop weer gereflecteerd wordt hogeschool van arnhem en nijmegen staan samenhang reflectie en gezamenlijk construeren ta ak va n de opl e idin gs do cen t van kennis hoog in het vaandel de samenhang het is aan de opleiders reflectieve en construc wordt gewaarborgd door het werken in thema s tieve vaardigheden bij studenten te ontwik en subthema s die de rode draad in de opleiding kelen dat stelt hoge eisen aan de opleiders om vormen greep te krijgen op deze materie probeer ik als naast de thema s krijgen studenten vakmodules opleider nederlands didactiek verschillende die sterk gerelateerd zijn aan de thema s zaken uit waarvan ik vooraf aanneem dat waardoor de samenhang wederom gestalte daarmee het reflectieve gedrag van studenten krijgt studenten lopen stage in de groepen die bevorderd wordt reflectie voorai tijdens de op dat moment het beste aansluiten bij de uitvoering van de module schrijf ik als opleider betreffende thema s en vakmodules op de pabo zoveel mogelijk op wat en hoe ik dingen doe bijvoorbeeld in het tweede jaar is het reflectie tijdens door achteraf de aanteke hoofdthema van de verbredingsfase bert ik ningen van voor de les en tijdens de les te didactisch en pedagogisch goed bezig en staan er vergelijken stel ik mezelf de vragen wat er goed vier subthema s op het programma ging vat niet en hoe ik daar in een volgende le s 2002 1 moer 26 schema 1 overziclu pabo pabo il verbredingsfase ben ik didactisch en pedagogisch goed bezig aap noot mies kinderen verschillen educatief ontwerpen weten wat je doe t stage middenbouw stage onderbou w vakke n didactiek van verschillende taalontwikkeling stageopdrachte n aanvankelijk kinderen jonge kind in het kader va n lezen en schrijven verschillende taalontwikkelin g didactiek van aanpakken bij etc en het inrichte n rekenen aanvankelijk lezen van lees etc en schrijven schrijfhoeke n gerelateerd aan stageopdrachten etc etc verbeteringen in kan aanbrengen door mijn lijkheid cotiperatie leren leren leren en reflecteren eigen onderwijs zo precies mogelijk te voor ook in discussies op de pabo komen deze expliciteren en opnieuw te beschouwen termen regelmatig terug tijdens studiedagen reflectie achteraf hoop ik vat te krijgen op dienen de termen als fundament als we ons succesvolle mornenten voor mij zijn succesvolle eigen onderwijsprogramma doorlichten en of momenten momenten dat ik merk dat de herschrijven geholpen door scholingen studenten vat krijgen op de stof en er actief voorzien we deze begrippen van een inhoud constructie mee bezig zijn de succesvolle waar we allemaal achter kunnen staan ervaringen dienen weer als basis voor nieuwe wat betreft de teen constructief zijn de opleiders modules en als inspiratiebron voor collega van pabo arnhem het inmiddels niet elkaar eens opleiders mijn rol als actieve onderzoeker van dat het verwerven van kennis niet zozeer liet mijn eigen pabopraktijk probeer ik op deze resultaat is van directe overdracht door de wijze vorm te geven maar hoe krijg ik nu vat opleider op de studenten snaar vooral het op die succesvolle momenten hoe betrek ik resultaat van denkactiviteiten van de studenten studenten actief bij zowel de procesevaluatie als zelf waarbij eigen voorkennis en omgang met de productevaluatie voor mij twee kernvragen rijke leer leef situaties een belangrijke rol toen ik in 1999 weer begon met de module spelen dus creeren we op de pabo leerom didactiek van aanvankelijk lezen en sclirijven in gevingen waarbinnen studenten op verschil relatie niet het thema lende manieren daadwerkelijk actief en maar eerst wat verstaan wij als opleiders van constructief bezig zijn individueel zelfstudie pabo arnheni onder constructief en reflectief uren samen niet andere studenten studie groepen en tijdens begeleide studiegroepen het b e grip c ons tru e r e n studenten en opleider in de documenten over het onderwijs op de nieuwe kennis koppelen aan eigen ervaringen pabo s pml startbekwaainheden