Uitgesproken taakgericht. Forumdiscussie met Cor Aarnoutse, Peter Bimmel en Koen Jaspaert

Publicatie datum: 1997-01-01
Collectie: 28
Volume: 28
Nummer: 6
Pagina’s: 378-384

Documenten

forumdiscussi e zijn woorden zorgvuldig en probeert ze meer duidelijkheid mee te geven door nadrukkelij ke beweging e n met de handen te maken alsof hij zijn zinnen zo in zinsdelen wil ontleden uitgesproken taakgericht hij zoekt meer dan jaspae rt en aarnoutse steun in theori een forumdiscussies me t koen jaspacrt spre ekt met een b e daarde m aar toch zeer duidelijke stem zijn taalge cor aarnoutse peter bruik is vaak verrassend en daardoor ontwa penend met zijn handen lijkt hij de woorden bimmel en koen jaspaeri in de lucht te boetseren hij is doorgaans wars van theoretische uitweidingen of hij houdt het bij wat hij dagelijks om zich heen ziet gebeuren of hij wordt meteen filosofisch als cor aarnoutse iets gaat ve rte ll en wat hij je treft h et we l ee n s d e juis t e m e nsen op d e juiste echt mooi vindt bijvoorbe eld de hardop plaats in dit geval en we w e te n dat de sekse puur denkmethode ga an zijn ogen glinsteren ze toeval is drie manne n geschaard rond een cassette ker op deze momenten maakt hij een zeer record e r in de lloydszaal van brasse rie de tij d jeugdige ind ru k als de s c hooljongen die hij gees t in rotterdam d e naam van dez e uitspan moet zijn geweest hij is wars v a n zoge naam ning had niet bete r kunn en z ijn d e o mgeving nie t de waarheden en het liefst wil hij van all e toepasselij ker onde r ons raas t h e t drukke ve rkee r stromingen in het ond erwijs het go ede samen van d e have ns tad en we kijken uit op de brengen tot iets dat w e rkt in de praktijk zijn era s mus brug die laat zie n wat hoog waardige tech handen roepen regelmatig de hulp in van zijn niek aan h e t einde van d e twintigs te eeuw vermag bril waarmee mooie fietsende rondjes in de hoe s taat he t in dez e dynamisch e tijd met het lucht worden beschreven onde rwijs welke tijdgees t waart daar ro nd ho e de her e n houden het beschaafd relativeren snel gaan verand eringe n e n is er vo o r taakg ericht en hebben ee n goed ontwikkeld g e voel voor onde rwijs een rol weggelegd zo ja kunne n all e humor met zuidelijke aa rnoutse en ja spae rt lee rlingen van taakgeri c ht onderwijs profitere n of of amsterdams e inslag bimme l allee n de b e tere n onder h e n ook tijden s he t a fs luit e nde dine r zijn de we vrage n h et dri e exp e rts die allen begaan zijn g esprekken geanimeerd zij het iets minder m e t onderwijsv ern ieuwing een divers geze lschap verantwoord we kunnen het dan ook niet peter bimm e l vakdida cticus voor h e t vree mde nalaten een paar gespreksonderwerpen te cite talenonde rwijs aan h e t instituut voor de lerare n op ren zie daarvoor d e kaders met op s ch ri ft uit leiding te amste rdam co r aa rnoutse onde r h et din e r g eklapt wijskundige en directeur va n het exp e rtis ecentrum ne de rland koen jaspa e rt linguis t e n h oofd van h e t interview v alt in d ri e delen uiteen eerst het st e unpunt nt2 in leuve n zo we l longitudi spreken we over onderwijsve rnieuwing in naal basi s ond e rwijs en v oortgezet onde rwijs als zijn algemeenheid met nadruk op de veran latitudinaal onde rwijskund e vreemde tal e n nt2 d erbaarheid van het docentgedrag ve rv ol een inte ressante afvaardiging gens gaat het over taakg e ri cht onderwijs we v e rgelijken deze onderwij svorm vooral met directe instructie deze vergelijking gaat naad hoofdrolspelers en loos over in het derde onderwerp dan gaat gespreksonderwerpe n h et over de zwakke teerder en de vraag hoe expliciet het onderwijs a a n deze groep moet a ll ereerst een beschrijving van de hoofdrol worden gegeven hier komen verschi ll en in spelers zodat de lezer een indruk van hen opvattingen bovendrijven krijgt p e ter bimmel is de rustigste van de drie als hij het woord neemt dwingt zijn zachte stem de anderen tot luisteren hij kiest 378 moer 1997 6 van links naar