Tekstanalysemethoden in het licht van de nieuwe eindtermen

In het nieuwe conceptexamenprogramma Nederlands is er veel aandacht voor het analyseren van en het reflecteren op teksten en tekstdoelen. Het is belangrijk dat leerlingen kritisch leren kijken naar verschillende soorten teksten, maar hoe zorg je ervoor dat je als docent bent voorbereid op het begeleiden van je leerlingen bij het bereiken van deze doelen? Het handboek Tekstanalyse. Methoden en toepassingen kan hierbij helpen. In het handboek komen zes verschillende kwalitatieve methoden aan bod om zakelijke teksten te analyseren. Ze geven antwoord op vragen zoals: Sluit deze tekst wel aan bij de gestelde doelen? Hoe samenhangend is de tekst? Welke overtuigingsmiddelen worden ingezet? Hoe worden verhalende middelen ingezet in zakelijke teksten? Wat zijn de kenmerken van verschillende zakelijke genres?

Lees verder

Vakvernieuwing Nederlands: Een kritische blik op het verplichten van fictie op het vmbo

Het leesniveau van leerlingen in het voortgezet onderwijs in Nederland is de afgelopen jaren zorgwekkend gedaald (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, 2024a). Uit recent onderzoek van de Onderwijsinspectie (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, 2024b) blijkt dat het probleem vooral groot is in leerjaar 2 van vmbo-b/k, waar twee

Lees verder

Memorabele toespraken II: spreekpraktijken en effecten van retentietechnieken

Het is belangrijk dat sprekers weten hoe hun toespraak beter onthouden wordt. Na de uiteenzetting van veel geadviseerde retentietechnieken in deel I, gaat dit tweede deel in op de spreekpraktijk en effecten van deze technieken. Wat kunnen we leren van de praktijk van groepen ervaren sprekers? Welke van de retorische retentieadviezen worden echt gebruikt in toespraken van onderzoekers en politici en in succesvolle TED-talks? En wat zijn de effecten van drie veel geadviseerde retentietechnieken?

Lees verder

Memoria – de vergeten kunst van het onthouden van je toespraak

Iedereen die een keer een toespraak of presentatie moet houden staat voor een prachtige maar ingewikkelde taak. Je hebt hard gewerkt aan je speech en nu is het moment aangebroken dat je deze gaat voordragen. Dat wil je vol enthousiasme doen, zonder voortdurend op je spiekbriefje of je PowerPointslides te kijken. Maar: hoe onthoud je je speech, zodat je zonder zorgen het podium kunt betreden? Daar bleken de klassieke retorici (de presentatieadviseurs in Athene en Rome) al verbazend gedetailleerde ideeën over te hebben (memoria-adviezen). In dit artikel presenteren wij de kern van hun ideeën en beschrijven we hoe de adviezen over het belang van de memoria in de loop van de tijd sterk veranderd zijn, bij welke soorten toespraken spiekbrieven en ondersteuning wel acceptabel gevonden wordt en wat oefenen in de 21e eeuw betekent.

Lees verder