zelfevaluatie en die van anderen binnen een leeromgeving rapporten komen herhaaldelijk de termen die prikkelend is vormt de basisgedachte achter kennisconstructie cortstrueren zelfverantwoorde het concept van onze opleiding in het kade r 2002 1 moer 27 van scholingen van de opleiders zijn de onder mijn werkwijze in het kade r van de werpen kenniscoi2straictie door middel van activerende module a a n va nkelij k leze n e n schrij ven instructie en reflecteren uitgebreid aan de orde de kunst is om als opleidingsdocent al die geweest ter bevordering van de eigen mooie woorden en de betekenissen die we daar deskundigheid op het gebied van activerende met elkaar aan geven tijdens de modules handen instructie werd de mogelijkheid geboden als en voeten te geven modules die qua tijd opleider nee te doen aan een begelei bepaald en beperkt van oervang zijn maar dingstraject het begeleidingstraject bestond waarin we toch zoveel mogelijk kwaliteit willen eruit dat onderzoekers van de universiteit van leveren waarin zoveel mogelijk de samenhang nijmegen de opleidersgeleide activiteiten tussen de verschillende activiteiten duidelijk volgden en aan de hand van observatielijsten de wordt genaakt op constructieve en reflectieve activiteiten beoordeelden op activering wijze lamberigts r e a 1999 ik heb als opleider van deze mogelijkheid gebruik gemaakt in het overzichtsschema van het tweede jaar van de term constructief heeft gedurende deze pabo arnhem is het thema ben ik didactisch en bijscholingen en begeleidingstrajecten een pednqogisch goed bezig aan de orde de invulling inhoud gekregen die door het pabo team van het pabo programma is sterk georienteerd onderschreven wordt en op basis waarvan op de stage studenten lopen stage in de themaboeken vakmodules en stageplannen middenbouw bij voorkeur groep 3 en het herschreven worden thema is daarop toegespitst het eerste subthema heet aap noot mies en de h et begrip re fl ec te re n aanvankelijkheidsprocessen staan dan centraal reflecteren is een belangrijke vaardigheid om waarbinnen begripsontwikkeling en syrabool op constructieve wijze kennis te vermeerderen veruverviwg belangrijke termen zijn zowel volgens korthagen 1998 is iemand bezig te binnen het thema als binnen de vakmodules reflecteren als hij probeert zijn ervaring en vormen deze begrippen de rode draa d en of kennis te her structureren aan de hand de symboolverwerving is in principe tamelijk van de cyclus van korthagen leren we vak didactisch specifiek studenten hun ervaringen en kennis te bijvoorbeeld binnen nederlands didactiek her structureren in verslagen logboeken essays kinderen de codes symbolen leren die we en dergelijke de vijf stappen uit de cyclus gebruiken om schriftelijk met elkaar te bieden de studenten houvast communiceren en de wereld te leren l de student voert een bepaalde handeling uit begrijpen 2 hij blikt terug op het handelen of bijvoorbeeld binnen tekenen didactiek 3 hij wordt zich bewust van essentiele kinderen leren de beeldaspecten kleur vorm aspecten vlak en dergelijke inzetten om met behulp 4 hij ontwikkelt alternatieven voor een van tekeningen niet elkaar te kunnen andere aanpak communiceren en de wereld te leren 5 hij probeert de handeling uit in een nieuwe begrijpen situatie achterliggende gedachte is dat met de verworven symbolen die verschillend van aard als opleiders nemen we aan dat studenten hun zijn de begripsontwikkeling veel neer kansen reflectieve vaardigheden ontwikkelen door deze krijgt niet alleen via woorden maar ook via stappen steeds weer te herhalen en door tijdens andere kanalen via beelden muziek evaluatieve gesprekken naar aanleiding van het begripsontwikkeling is iets dat de hele dag werken in themagroepen stage en dergelijke doorgaat niet perse vakspecifiek maar kent deze stappen te laten terugkeren uiteraard ook vakspecifieke begrippen zowel op inmiddels zijn alle opleiders op een of andere basisschoolniveau als op paboniveau