rechts cor aarnoutse pete r bimmel e n koen ja spaert la recherche du temps perd u nieuwende zin docenten die zelf goed coll e ge konden geven iemand als brus bijvoor onbe sc heiden b e ginnen we met de vraag beeld auteur van didac ti ek naar m e nse lijke naar h et onderwijsverled e n van onze gespreks maat was voor mij een belangrijke le ermees de elnemers we vragen naar docenten die ter hij werkte in kleine groepen al discussie voor hen in het verleden inspirerend zijn rend hij stuurde zelf wel in de discussies geweest we onderzoeken of het idee waar maar was ook heel uitd ru kkelijk bezig met de heid bevat dat do c enten eigen onderwijserva interactie lovende woorden s preekt aar ringen uit het verleden kopieren bij hun noutse ook o v er docenten die fantastisch huidige docentgedrag hoorco ll ege konden geven voor een vo ll e aarnoutse ja ik heb inde rdaad wel inspire zaal met zo n kleine 300 man rasechte rende docenten gehad ook in onderwijsver perfo rmers uit het diner geklap t tijdens het diner pr a ten we veel over opvoeding van kinderen ove r k ennis e n praktijk jaspae rt vertelt dat hij voor zijn kinderen niet altijd in praktijk brengt wat hij bij taakge ri chtheid preekt hij slaat nogal eens een unv erfrore n doceert oon aan geeft ove rvloedige uitleg reactie van de kinde ren vraag hem dat nou niet je weet toch hoe lang dat duurt ove r s elec ti ev e percepti e hoe een d ri ejari ge bij uitbreiding van zijn luiste rvaardigheid al zijn eerdere e rva ri ngen inzet in ieder geval niet met het effect dat vader docent beoogde bij een uitleg over wat een stethoscoop is wordt papa concreet hij drukt het oor van zijn zoon aan de borst en vraagt wat hoor je het antwoord is v e rbijsterend maar waar de wasmachine die draait inderdaad ook 1997 6 moer 37 9 wijserva ringen kopieren aa rnoutse dat is een van de grootste problemen men geeft les zoals men zelf les heeft gehad en dat blijft hange n dat i s volgens mij ee n van de belangrijkste obstakels bij onderwijsve rnieu wing bimmel valt he m bij als j e in d e lerar e n opleiding zit zoals ik dan weetje dat studen ten niet blan c o beginnen ze hebben a ll en al een idee gevormd van wat goed onderwij s is dat is all een nog weinig gereflecteerd een mentaal model een subjectieve theo ri e boven aan de ranglijst van docentvaardigheden staat dan bijvoorbe eld een docent moet goed kunnen uitleggen ik vraag studenten dan ook vaak of e r ook gele erd kan worden zonder uitleg uit de theo ri e blijkt dat dit soort mentale mode ll en buitengewoon stu rend is en uiters t stabiel docenten houden er aan vast vaak tegen beter weten in de aarde draait om de zon dat weet iedere e n en toch koen jaspaert spreekt men van een zon die opkomt jaspaert ziet een parallel tuss en de vaardig j a spaert g e eft ook een aan s prekend voor heidstraining aan lesnemers e n die aan lesge beeld h et betreft zijn onderwijzer uit de ve rs hij heeft e r zo zijn twijfels over of je vijfde klas lagere school er s taat een bak vaardigheden verandert door uitsluitend nieu salamanders in d e klas en e r zijn eitjes jaspae rt we kennis aan te bieden zowel bij lesgevers he ri nne rt zi ch nog levendi g de verbazing als bij lesneme rs gaat het immers om ervarin toen d e s alamanders hun eigen e itje s begon gen alle ervari ngen die je hebt met een nen op te eten waarom er klinkt nu nog vaardigheid dragen dan bij aan je huidige v erwonderi ng in zijn stem en de onderwij handelen dat geeft meteen ook de ri chting zer die ee rlijk zegt h e t antwoord ook niet te a a n voor verand eri ngen in het doc e ntgedrag w e ten dat ze het m aar eens samen uit je zult aan die hoeveelheid erva ri ngen nieu moete n zoeken elke dag een kwartier van de we moeten toevoegen die voldoende de les met bijdragen v a n iedereen ironisch en balans in de richting van het nieuwe doen het i s nu nog dat mijn kindere n vragen ho e doors laan het komt dat ik zoveel van salamanders weet is dat onderwij s vernieuwin g ik ben al een het