Tevreden, maar ’s avonds ‘pompaf’! – Beroepsopleiding voor analfabete anderstaligen

Publicatie datum: 2009-01-01
Auteur: Bert Aerts
Collectie: 12
Volume: 12
Nummer: 2
Pagina’s: 1-5
e r k n u t v 0 e r n g tevreden maar s avonds pompaf beroepsopleiding voor analfabete anderstaligen in antwerpen loopt momenteel in het verlengde van het succesvolle equalproject analfabeten ingeburgerd aan het werk zie alfanieuws 2007 3 een nieuw project voor analfabete anders taligen bert aerts medewerker in het equalproject en co auteur van de methodiekbeschrijving hierbij coacht nu de instructeurs hij stelt ook het nieuwe project voor bert aerts karel de grote hogeschool antwerpen voor wie goed nieuws voor analfabete zeer laag taalvaardige mensen uit de antwerpse regio die graag hun plaatsje op de arbeidsmarkt willen veroveren tot voor kort verwees vdab de vlaamse dienst voor arbeidsbemiddeling en beroeps opleiding deze doelgroep meestal door naar het centrum basiseducatie open school in de volksmond de inrichters van alfabetiseringscursussen en nederlandse taallessen voor laagge schoolden eerst nederlands leren en daarna een beroepsopleiding vanuit het perspectief van vdab een begrijpelijke keuze maar voor de analfabete cursist die aan het werk wil een ware calvarie van een specifiek vak aangeboden ze male instapniveau dat vdab voor de tocht zijn weinig intensief gemiddeld drie meeste van zijn beroepsopleidingen de alfabetiseringstrajecten bij open halve dagen per week en ze duren voor vooropstelt zit een analfabete cursist schoei worden namelijk niet in de con namelijk erg lang al snel 600 uur bij open school op de text van werk laat staan in de context om richtgraad i i te behalen het mini banken dat staat gelijk aan twee jaar alfa nieuws nummer 2 mei 200g 1 e r k n u t v 0 e r n g instapeisen betrokken is vijf maanden lang een beroepsorientatie het hoeft dan ook niet te verwonde intensief voortraject nederlands voor voorafgaand aan de eigenlijke ren dat een aantal cursisten mensen de technici op het programma staan beroepsopleiding staat er nog een ori die alles in zich hebben om perfecte de mondelinge modules 02 en 03 de enterende week op het programma schoonmakers keukenmedewerkers technische schrijfmodule 05 en de maar dit keer in de schoot van de sec of tuiniers te worden gedemotiveerd functionele schrijfmodule 06 gedu tor waar men voor gekozen heeft een afhaken nog voor ze met een vakop rende vier voormiddagen per week cursist die bijvoorbeeld kiest voor de leiding begonnen zijn met het pro de doelen situeren zich zo veel moge opleiding bouw draait al eens een ject traject naar werk voor analfabete lijk in de context werk als de cur dagje mee en krijgt onder andere anderstaligen behoort dat scenario sisten bijvoorbeeld hun naam en informatie over het huishoudelijk voorgoed tot het verleden met dit adres leren kopieren op een docu reglement in het opleidingscentrum project voorziet vdab immers voor ment gebruiken ze daar een sollicita en over zijn mogelijke beroepsuitwe het eerst in een structureel aanbod tieformulier voor gen die week fungeert tevens als specifiek gericht op de doelgroep van laatste uitstapmoment voor de cursist analfabete zeer laagtaalvaardige loopbaanorientatie anderstaligen de instapeisen zijn na dit voortraject stromen de deelne de eigenlijke beroepsopleiding navenant deelnemers hoeven geen mers door naar loopbaanorientatie en dan is het zo ver dan kan het letter te kunnen lezen en schrijven kiezen dat vdab op maat van de echte werk beginnen de beroepsop zelfs niet in hun eigen taal en ze analfabete doelgroep ontwikkelde leiding vier voltijdse maanden lang hoeven amper nederlands te begrij een week lang wegen de deelnemers krijgen de cursisten een geintegreerd pen het mondelinge instroomniveau de eigen verwachtingen en wensen programma voorgeschoteld van vak werd bepaald op de eindtermen van ten aanzien van een tewerkstelling af lessen werkplekleren nodo module ol van het alfabetiseringsaan aan de realiteit van de vlaamse nederlands op de opleidingsvloer bod nt2 bij open school dat komt arbeidsmarkt ze richten de blik naar vakspecifiek nederlands algemeen overeen met 120 uur of ongeveer 3 binnen welk werk wil ik graag doen nederlands alfabetiseringslessen tra maanden les daar vdab wil met dit wat zijn mijn troeven met welke jectbegeleiding