denk maar wijze bijgeschoold in het voeren van reflectieve aan de specifieke woorden die wel bij rekenen gesprekken aan bod kornen zoals decimale getallen procenten optellen aftrekken maar niet z o 2002 1 moer 2 8 gemakkelijk in een gymles daar zijn woorden als en om studenten te stimuleren te schrijven heb bokspringen zweeds balspel tikkertje met honk ik het idee van de schriften geintroduceerd aan etcetera bak tennen begrippen het begin van de module spreek ik met de studenten af dat zowel de studenten als ik het in de vorm van een hoorcollege geef ik samen proces gaan vastleggen in schriften het is de met een collega opleider wereldorientatie en bedoeling dat per bijeenkomst een student in didactiek een college in het kader van het klassenschrift zoveel mogelijk opschrijft en begripsontwikkeling mijn collega gaat vooral in bijhoudt wat er gedaan wordt hoe er gewerkt op de leerpsychologische aspecten van de wordt en hoe de schrijfstudent de bijeenkomst begripsontwikkeling planniveau begripsniveau ervaren heeft ook ik maak tijdens de en episodisch niveau a la boekaerts en simons bijeenkomsten aantekeningen en daarbij let ik en ik ga vooral in op de talige aspecten hoe zijn met name op actieve deelname studiehouding begrippen woorden opgebouwd en wanneer en wat ik zelf vind van de bijeenkomst deze spreek je over een concept label kenmerken aantekeningen zullen ook een rol spelen bij de relaties en connotaties daarbij maak ik gebruik beoordeling van de student zodat niet alleen de van het boek van marianne verhullen woorden vakinhoud van de module getoetst wordt maar leren ivoorden orrdenvijzen ook het proces dat we gezamenlijk doormaken naast deze hoorcolleges verzorg ik ook het we willen bij kinderen tenslotte ook zowel het vakspecifieke deel van symboolverwerving en proces als het product in kaart brengen begripsontwikkeling de rnodule didactiek van aanvankelijk lezen en schrijven centrale vragen aan het einde van de module is het de daarbij hoe leer je alle kinderen lezen en bedoeling dat ik de schriften van de studenten schrijven decoderen en coderen en op welke en van mij analyseer op sterke momenten die wijze draagt het kunnen lezen en schrijven bij stukken zet ik bij elkaar en deel ik de laatste aan de begripsontwikkeling bijeenkomst uit roet de volgende vragen de bedoeling is dus dat tijdens de vakmodules zie je in de stukken terug wat je hebt geleerd de opleiders verbanden leggen met de stof die en hoe je hebt geleerd tijdens de hoorcolleges in het kader van het hoe vind je dat jijzelf hebt geparticipeerd in thema aan de orde is geweest om op die manier dit proces de studenten te laten ervaren dat er samenhang is tussen de verschillende vakken en het thema via deze werkwijze hoop ik het reflectieve we weten immers dat studenten niet zonder gedrag van de studenten te bevorderen ze meer relaties leggen tussen de verschillende actiever bij hun eigen leerproces en onderdelen generalisatie en transfer komen in kennisopbouw te betrekken construeren de regel niet vanzelf tot stand er va ringen naa r aanl e idin g va n het wer d e praktijk va s tl egge n in schrifte n ke n met de sc hrift e n als opleider schrijf ik veel op naar aanleiding van wat ik doe hoe ik dingen aanpak en waarom introductie schrifte n ik het zo doe vaak op losse blaadjes of op de het introduceren van de schriften en studenten achterkant van mijn lesvoorbereidingen die bereid vinden erin te schrijven leverde weinig aantekeningen vormen voor mij de basis om de problemen op gezamenlijk hebben we wel een vervolgactiviteiten beter op maat te kunnen aantal afspraken gemaakt om de positie van de ontwikkelen en om modules bij te schaven schrijver tijdens de les duidelijk te krijgen opschrijven zie ik voor mezelf als een de student die schrijft belangrijke manier om vat te krijgen op mijn krijgt een kopie van de aantekeningen die eigen praktijk i k vind ook dat studenten hun gemaakt zijn in het schrift