olietankersyndroom ov e reenstem m a n van midd e lbare l e eftijd dat is toch haast ming dus over het feit dat docentg edrag niet uit h e t s tenen tijdperk zo heel gemakkelijk te veranderen is deson bimorel wordt bijna jaloe rs van zoveel go ede danks optimisme bij all e dri e over de moge e rva ri ngen hij zet zich juist af tegen veel van lijkheden tot onderwijsvernieuwing jaspaert de doce nten uit zijn verleden hij he ri nne rt maar ik weet niet of dat aan mij of aan het zich vooral de negatieve g evolgen van dwang onderwij s ligt gelach bij de anderen bim kindere n moete n nie t gedwon g en worde n mel ik ben ook optimi s tis ch maar ik z et het hij wil het anders doen hie r spreekt de man we l af in de tijd zichtbaar ge e rgerd nu ik die strategietraini ng en z elfsta ndigheid van de snap er niets v a n hoe men na vijfjaar nieuwe teerd e r hoog in het vaandel heeft staan wetgeving al kan constateren dat een bepaal de ve rn ieuwing mislukt is onderwijsver zelf lesg e ve n zoals men les heeft ge nieuwing is een zaak van de hele lang e adem had volgens alle drie schuilt er veel waar niet iets van vijf of van tien jaar ik denk heid in het idee dat docenten eerdere onder e erder aan een peri ode van vijftig jaar aar 38o moer 1997 6 uit het diner geklap t uitl egge n of de taakge richte aanpak een inmiddels bijna vijfja ri ge dochter v a n een van de interviewers spreidt een gezonde nieuwsgie ri gheid en ontdekkingsdrang te n toon echter steeds tot het moment dat vaderlief meent hierop in te moeten springen door uit te leggen ho e het eigenlijk a ll emaal in elkaar s teekt haar aandac ht verslapt dan en h e tgeen haar ve rt eld wordt doet ze vaak als onwaarheid van de hand op haar leeftijd is ze blijkbaar niet ontvankelijk voor de abstracties van papa opsplitse n in deelvaardighede n soms v e rvree mdend jaspaert ve rt elt over e e n leerkracht die verbaasd reageert als een kind een probleem oplost waarbij kl e uren een grote rol spelen en we moeten de kleuren in de les nog aan de ord e stellen nouts e haalt het voorbeeld aan van het freu moeten dertig kilometer eerd er al b e s c heiden de nthalinstituut dat met relatief beperkte mid wijzigingen van koers word en ingezet die de len veel heeft bereikt voor h e t rekenonder zijn nauw elijks zi chtbaar ma a r z eer noodza wij s het docentgedrag van v e el rekenme e s kelijk d e doce nt he eft er tijd en s zo n lang ters is ec ht veranderd all een door gedurende durige ko e rswiss eling nu jui st b ehoefte aan jaren consequent samen met de praktijk aan die kleine succes s en te zien als docenten de vernieuwing te werken het is essenti ee l poging en doen fundamentel e zaken te veran daarbij dat de bedenkers en implementeerder s deren dan verdienen ze a lle ondersteuning van ond e rwijsv e rnieuwing veel meer contact dit b etekent voor a ll e d ri e gee nszins dat altijd met elkaar zoeken w e kunn e n ve el leren van voor e en zachtaardige aanpak moet worden onze reke ncoll ega s gekozen d an minacht j e de profess ionaliteit van de do ce nt de confrontatie van de doc e nt ond erwijsvernieuwing duu rt dus lang maar me t zichzelf is van ni et te onde rs chatten dat wil niet zeggen dat er in de tu ssentijd geen w a arde klein e significante verande ri ngen plaatsvinden jaspae rt we lijden aan het olietank ers yn taakgericht onderwijs en directe droom we zien en waarderen di e kleine instructi e wijzigingen niet voor een koerswijziging van e en paar graden van een mammo ettanke r het gesprek spitst zich to e op e en s pecifieke vorm van ond e rwijsvernieuwing die taakge ri cht onde rwij s h e et in d e loop van h e t ges pr ek zal taakge ri c ht onde rwij s worden ve rgel e ke n met ande re onderwij svormen met name dire c te instructie we gaan ervan uit dat de lezer in dit stadium van het thema nummer voldoende inzicht h eeft in wat taak ge ri cht onderwijs inhoudt voor verdere informatie verwijzen w e naar h e t cahier van de vort we rkgroep vlaand ere n 1996 jas paert wijst