sollicitatietraining en project nog voor het einde van 2009 beperkingen moet ik rekening hou stage vdab zelf verzorgt de beroeps 120 mensen bereiken en zo veel den en naar buiten wat moet ik opleidingen pst professionele mogelijk van hen activeren bij voor kunnen om als keukenmedewerker in schoonmaaktechnieken en keuken keur in het nec normaal een grootkeuken mee te draaien wat medewerker in de horeca de oplei economisch circuit houdt een job als metserdiender in dingen bouwen groen worden uitbe laat ons voor we het woord geven vaak immers strookt het beeld dat de steed aan levanto vzw vereniging aan iemand van het opleidend perso deelnemers gevormd hebben van de zonder winstoogmerk na de beroeps neel de blik even richten op het tra eigen mogelijkheden en beperkingen opleiding komt dan de tewerkstel ject dat vdab voor deze doelgroep niet met de werkelijkheid hetzelfde lingsmotor van vdab op gang de uitgestippeld heeft de codewoorden geldt voor hun perceptie van wat het cursisten kunnen gedurende zes daarbij zijn intensief en geintegreerd betekent om te werken in vlaanderen maanden rekenen op arbeidsbemidde de deelnemers stellen dit beeld bij en ling ondersteuning in hun zoektocht een voortraject nederlands kiezen uiteindelijk voor een opleiding naar werk en jobcoaching ondersteu eerst volgen de deelnemers bij open met finaliteit in een van de sectoren ning op de werkvloer tijdens de eerste school dat als partner bij het project bouw groen horeca of schoonmaak weken van hun tewerkstelling 2 alfa nieuws nummer 2 mei 200g e r k n u t v 0 e r n g ondersteuning van de lesgevers werk voor analfabete anderstaligen voor een goed begrip zou je even voor de lesgevers in dit project de onder haar hoede ze leert hen mop willen schetsen hoe een doorsnee taaldocenten en vakinstructeurs van pen stofwissen sanitair reinigen en week hier in het opleidingscen vdab m aar ook die van de partner meer van dat alles trum eruitzag organisaties levanto vzw en het was geen lachertje voor de deel werkvorm vzw is de opdracht hoege dag marina hoe staat het met de nemers de volledige woensdag don naamd niet evident normaliter wer deelnemers derdagvoormiddag en de volledige ken zij met cursisten die al zijn ze goed het zijn spannende tijden vrijdag volgden ze vaklessen niet perfect nederlandstalig wel een hun opleiding hier bij vdab zit in professionele schoonmaaktechnieken behoorlijk gesprek kunnen voeren of de laatste week vijftien weken lang bij mij en mijn collega instructrice toch tenminste instructies begrijpen sinds 26 november 2008 zijn ze hier yvonne dat was de hoofdbrok van maar deze doelgroep kwam tot voor bijna dagelijks geweest maar vanaf 18 hun programma twintig uur per kort zelfs hun lessen niet in de les maart is dat verleden tijd dan ver week in totaal tijdens deze vaklessen gevers moeten hun lat dan ook een trekken ze voor twee weken op stage kregen wij gemiddeld een a twee heel stuk lager leggen hun woorden hun allereerste confrontatie met een halve dagen per week hulp van een dringen eensklaps niet meer door echte werkvloer en de allereerste keer taaldocente zij kwam mee naar de hun cursussen moeten grondig her dat ze zich helemaal alleen uit de slag opleidingsvloer en bood talige onder werkt worden hun beproefde manier moeten trekken op een onbekende steuning nodo noemen we dat bij van werken is er plots geen meer plaats tussen onbekende mensen in vdab nederlands op de opleidings gelukkig voorziet het project voor een taal die ze amper spreken je kan vloer daarnaast volgden de cursisten hen in een uitgebreid pakket deskun je voorstellen dat ze zenuwachtig zijn ook vier uur per week gewone lessen digheidsbevordering er worden hen ze vertellen mij dat ze liever voor vaktechnisch nederlands niet op de vier vormingsdagen rond werken met altijd hier in het centrum zouden wil opleidingsvloer maar in een klaslokaal analfabete zeer laagtaalvaardige cur len blijven lacht dus parallel m et ons aanbod liepen sisten aangeboden en ze kunnen zich beroepen op gemiddeld drie individu ele coachingssessies per lesgever meestal gaat dat om observaties gevolgd door een nabespreking met feedback en verbetervoorstellen reactie van een vakinstructeur hoe ervaren die lesgevers hun nieu we doelgroep vinden ze het aange naam werken met hen en hoe schat ten zij hun kansen op de arbeids markt