beleving en bevindingen van de praktijk zouden hoeft tijdens de bijeenkomst niet snee te moeten opschrijven niet alleen achteraf maar doen aan de opdrachten juist ook tijdens het proces hoeft niet bang te zijn dat de aantekeningen om mijn eigen schrijfsels meer te systematiseren tegen hem haar gebruikt worden 2002 i moer 29 inhoud van de schrifte n auditieve synthese en hoe er gewerkt wordt in aan begin heb ik de studenten drie vragen tweetallen oefeningen bedenken en klassikaal meegegeven aan de hand waarvan zij de bespreken de student die dit all emaal opschrijft aantekeningen kunnen maken ervaart het als minder prettig getuige haar wat wordt er aangeboden gedaan commentaar op het feit dat een student iets hoe wordt er gewerkt onvoorbereid voor moet doen als opleider geef wat vind ik ervan ik hoofdzakelijk aan dat er sprake is van bepaald gedrag zonder er verder op in te gaan tussen het na elke bijeenkomst heb ik de aantekeningen in fragment van de opleider en de student is wel de schriften gelezen niet deze drie vragen in aan te wijzen hoe het komt dat student x met mijn achterhoofd zo teruglezend valt op dat de een rood hoofd voor de klas staat hier is wel beschrijvingen van de studenten zich hoofd een moment waarover we in de afsluitende zakelijk beperken tot wat er gedaan wordt en bijeenkomst over kunnen praten bij wie ligt de dan vooral tot wat er door mij gedaan wordt verantwoordelijkheid om het huiswerk naar voor mij wel een mooie manier om te zien wat behoren te maken er wordt opgepikt en waar ik nog aandacht aan moet besteden hoe er gewerkt wordt komt commentaar bij fragment 2 veel minder vaak terug en hoe het geheel uit het fragment van de student maak ik op dat ervaren wordt door de student komt zelden er verschillende inhouden aan de orde zijn in de terug les in een paar fragmenten zijn deze drie relatie leren zien tussen de verschillende achterliggende vragen wel terug te vinden deze activiteiten die de studenten in het kader van fragmenten geef ik hier weer en zal ik kort het thema aanvankelijkheidsprocessen hoor becommentarieren college werkweek en vakmodule onder nemen commentaar op fragment 1 vakinhoudelijke begrippen van betekenissen de student geeft in fragment 1 goed weer wat er leren voorzien aan de orde komt hoe het aan de orde komt en vakinhoudelijke keuzes die gemaakt kunnen hoe zij het geheel ervaart i nhoudelijke aspecten worden bespreken komen naar voren wat zijn klanken wat is fragment 1 uit iet schrift van de studen t eerst is er besproken wat er de vorige week aan de hand is geweest de stof van het huiswerk wordt opgehaald aan de hand van vragen komt de stof langzaam boven de letters worden uitgesproken als klank en benoemd iedereen moet 2 aan 2 een visuele oefening maken met de letter k er zijn nog even wat vragen en dan heel veel overleg hierna voorbeelden laten zien jos geeft voorbeeld van auditieve synthese voor de klas samen wordt besproken wat anders moet de volgende oefening gaat over leren lezen aanmerkingen de dingen gaan soms te snel zodat er nog aardig wat vragen zijn jos stond met een rood hoofd voor de klas hij voelde zich erg ongemakkelijk probeer eerst uitleg te geven en dan pas iemand voor de klas te zetten het wordt op het laatst erg rumoerig fragment 7 uit het schrift van de opleider studenten zijn minder to the point vinden het moeilijk op te blijven letten wel goede inbreng van de studenten huiswerk is niet gemaakt het is onduidelijk of dat voor iedereen geldt wellicht zijn er studenten die het wel gemaakt hebben maar het niet kenbaar maken wel leuke sfeer in de klas maar weinig studie en taakgericht 2002 1 moer 30 fragment 2 u it het schrift valt de studen t rumoerig begin hoe was de werkweek wat was de bedoeling van de werkweek spontaan zingt de klas gezellig het eet aankondigingslied van kamp we hebben groepsgevoel relatie taal en andere vakken begripsontwikkeling niet vakspecifiek en symboolverwerving vakspecifiek