er nog eens op dat er veel misver s t a nd en zijn over de inhoud van de term m e t al do e nd e leren bedo elen we dus niet laat d e leerlingen maar wat aanmodde r en met bijvoorbeeld teksten en laten we ee ns zien wat daar uit komt dat werkt zeker niet r ook over directe instruc tie be s taan veel misverstanden bimorel directe ins tructie is niet all een maar uitlegg e n natuurlijk een cor aarnoutse belangrijk kenmerk e rv an is dat de leerstof i n 1997 6 moer 381 stappen uiteen wordt gelegd en dat de leer procent laat mij de taakgeri chte wijn zo kracht bijvoorbeeld een te leren strategie laat puur mogelijk uitse rv eren lijkt jaspaert te zien en de leerlingen vertelt hoe die strategie will en zeggen mengvormen ontstaan er van gebruikt kan worden ve rvolgens wordt de zelf wel ve rande ring naar taakge ri cht ond e r geleerde strategie onder begeleiding van de wijs in de vo ll e zin van het w o ord de teerder leerkracht g uide d practice geoefend bijstu ri ng wordt de spil van het onderwijsproces gebeu rt e n directe feedbac k zijn daarbij belangrijke niet zo snel omdat lerare n dan docentvaardig docenthandelingen tenslotte passen de leer heden zullen moeten delegeren naar hun lingen zo n strategie zelfstandig toe van cursisten daarbij speelt de angst voor een instruc tie via inoefening naar toepassing dus verminderde status van het leraarsvak is het zie ook aarnoutse 1995 nog wel zichtbaar dat leerlingen leren dankzij bimmel en aarnoutse gaan e clectischer te de leraren of denkt men dan die docent werk bij het kiezen van een onderwijsvorm kan wel weg wat doet die da a r nog je ziet dan jaspa ert wat de eersten betreft gaat het leraren enthousiast taakgeri cht werken en om een combinatie van verschi ll ende invals echt grote inspanningen levere n vervolgens hoeken aamoutse formuleert het zo we knijpen ze met ve el moeite nog wat uren af moeten oppassen ons te veel in te graven in van het taakgeri chte programma voor lessen deze of gene methodiek n a tuurlijk het op de oude ve rt rouwde manier moet in de ri chting gaan van interactief onderwijs van active ri ng van de teerder het de zwakke teerder als splijtzwam liefs t in kleine groepen maar zolang we nauwelijks wet e n hoe leerprocessen verlopen hoe expli ciet ben je als docent in het taal hoe leerstijlen zich ontwikkelen bij kinderen onderwij s dat je geeft reik je bijvoorbeeld i s het prematuur om een onderwij svorm tot grammaticale regels en strategieen voor de d e bes t e u it te r oe p en wa t mij be tr eft gaa t aanpak van opdrac hten kant en klaar aan of het om v ari atie rec iprocal teaching naast directe laat je meer over aan de implic iete spontane instructie naast ta akgericht onderwijs bim verwerving van de te erder in hoeverre mag mel i s eveneens voorstander van mengvor je er als doc e nt er voor gaan zitten om iets men kernwoord in zijn betoog is reflectie vooraf of a chteraf uit t e legge n de neiging evaluatie bij cursisten en docenten hoe heb tot uitlegge n is groot op he t moment dat de ik gewe rkt was dat effe c tief waar ben ik docent merkt dat er nog onvoldoende begrip te vreden over wat wil ik eigenlijk and ers i s bij s ommigen van de l e erlinge n zeker als hij wijst erop dat taakgerichtheid e n directe het zwakke l ee rlinge n betreft dit blijkt een ins t ru ctie elka a r niet bijten daarbij verwijst belangrijk be s preekpunt bij het thema taakge hij naar het werk van breen 1 98 7 die naast ri cht onderwij s e e n voor een gaan de heren taken uit het echte leve n ook de eltaken r ec htop zitten onders ch eidt waa ri n teerders worden voorb e r e id op de eigenlijke taak of worden onder s te und bij specifieke onderwerpen gaat het uit het diner geklapt hier om de e ltak e n of om de conventionele mani er van op splitsen in dee lvaardigh eden ov e r docent en uithoudingsv ermogen bim m e l vert elt ov er e e n docent uit duitsland oude vormen in een nieuw ja sje dat is de die iedere les begon met d e vraag wat rede n dat jaspae rt het