In deze les ontdekken leerlingen dat vrijwel elke tekst een ‘kleur’ heeft. Wat de kleur is en waar dat precies in zit, is geen buikgevoel of hocus-pocus, er zijn gewoon indicatoren in de tekst. We bieden een praktische tool en een aanpak om de kleur van een tekst te bepalen. Zoals een docent formuleerde: “Voor leerlingen gaat er een wereld open. Het geeft ze echt nieuwe inzichten.”
Lees verderBijdrages in Zo kan het ook
Hier plaatsen vakdidactici en onderzoekers theoretisch en empirisch onderbouwde lesideeën in de etalage. Het hoofddoel van Zo kan het ook is docenten Nederlands vakdidactisch te inspireren. De lesideeën worden zo gepresenteerd dat je ze kunt aanpassen en inzetten op een manier die past in jouw eigen praktijk. Daarnaast biedt de rubriek je inzicht in de onderbouwing van het lesidee: wat levert het op en welke mechanismen zorgen ervoor dat het lesidee effectief is?
Zelf bijdragen? Zie de contactgegevens en auteursinstructies.
RSS-feed van Zo kan het ook
Boekenclub in de klas
Wat is de kernactiviteit van de leerlingen? Leerlingen lezen en bespreken in een groepje een boek gedurende een week of vijf. Hoe pak je dat aan? Samen boeken lezen en daarover praten is leuk en leerzaam, maar dat klassikaal doen is zelden voor elke leerling een succes. Voor een docent
Lees verderPraten over fictiefragmenten; in gesprek over een fragment uit een jeugdroman
Leerlingen praten over hun leesbelevingen aan de hand van een aantal prikkelende vragen over een fragment uit een jeugdroman.
Lees verderPeerfeedback door middel van paarsgewijs vergelijken
Wat is de kernactiviteit van de leerlingen? Leerlingen leren kritisch naar teksten van andere leerlingen en hun eigen teksten kijken. Hierdoor verbeteren ze hun eigen schrijfproduct. Wat is de kernactiviteit van de docenten? De docent zorgt voor een pakkende, duidelijke schrijfopdracht. Opdrachten kunnen komen uit bestaande lesmethodes, maar ook authentieke
Lees verderReflecteren op meerdere teksten over hetzelfde onderwerp
Voor goede reflectie op teksten moeten leerlingen informatie uit teksten op waarde schatten. Het samen met leerlingen lezen en bespreken van twee of meer teksten over hetzelfde onderwerp, stimuleert hen grondig te lezen en een beargumenteerd oordeel te vormen.
Lees verderSchrijven: Een instructiemodel voor nieuwe leerstof
Hoe zet ik leerlingen op scherp als zij een nieuw tekstsoort moeten leren schrijven?
Lees verderReflecteren op de effecten van schrijfstijl
Bij het schrijven van teksten maken leerlingen onvermijdelijk formuleerkeuzes, maar dat doen ze lang niet altijd bewust. Deze keuzes hebben effect op de lezer, maar ook daar denken leerlingen niet altijd over na. Bij de werkwijze die we hier beschrijven, leren leerlingen zorgvuldig kijken naar de effecten van schrijfstijl in eigen teksten en in die van hun medeleerlingen. De effecten worden besproken in gestructureerde klassikale gesprekken, met aandacht voor het schrijversperspectief en het lezersperspectief.
Lees verderComparatief beoordelen van schrijfproducten voor waardevolle feedback
Docenten beoordelen met de online tool Comproved de teksten van leerlingen op een holistische en vergelijkende manier, waardoor ze meer oog hebben voor de communicatieve effectiviteit van teksten en daar ook gerichter feedback op kunnen geven.
Lees verderObserverend (strategisch) lezen
Hoe stel je het lezen zelf in de leesles centraal? Laat leerlingen een pittige tekst lezen en laat ze daarna hun (strategisch) leesgedrag beschrijven en dit in duo’s evalueren. Zo staat lezen centraal en krijgen leesstrategieën een logische plek.
Lees verderGrammatica vanuit ‘valentie’ als basisconcept
Deze bijdrage bespreekt hoe het didactiseren van het concept valentie kan leiden tot een dieper inzicht in grammatica voor leerlingen. Centraal in die bespreking staat een inductieve kaartjesopdracht die bedoeld is om taalgevoel van leerlingen te stimuleren aan de hand van abstracte patronen, zodat ze ervaren wat het concept valentie inhoudt. Die ervaring kan vervolgens gebruikt worden om een aantal kernzinsdelen uit de traditionele grammatica (onderwerp, voorwerpen en bijwoordelijke bepalingen) beter te begrijpen.
Lees verder