iedereen moet 1 woord opschrijven begrip wat de kinderen geleerd hebben van de werkweek dit roept verwarring op en commentaar bijvoorbeeld speurtocht zweeds loopspel spelencircus samenwerking heel veel noemen dit woord karen zegt stift pierre zegt opdrachtentocht kennen de kinderen dit woord als begrip nee dus bij karen gebeurde dit wel terugkoppeling naar het hoorcollege dit is begripsontwikkeling we brengen dingen in samenhang zoeken naar verbanden waar ben ik docent nu mee bezig terugkoppelen herhalen klas is nog steeds rumoerig maar mensen reageren wel op de les en zijn niet met iets anders bezig commentaar dat we zo weinig doen we worden moe van luisteren als jullie stil zijn kunnen we sneller opschieten problemen bij het huiswerk gegeven huiswerkopdracht niemand heeft die gedaan onduidelijkheid want niemand heeft het in de agenda staan dit wekt irritatie is dit hbo discussie blokletters leren schrijven of aan elkaar als 1 e schrift zijpad kopieen van verhalen van allochtone kinderen die 1 jaar in nederland zijn worden door docent getoond alma wil graag door met de les heel veel begrippen snapt ze nog niet en deze discussie vindt ze zonde van haar tijd heeft ze persoonlijk wel gelijk in vind ik iedereen reageert ook positief op haar fragment 2 uit liet schrift van de opleider ik ben begonnen met de koppeling te leggen tussen de werkweek en het thema spontaan beginnen ze een lied te zingen kennelijk een groepsgevoel oproepend i k laat de studenten uitzingen wat heeft de werkweek roet het thema te maken de studenten weten niet meteen op welk thema ik doel terugverwijzen naar het hoorcollege en het sub thema koppeling met het hoorcollege wordt niet zonder meer gelegd klas vindt het moeilijk geconcentreerd te blijven ik vraag hen hoe dat komt verschillende redenen worden aangegeven 1 het is saai wat is dan saai we zijn veel niet herhalen bezig echter ik merk dat de kern van de zaak niet begrepen is het ligt denk ik ook aan de klas zelf dat er geen tempo is als er beter gestudeerd zou worden thuis zou het sneller kunnen sterk consumptieve houding bij de meesten tamelijk extern georienteerd moeilijk vast te stellen wie wel geinteresseerd is zeggen die niets of zijn er geen 2 het is veel te moeilijk te veel nieuwe begrippen ik laat niet voor niets de begrippen terugkomen en proberen van een inhoud te voorzien maar we zullen ook geduld moeten opbrengen voorlopig vind ik nog dat de begrippen die ik hanteer in de lessen door iedereen gekend moeten worden discrimineren analyseren en synthetiseren en dergelijke het lezen en schrijven vormt de basis voor veel activiteiten in de basisschool toch maar weer doorbijten uit ervaring weet ik dat dit ieder jaar zo verloopt tijdens een gesprekje niet student die vandaag het verslag gemaakt heeft merkt zij op dat er ook zo verschillend les wordt gegeven 3 studenten zeggen in verwarring te raken omdat ze bij verschillende docenten soms tegenstrijdigheden horen bijvoorbeeld bij de schrijfdocent die zegt dat je kinderen in begin groep 3 niet moet laten schrijven terwijl ik docent nederlands zeg dat je kinderen juist onmiddellijk moet laten schrijven juist in blokschrift dit zijn wel momenten dat ik graag met mijn collega in gesprek zou willen zijn samen niet de studenten vorm van reflectieve discnurse ik zal zien of ik dat deze periode nog geregeld kan krijgen ik geef vervolgens 4 argumenten waarom ik ervoor kies wel blokschrift te laten schrijven en het verbonden schrift nog uit te stellen 2002 1 moer 31 toch maar weer even doorpezen met de les de studenten hebben de opdrachten niet uitgevoerd wisten ze niet want ik zou niets hebben gezegd weinig neiging tot zelfreflectie en zelfverantwoordelijkheid nemen voor het eigen leerproces en het construeren van kennis in de opleiding hebben we deze wijze van leren hoog in het vaandel staan werkt het niet doen we het niet goed als opleiders is deze wijze van werken niet geschikt voor dit ty