meest uitge sproken wi ll en jullie leren gedurende vier kiest voor de ongemengde taakge ri chte vorm maand e n had hij hiermee geen succe s en leraren neigen nu eenmaal naar een bepaald gaf hij dus geen les tegen de tijd van het eindexamen bleken de leerlingen ineens type onderwijs daarom zeg ik bewust wel eens heel lelijk e dingen over directe instruc verbluffend goed te kunnen verwoorden tie en zelfs als ik het heel extreem breng en wat ze wilden in korte tijd werd een directe instructie helemaal afwijs dan gaat grote hoeveelheid lesstof behandeld naar men in het beste geval over van honderd het schijnt met zeer goede resultaten op procent directe instru ctie over naar zeventig het eindexamen 382 moer 1997 6 van problemen die de docent zelf tegenkomt bij het lezen van een tekst maakt het lees proces voor leerlingen inzichtelijk hier gaat het inderdaad om hardop redeneren ik snap er niks meer van ik moet terug in de tekst waar ging het nu toch over waar verwijst h ij toch naar etcetera meestal vinden kin deren dit een eye opener ook kinderen onder ling in kleine heterogene sterk en zwak groepen kunnen hardop denken met elka a r bimmel h e t zou me verbazen al s we het er niet over e en s kunnen worden dat leerlingen leren van red e neren dat gebeu rt onde r and e r e bi n nen dir ecte in s tru c ti e waa r meestal plaats is voor reflectie het gaat erom dat je leerlingen laat praten over hun aanpak dat is bij taakge ri cht onderwijs toch ook zo jaspae rt gaat daar niet zo maar in me e het kost zwakke teerders grote mo e it e abstracte peter bimorel kennis d e uitleg van een do c ent te vertalen naar een concrete handeling daarbij vindt de mate van explicitering jaspaert opent het ler e n namelijk altijd meer los van de he t gesprek over expli citering hij ve rte lt d at context plaats dan wanneer l eerlingen binnen hij de ste lling nogal eens tegenkomt dat een taak tegen problemen aan lopen die ze zwakke teerders m e er b ehoefte hebben aan graag willen oplossen juist hi er li gt het structure ri ng van de leerstof en explic it eri ng probleem van zwakke teerders zij zijn wel in ervan in de literatuur en onderzoeksre s ult a staat om met voldoende onder s t euning van te n zijn da a r ec ht er ge e n a anwijzingen voor concrete zake n te komen tot e en hoger te vinden abstrac tienive a u het verwerve n van ab s tracte aarnoutse is het daar niet mee eens eig e n zaken als k ennis kunnen ze ook w e l maar het onderzoek bij kinderen met leer en opvoe omzetten van die kennis naar con c re te han dingsproblemen laat duid elijk zien dat het delingen i s iets dat all een maar ervaren leer niet verstandig is meer strategieen tegelijker ders vrij b e hoorlijk doen pas op he t moment tijd aan te bieden aan zwakke lezers deze dat je hebt leren leren als ee n erv ar e n mo e ten juist een voor een aangeboden w o r teerder is v an ab s tra ct naar co nc ree t een zeer den volgens een s tappenplan vervolgens is snell e en handige leerri c hting voor zwakke het van belang dat dez e strategieen ge automa jonge en onervare n teerders is dit jui st het tiseerd worden probl e em zij moeten eers t ervaren teerders aarnoutse maakt zelf altijd de vergelijking worden je zult ze via taken moeten laten met de goede lezers deze groep heeft lang werken exp lic iteren is wellicht van belang niet zo veel explicitering uitl eg nodig die maar dan alleen bij hetgeen ze al impliciet zet je op het spoor en die kunnen het als het hebben g e leerd ware vanzelf die h ebben niet zo n beho efte jaspae rt maakt m et een metafoor duidelijk aan zaken als directe instructie of onderwij s in hoe hij de ze theo rie vert a alt naar de praktijk le esstrategieen hoe hij inzi c htelijk maakt wat hierbij van de daar is jaspaert het niet mee eens hij docent verwacht wordt ik kom in de klas bewee rt dat het er bij zwakke teerders vooral met de volgende vraag hoe lee rt een kind om gaat erachter te komen we lke zorg zij fietsen een kind ze t je op een fiets en daar