in laat ons het oor even te luisteren leggen bij marina jouck zij is vakinstructrice pst bij vdab en heeft sinds november 2008 tien deel nemers van het project traject naar alfa nieuws nummer 2 mei 200g 3 e r k n u t v 0 e r n g ondertussen de lessen algemeen je bent wekenlang intensief met len ik moest meegaan voordoen nog nederlands en de alfabetiseringsles deze groep aan het werk geweest eens voordoen vragen beantwoorden sen bij open school drie halve marina hoe luidt jouw verdict is zeggen dat ze goed bezig waren met dagen per week gewoon door het verschil met geletterde een gebrek aan motivatie heeft dat niets anderstaligen nu echt zo groot te maken ik weet dat ze wel wilden ze een goed gevulde week zeg dat dat valt wel mee hoor op vaktech wisten alleen niet goed waar en hoe ze wel volgden de cursisten tijdens nisch gebied is er geen vuiltje aan de eraan moesten beginnen jouw vaklessen het reguliere pro lucht ik heb mijn cursisten elke dag gramma of heb je de doelen en zien groeien en het eindresultaat mag nog knelpunten inhouden een beetje aangepast er zijn ze kunnen echt heel goed poet zeker in het begin van het traject onder we hebben ons aanbod heel bewust sen dat durf ik met de hand op het vonden de cursisten moeilijkheden om beperkt gehouden tot de absolute hart zeggen maar het zijn al die zaken het regime hier te combineren met hun basis sanitair interieur stofwissen die er bij komen leven buiten de opleiding ze schakelden moppen ramen reinigen en een aan minder flexibel en zelfredzaam over op tal machines hanteren alles met hoe bedoel je een voltijds werkritrne dan jij en ik dat andere woorden waar je niet buiten heb je een uurtje lacht de cursisten zouden doen ook dat hebben ze moe kunt als je in de gewone professione staan momenteel klaar om alleen op ten leren tijdens dit leerproces hebben le schoonmaak aan de bak wilt stage te vertrekken ze zullen zich moe de cursisten samen met ons voor tiental komen een aantal gespecialiseerde ten waarmaken op een onbekende werk len kleine en grote problemen evenveel technieken die aan onze reguliere vloer dat vraagt een zeker niveau van oplossingen gezocht problemen met de cursisten wel aangeboden worden zelfstandig functioneren dat er niet van kinderopvang met administratieve tapijtreiniging of het strippen en fil zelf gekomen is daar hebben de cur zaken met het ocmw openbaar men van vloeren bijvoorbeeld kwa sisten lang en hard aan moeten werken centrum voor maatschappelijk welzijn men niet aan bod alle theoretische bij ons en bij onze collega s van open soms hadden al die problemen een kadering hebben we ook achterwege school ze komen echt van ver hoor impact op hun presteren hier moe is gelaten deze doelgroep kan daar tijdens die eerste weken van de vakop een understatement ze waren echt vaak geen weg mee dat is allemaal veel te leiding kwamen ze hier s morgens bekafl ik kan alleen maar bewondering abstract en ver van hun bed strikt naartoe ze hingen hun jas aan de kap opbrengen voor hun motivatie en door genomen heb je dat zelfs niet echt stok deden hun schort aan en gingen zettingsvermogen nodig op de werkvloer tenzij een vervolgens zitten wachten tot ik hen een poetsvrouw in een schoonmaakbe opdracht gaf mijn reguliere cursisten ik kan me voorstellen dat het niet drijf wil doorgroeien tot ploegbaas zie je meestal al na een paar dagen uit gemakkelijk voor je was om les te hoeft zij echt niet weten wat de ph zichzelf rechtspringen om ik zeg maar geven aan deze groep waarde van haar producten is of waar iets de droogkast op te zetten of de strijk het was heel inspannend voor mij je die zich bevinden op de schaalverde te doen tegen hen kan ik al heel snel hebt tien cursisten en die hebben om te ling die van alkalisch over neutraal zeggen nu gaan jullie het sanitair op de beginnen alle tien s morgens vroeg al naar zuur gaat als ze weten dat het derde verdieping poetsen maak uw kar een vraag de ene heeft een brief van rode product voor het sanitair is het klaar en vertrek maar jullie krijgen een het ocmw bij de andere van de ver groene voor de vloer en het blauwe half uur dan kom ik controleren dat huurmaatschappij de volgende van het voor het interieur dan weten ze was bij deze groep in het begin geen ziekenfonds voordat je les kan gaan genoeg optie ik moest veel korter op de bal spe geven ben je