pe student ik geef weer een opdracht per onderdeel van het proces oefeningen stof bedenken is te ruim dan maar sarnen thuis de opdracht afmaken en inleveren er is veel discussie kennelijk die gevoerd wordt doen was het eerste antwoord straffen later op basis van nieuwe inbreng van studenten werd dit gelukkig wel gerelativeerd en vonden deze discussie vindt hoofdzakelijk klassikaal ze toch wel dat ze zelf de verantwoordelijkheid plaats en wordt als vervelend ervaren moeten dragen uit mijn eigen aantekeningen blijkt dat ik steeds inspeel op wat de studenten inbrengen en vervolgens heb ik de studenten gevraagd hoe daardoor in de ogen van de studenten zijpaden zijzelf in dit hele proces gefunctioneerd hebben bewandel het is de vraag nu ik dit zo teruglees voor dit eigen leerproces mogen ze zichzelf een of het verstandig is steeds in te gaan op wat de cijfer geven met argumenten waarom zij vinden studenten individueel inbrengen niet voor dat ze dat cijfer verdiend hebben dat cijfer telt iedereen leven dezelfde vragen aan de andere mee niet het tentamen waarin vooral de inhoud kant vind ik dat studenten op deze manier veel van het aanvankelijk lezen en schrijven zal van elkaar leren leren over het vak te praten in worden getoetst vaktermen en leren hun visie op schrijf onderwijs te ontwikkelen een paar reacties van studenten en de cijfers die ze in dit fragment is wel mooi te zien hoe ik als zichzelf hebben gegeve n opleider relaties leg en samenhangen laat zien ik vind dat ik tijdens de lessen waarin ik daarmee aantonend hoe complex het vak leraar aanwezig was geprobeerd heb om goed op te basisonderwijs is de vraag is echter of de letten ik ergerde me af en toe aan de klas studenten dat nu ook zien wanneer die constant rumoerig was soms liet ik ene automatisch meeslepen voor de refle c ti e ac htera f lessen geef ik me een 8 wegens tijdgebrek tijdens de laatste bijeenkomst heb ik heb ik mijn huiswerk niet bijgehouden verschillende fragmenten van de studenten en hiervoor geef ik mezelf een 4 ik heb wel van mij naast elkaar gezet en uitgedeeld niet de een en ander uitgeprobeerd op mijn broertje vraag te reageren op hun eigen observaties en op hij zit in groep 2 hiervoor geef ik mezelf een die van mij 8 gemiddeld dus een 6 5 studenten vonden dit een heel moeilijke ik vind dit een moeilijk vak ik kreeg het idee opdracht met behulp van vragen van mijn kant van de rest dat iedereen het vak onderschat kwamen we wel iets verder maar in reflectieve ik heb wel veel van deze lessen geleerd zin leverde het gesprek weinig op bijvoorbeeld theorie het is heel boeiend om hier in je de relatie eigen verantwoordelijkheid en niet stage mee bezig te zijn en te observeren als maken van huiswerk zie fragment 1 werd de lessen sneller waren gegaan had ik ook helemaal niet gelegd na doorvragen vinden de minder moeite gehad met mezelf studenten het de verantwoordelijkheid van mij concentreren een 7 want i k ben de deskundige om hen zover te in het begin van de lessen was ik erg krijgen dat ze huiswerk maken ik moet dan wel gemotiveerd ik maakte het huiswerk en lette heel precies opgeven wat er gedaan moet tijdens de les op ik vond de stof tijdens worden en hoe het gelezen moet worden en wat de lessen soms moeilijk te begrijpen dit er belangrijk is voor het tentamen op mijn kwam door rumoerigheid van de klas en de vraag wat ik dan moet doen als zij hun werk niet snelheid waarmee we de stof bespraken 2002 1 moer 32 hierdoor zakte mijn motivatie een 7 energie tijdens de les alles bijhouden op alle voor mijzelf heb ik het gevoel dat ik goed niveaus is haast niet te doen heb meegedaan niet de discussies ik vind dat het inzetten van de schriften op deze manier je goed je best doet een 7 5 heeft weinig extra s opgeleverd aan inzicht in eerste instantie vond ik alles best vaag over het ontwikkelingsproces van de waardoor mijn werkhouding niet altijd goed studenten was naarmate we meer lessen hadden gehad