behoeven welke ondersteuning zij nodig heb loop je achter aan en je houdt je armen ben ernaast omdat je weet de kenni s hebt dat de aarnoutse vindt expliciteren in de vorm van kans groot is dat het links of re chts valt en dat hardop denken erg zinvol het verwoorden het niet omhoog zal stijgen je hoeft niet va n 1997 6 moer 38 3 tevoren aan het kind uit te leggen dat het leerlingen te zeggen doe eerst dit en dan dat moet oppassen dat het niet links of rechts valt om tot de hoofdgedachte te komen je eerste taak als leerkracht is werken aan de volgens jaspaert gaat het hier toch om een motivatie en je tweede taak is dat je de zeer belangrijke doelstelling van het leeson gevaren in het oog hebt dat hoeft het kind derwijs hij stelt dat daarom juist bij leeson niet te weten en je derde taak is zorgen dat derwijs motivatie van cruciaal belang is vol je voldoende adem hebt om er achter aan te gens hem zijn leerlingen niet in staat aan te lopen dus je moet het hele proces voor jezelf geven hoe ze het hebben gedaan ook omdat plannen de vraag voor hen irrelevant is de vraag wat bedoelt de schrijver bijvoorbeeld is zeker de eigen wijze leerder hoewel bimmel voor een jonge lezer die nog heel activiteits en aa rn outse meer uitgesproken van mening gericht is irrelevant je kunt een leerling niet zijn dat explicite ri ng zwakke leerders helpt eindeloos laten zoeken naar iets waarvan hij plaatsen ook zij daar kantte keningen bij het weet dat de docent het al heeft meer eerste voorbehoud gaat ove r d e selectieve relevant zijn vragen als wat wil ik waarom eigen wijze van waarneming van leerders zit ik hier een tekst te lezen en welke aarnoutse hoe goed je ook probee rt als informatie heb ik nodig leerkracht verschill ende lee sstrategieen aan te als mijn zoon van een jaar of negen een bieden de leer li ng neemt to c h all e e n dat over voetbalfanaat op maandag op school komt dat voor hem blijkt te werken en de rest laat hebben hij en al zijn vriendjes de voet hij links liggen hier sluit jaspae rt bij aan balverslagen in de kranten gelezen op het waarom hadden we bij het eerste gespreks schoolplein wordt dan overlegd hoe het met onderwerp een probleem bij het vaardig die wedstrijd nu precies zit zij hebben heidsonderwijs aan do centen als je aan lera duidelijk geen moeite om te zeggen wat de ren die ervaren leerders zijn zegt hoe ze hoofdlijnen van die teksten zijn zonder dat moeten lesgeven blijken ze dat vaak niet in ze er bij stilstaan zet diezelfde jongens een praktijk te kunnen brengen h e t helpt niet kwartier later in de klas geef ze een tekst die om de kennis te onders teunen met voor veel gemakkelijker is dan de sportteksten die beelden met video s e tcetera ook deze voor volwassenen zijn geschreven en weini ervaren teerders hebben moeite met het gen zullen kunnen aangeven wat de schrijver omzetten van abstrac te de c l a rati eve kennis bedoelt naar procedurele kennis naar handelingen in de praktijk waarom nemen we dan niet aan bimmel doet een poging het voorgaande dat dit bij leerlingen ook zo w e rkt samen te vatten we zijn het er over eens dat leren niet all een ee n kwestie is van s kili maar het belang van motivatie de tweede dat het gaat om skill en will dat motivatie dus kanttekening betreft onwetendheid in die zin een geweldig grote rol speelt dat er veel te weinig feitelijk b ekend is over we kunnen het er ook over eens zijn dat de het leerproces er is bijvoorbeeld van veel kans dat een leerling een taak omhelst bij l e esvaardigheden eenvoudigweg niet bekend taakgeri cht onderwijs aanzienlijk groter is dan hoe zij worden toeg e past en wat bijvoorbeeld bij het geisoleerd trainen van vaardigheden de gebruikte strategie en zijn waar we het niet over eens zijn i s de vraag bimmel leerlingen kunnen bijvoorbeeld of je strategieen zo kunt trainen dat e r in de niet aangeven hoe ze de hoofdgedachte van loop van dat trainingsproces een overgang e en tek s t hebben gevond e n zij worden plaatsvindt van dec laratieve kennis