al een half uur en een 4 alfa nieuws nummer 2 mei 2009 e r k n u t v o e r n g hele portie energie kwijt en tijdens indische cursiste in de klas zij kleedt arbeidsmarkt in gaan ze werk vin de les is er altijd die taalkloof bij mijn zich heel traditioneel ze heeft nog nooit den reguliere groepen kan ik in mijn eigen in haar leven een broek gedragen nu de cursisten hebben zeker een kans woorden en zonder veel moeite uitleg moet jij eens eerlijk zijn je hebt een om werk te vinden want ze kunnen gen hoe een eenschijfmachine werkt schoonmaakbedrijf en die vrouw komt poetsen maar ze moeten goed begeleid deze hendel dient voor het water met solliciteren volledig in haar indische worden zowel in hun zoektocht naar deze hendel kan je de stang ter hoogte gewaden ze wil geen lange broek dra werk als tijdens de eerste werkweken van je bekken brengen als je de stang gen die neem jij toch niet aan dat is je moet weten hier bij vdab hebben naar boven beweegt gaat de machine levensgevaarlijk ze moet de hele dag ze een basis schoonmaaktechnieken naar links en omgekeerd als je de stang trappen op en aflopen en met machi gekregen maar de realiteit van een naar beneden duwt gaat de machine nes werken ik heb uren met die vrouw echte job is toch steeds weer anders naar rechts let er altijd op dat de kabel gepraat en samen met haar naar een hoor daar zijn er andere materialen tussen je benen ligt jongens om te oplossing gezocht die kleding dat is andere producten andere technieken checken of ze mijn uitleg begrepen heb een deel van haar identiteit dat kun je andere schema s en checklisten jij en ben laat ik ze gewoon even zelf uitleg niet gewoon naast je neerleggen die ik kunnen flexibel met die dingen gen hoe alles werkt maar als je de cur vrouw voelt zich niet thuis in een omspringen creatief zijn ons aanpas sisten uit het alfaproject aan het ver broek uiteindelijk hebben we afge sen maar deze cursisten hebben daar stand moet brengen hoe een eenschijf sproken dat ze in haar gewone kleding een duwtje in de rug voor nodig machine werkt moet je het anders aan naar de stageplaats gaat en zich ter daarom zal vdab voor jobcoaching pakken mijn brein is voortdurend op plekke omkleedt op de werkvloer gaat zorgen als een jobcoach hen intensief zoek naar het eenvoudigste woord naar ze een broek dragen die is ze vorige ondersteunt tijdens de eerste weken en een betere manier om iets uit te leggen week samen met haar kinderen gaan als de werkgever wat geduld heeft en naar een helder voorbeeld naar een kopen mooi toch dat is mijn taak hen rustig in hun ritme laat komen gebaar een hele inspanning maar ook dus in dit project indische vrouwen dan redden ze het wel meer zelfs ik mijn cursisten moeten zich inspannen een broek aanpraten lacht en wer ben er zeker van dat ze dan uitgroeien om de hele dag les te volgen in een taal ken aan hun nederlands het hele idee tot trouwe gemotiveerde en loyale die ze niet meester zijn soms is hun van taalgericht vakonderwijs is dat de werknemers waar de werkgever nog potje vol dan zie je ze langzaam weg cursisten niet alleen in de taalklas jaren op kan rekenen dromen of ze beginnen de clown uit te maar ook tijdens de praktijklessen hangen dan moet ik weer proberen nederlands leren ik probeer daarom naschrift hun aandacht terug te krijgen heel veel te praten tijdens mijn 3 april 2009 de stages zijn achter de demonstraties ondersteun ik bijvoor rug en de geluiden die we horen zijn pompaf naar huis s avonds dus beeld elke handeling hoe klein ook overwegend positief het merendeel vraagt deze groep op didactisch met woorden ik draai aan de knop van de stageplaatsen is aangenaam ver vlak een andere aanpak voor warm water er loopt nu water uit rast door het functioneren van de cur je kan je niet beperken tot de techni de kraan ik vul de emmer met water sisten op hun werkvloer vlak voor sche kant van de zaak alleen deze cur en op moeilijke vakwoorden oefen ik publicatie komt er nog meer goed sisten hebben nog zo veel te leren op nog eens extra nieuws van het tewerkstellingsfront het vlak van taal attitudes en zelfstan alvast twee werkgevers hebben ervoor digheid dat je vaak vooral daar mee om af te sluiten marina hoe schat gekozen met hun stagiair in zee te bezig bent zo heb ik bijvoorbeeld een je de kansen van de cursisten op de gaan alfa nieuws nummer 2 mei 2009 5