de schriften van de studenten lezen en er en de stage begon kwam er een ommekeer bruikbare stukken uithalen en uittypen natn in mijn houding i k kreeg meer interesse en onevenredig veel tijd in beslag en heeft begon te snappen wat nu eigenlijk de rode uiteindelijk voor de studenten weinig draad was mijn houding ten aanzien van het opgeleverd noch in reflectieve zin noch in huiswerk was niet goed deze student constructieve zin heeft zichzelf geen cijfer gegeven niet de studenten snaar ik heb alle ik vind dat ik wel een goede leerhouding heb verantwoordelijkheid in handen genomen en gehad voor elke les heb ik de stof gehad niet name door vooraf alles heel doorgenomen en een grove samenvatting precies te verantwoorden en te expliciteren gemaakt k vind het een interessante module daardoor lag er voor het gevoel van de want ik heb er nog nooit zo over nagedacht studenten al veel vast terwijl ik juist de de hoeveelheid is vel groot maar toen ik het bedoeling had alles zo open mogelijk te doorhad viel het wel mee een 7 5 8 presenteren en zodoende alle ruimte voor discussie te geven op basis van de reacties van de studenten mijn eigen bevindingen en het tentamen heb ik een als opleider ben ik door de verslagen van de beoordeling samengesteld zodoende hoopte ik studenten en die van mij wel veel beter gaan in beeld te brengen of ze tot kennisconstructie zien dat ik studenten weliswaar uitdaag vooral gekomen zijn tijdens de module en of ze hun in discussie en veel ondersteun maar dat ik reflectievaardigheden hebben ontwikkeld tevens te veel de verantwoordelijkheid voor liet hele proces en het product in eigen handen con c lus i e ex pe riment mi slukt houd de studenten voelen zich daardoor construeren en reflecteren zijn twee belangrijke minder betrokken dan ik zou willen pijlers in de praktijk van pabo arnhem als op basis van deze ervaringen heb ik de module opleider ben ik steeds op zoek naar manieren om aanvankelijk lezen en schrijven totaal anders studenten zover te krijgen dat ze leren reflecteren ingericht niet daarbij veel aandacht voor de op eigen en andermans praktijk om dit te eigen verantwoordelijkheid van de studenten bereiken heb ik studenten tijdens de lessen veel ten aanzien van zowel het leerproces als het opdrachten gegeven waarover we iedere keer uiteindelijke product niet ik maar de studenten weer klassikaal discussieerden daarnaast heb ik zijn nu aan het werk geweest en hebben kennis in deze module expliciet ingebouwd oen van geconstrueerd en gereflecteerd niet klassikaal buitenaf naar het proces proberen te kijken en maar op basis van cooperatieve werkvormen erover te schrijven tot slot heb ik de studenten in een volgend artikel zal ik uit de doeken doen laten reflecteren op de schrijfproducten van hoe ik te werk ben gegaan henzelf en van mij als opleidingsdocent zodoende zouden ze hun eigen ontwikkeling in expliciteren van het eigen onderwijs en erover beeld moeten krijgen en zou ik als opleider een schrijven voor een tijdschrift heeft voor mij als gefundeerde beoordeling moeten kunnen geven opleider wel degelijk zin gehad enerzijds om de eigen praktijk bij te stellen en anderzijds om als ik nu terugkijk op deze manier van werken deze ervaringen met collega s te delen en dan denk ik dat ik er niet in geslaagd ben om dit zodoende van elkaar te leren te bereiken het kostte al niet al veel te veel inspanning wordt vervolgd van nl ijn kant niet a ll een in tijd naaar ook in 2002 1 moer 33 literatuur gemeten via de perceptie van leerlingen in korthagen f leraren leren leren realistisc h pedagogische studien nr 76 1999 blz 36 50 opleidingsonderwijs geinspireerd door schok agnes red suidicqids 2000 2007 pabo ph a kohnstamm amsterdam vossiuspers arnhem 1998 smits m toegespitst zelfevnointiernpport arnhem lamberigts r p j den b rok k derksen en t lerarenopleiding basisschool hogeschool bergen het concept activerende instructie gelderland februari 1995 2002 1 moer 34