feitelijke uiteindelijk door oefening wel beter in het kennis bijvoorbeeld over strategieen naar vinden van de hoofdg eda chte ze kunnen procedurele kennis de toepassing weten hoe echter dan nog steeds niet a ang even hoe ze je een strategie moet geb ru iken ik ben dat doen niet omdat ze het s lecht kunnen aanzienlijk optimistischer daarover dan jas ve rwoorden maar omdat ze het gewoon niet pae rt ik geloof dat leerlingen door training weten vanuit theo ri een en ond e rzoeken is er uiteindelijk declaratieve kennis zu ll en weten ve rv olgens ook nog niets bekend om tegen te ve rtalen ik ben pessimistisch over d e 384 moer 1997 6 impli ciete manier van strategieverwerving veranderen niet zozeer door uitleg via cursus jaspae rt op zijn beu rt verwijst nog eens naar sen of video s maar door begeleiding tijdens het leesonderwijs waarbij leerlingen de ke rn het lesgeven zelf toch zijn zij in tegenstel van deze vaardigheid wel impliciet zullen ling tot zwakke teerders wel beter in staat om moeten verwe rven hij heeft daarbij meer te reflecteren op hun eigen handelen vert rouwen in het natuurlijk leervermogen jaspae rt wijst ui tleg en expli cite ri ng dus niet van teerders af zij het dat het volgens hem pas bij erv aren teerders zinvol is de andere twee juichen slotco nclusie taakge ri cht onderwijs toe met name omdat het garanties kan bieden als het om het het is duidelijk geworden dat de mentale motiveren van de teerders gaat ergens in het mode ll en die docenten en de gesprekspart midden vinden de d ri e elkaar uiteindelijk ners zelf hebben van het onderwijs en van lesgeven van jongs af aan gevormd zijn daar noot en literatuu r breng je niet zo maar verande ring in toch is er bij all e dri e optimisme mits we die i deze forumdis c ussie werd geleid door gee rt verande ri ng niet op korte termijn will en van de ven hij werd daarbij ondersteund hebben en ook de kleine verande ri ngen wil door kri s van den branden en jan peter len zien houtman ideeen over onderwijsvernieuwing richten zich op de toekomst van h et onderwijs aarnoutse c begrijpend leren lezen via luis minstens een d e cennium verder docenten teren in tijdsch rift vo or o rthopedagogiek 34 hebben aan de andere kant te maken met het 1 995 blz 38 1 398 onderwijs van dag tot dag om hier een brug breen m p learner cont ri bution to task te slaan zou het helpen om in de begeleiding design in can dlin c n d f murphy aan de ene kant de kleine verande ringen language learning task s engle woodcliff zichtbaar te maken en aan de andere kant new yersey prentice ha ll intern ational ge ri chte kritiek te geven waardoor docent en 1987 zich s e ri eus genomen voelen je moet aan von werkgroep nt2 taakgericht taalonderwijs sluiten bij de situatie waari n de docent zi ch een onmogelijke taak antwerpen plan tyn bevindt en deze niet ove rv ragen 1996 we hebben het ge had over de zwakke te erders in relatie tot taakgeri cht onderwijs de uitgangspunten van met name bimmel en aa rn outse aan de ene kant en die van jaspae rt aan de andere kant lopen hier uiteen de eersten zijn e rvan overtuigd de leerkracht de lesstof moet structureren als de teerder daar niet toe in staat blijkt de leerstof dient in overzichtelijke stukjes gehakt en van ui tl eg en informatie over mogelijke aanpakken te wor den voorzien jaspaert daarentegen vindt dat juist deze benaderi ng voor zwakke teerders te veel een beroep doet op hun abstractie vermogen jaspaert wil eerst concreet aan de slag met een betekenisvo lle taak en pas als de vaardigheden er in zitten overgaan tot expli cite ri ng hij verduidelijkt zijn standpunt het is ook voor ervaren teerders zoals leerkrachten moeilijk via kennis vaardigheden te verande ren zelfs deze e rv aren teerders leren of 1997 6 moer 385

Auteurs:

Kris Van den Branden

Kris Van den Branden is hoogleraar taalkunde en lerarenopleider aan de Katholieke Universiteit Leuven (België). Aan dezelfde faculteit is hij academisch promotor van het Centrum voor Taal en Onderwijs.